انقلاب و انقلابیگری در سپهر سیاستورزی از آن دست واژههایی است که هر کسی از ظن خود، به یاریاش شتافته و بر مبنای افق نگاهش به تعریف و بیان بایستههای این واژگان پرداخته است.
تعاریفی که بیتردید ساختار ذهنی و باور و بهتبع آن خطمشی بر مبنای آن باورها را رقم میزند. این روزها که درخت انقلاب اسلامی در آستانه 40 سالگی قرار دارد و با توجه به تاکیدات فراوان نسبت به پویایی و زنده بودن انقلاب، بررسی تعاریف انقلاب و انقلابیگری از منظرهای گوناگون خالی از لطف نیست.
از نظر بنیانگذار کبیر انقلاب سادهزیستی و نفی اشرافیت، حفظ حدود و ثغور، داشتن روحیه استقلال طلبی، عدم وابستگی به قدرتهای خارجی و البته مردمی بودن و جدا نکردن خود از مردم از ویژگیها و مولفههای یک شخص انقلابی به حساب میآید.
مقام معظم رهبری نیز به عناوین مختلف، انقلاب را یک حقیقت زنده (با تمام خصایص یک موجود زنده چون تولد، رشد، قوام و کمالیافتگی) میخوانند.
همچنین از نظر رهبری «یک فرد انقلابی کسی است که پایبند به مبانی و ارزشهای اساسی اسلام و انقلاب باشد، هدفگیری آرمانهای انقلاب و همت بلند برای رسیدن به آنها را داشته باشد، پایبند به استقلال کشور باشد، حساسیت در برابر دشمن و نقشه دشمن و عدم تبعیت از آن داشته و دارای تقوای دینی و سیاسی باشد.»
از طرفی دیگر برخی انقلابیگری را تندروی خوانده و برخی دیگر به هرگونه تندروی با برچسب انقلابیگری صحه میگذارند! در همین راستا، شاخصههای اصلی انقلابیگری را از منظر استاد دانشگاه و فعالان رسانه به تصویر کشیدیم.
وحید یامینپور عزیز ، استاد دانشگاه و مجری برنامههای تلویزیونی ، فرهنگ انقلابیگری و شخصیت انقلابی را مورد بررسی قرار داد. در ادامه مطلب به بررسی انقلابی بودن از نگاه دکتر وحید یامین پور می پردازیم
استاد یامینپور در ابتدا به تشریح شاخصههای انقلابیگری پرداخت و گفت: «مفهوم انقلاب در حوزه دانش سیاسی و مطالعات اجتماعی مطالعه میشود.
زمانی که این مفهوم را به صورت خام به کار بگیریم ممکن است تلقی از معنای آن به ادبیات چپ گرایش پیدا کند، به همان پیشزمینههایی که از رفتار چپ وجود دارد یعنی حرکت اعتراضی مارکسیستها و چپگراها علیه نظام لیبرال سرمایهداری که معتقدانش آن را انقلاب نامگذاری کرده بودند.
ولی وقتی ما در حوزه انقلاب اسلامی مفهوم انقلاب را به کار میبریم انقلابیگری با مفهوم آرمانخواهیهای اسلامی پیوند میخورد که در واقع سابقه تاریخی آن به مولفههایی که در نهضت امام خمینی سراغ داریم، بر میگردد.
یعنی انقلابیگری در هر عصر به یکسری اصالتها ارجاع داده میشود که حالا در عصر ما، آن اصالتها در نهضت امام خمینی مورد شناسایی قرار گرفته است.»
دکتر یامینپور پررنگترین و جدیترین این اصالتها را استقلال دانست و گفت: «مهمترین شاخصه انقلابیگری در نهضت امام خمینی(ره) طبعا استقلالطلبی است که مقابله با نفوذ معنوی، نرم و نفوذ سیاسی استکبار و همچنین نفوذ سخت آن را شامل میشود.
البته استکبارستیزی در معنای جهانی هم با همین ابعاد شناخته میشود، به این معنی که امام نهضت خود را در جغرافیای ایران محدود نکرده بلکه با هرگونه زیادهخواهی استکبار جهانی در هر کجای جهان اعلام مخالفت میکرد.»
دکتر یامین پور ، رئیس پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی با اشاره به سخنان امام خمینی(ره) درخصوص جهانی بودن آرمانهای انقلاب گفت: «به همین دلیل است که امام میفرماید: «ما شریک غم همه مظلومان جهان هستیم»
یعنی آرمانهای اساسی انقلاب اسلامی را به ایران یا به تشیع یا حتی به مسلمانان محدود نمیکنند، لذا این سخن یک معنای جهانی و فراملی و همچنین یک معنای تاریخی به انقلابیگری هم میدهد.»
این پژوهشگر عرصه فرهنگ انقلاب اسلامی «استقلال، عدالت، آزادی، مبارزه با استکبار و حمایت از مظلوم » را دیگر شاخصههای انقلابیگری برشمرد و گفت: «علاوهبر این مفاهیم دیگری مانند عدالتخواهی و عدالتطلبی و سایر مفاهیم نزدیک و پیرامون آن و همینطور مفهوم آزادی مرکزیترین مفاهیمی هستند که منظومه فکری انقلابی حضرت امام(ره) حول آنها شکل گرفته و رهبر معظم انقلاب هم در تمام این سالها انقلابیگری را به همین مفاهیم پایه ارجاع دادهاند.»
دکتر یامین پور در ادامه بیان کرد: «اگر جمهوری اسلامی روح انقلابیگری خودش را از دست بدهد قطعا دوران استحاله و فروپاشی آن فرا میرسد، اما در هر دورهای طبعا کسانی هستند که حامل روح انقلاب باشند و امروز هم رهبر معظم انقلاب در راس آنهاست. شخصیت رهبری انقلاب امروز خود بهعنوان شاخص انقلابیگری و آرمانخواهی شناخته میشود.»
یامینپور معتقد است که «گاهی بر اساس شرایط محدودیتهایی ایجاد شده است اما از ابتدای انقلاب تاکنون هیچگاه انقلابیگری به محاق نرفته» و بیان میکند: «رهبر معظم انقلاب معمولا اشاره به رویشهای انقلاب اسلامی دارند که این رویشها حامل روح انقلابیگری هستند.
بنابراین ما هماکنون اقشاری از جوانان فرهیخته و نخبه داریم که حامل روح انقلابیگری هستند و همین جوانانند که در بزنگاهها گرهگشایی میکنند و نظام را از بنبستها و انسدادهایی که بعضا با آنها مواجه میشود، رها میکنند.»
پژوهشگر عرصه فرهنگ انقلاب اسلامی با اشاره به این نکته که انقلابیگری یک اتفاق نخبگانی است، گفت: «انقلابیگری نیاز به یک شعور متعالی و مترقی دارد لذا هرکسی نمیتواند صرفا حرف زدن و سخن گفتن انقلابی باشد.
انقلابی بودن نیاز به نوعی نخبگی دارد و در حال حاضر مهمترین قشری که واجد ویژگیهای یک فرد انقلابی هستند و این روزها بهعنوان حاملان روح انقلاب شناخته میشوند جوانانی هستند که در سالهای اخیر رشد یافته و از رویشهای انقلاب شدهاند.
این نخبگان هم از شرایط روز درک متعالی دارند و هم از افقهای پیشرو لذا میتوانند در آینده انقلاب گشایش ایجاد کنند.»
مدرس دانشگاه امام صادق(ع) در ادامه گفتوگوی خود ایجاد و حفظ روحیه انقلابیگری در جوانان را ملزم به داشتن برخی ویژگیهای مهم دانست و گفت: «در شرایط فعلی انقلابیگری به چند چیز نیازمند است اول هوش اجتماعی و سیاسی بالا، دوم بصیرت و قوت تشخیص و تمیز مسائل و سوم تعهد نسبت به بنیادها و آرمانهای انقلاب.
اینها حداقل نیازهای فکری و اعتقادی جریان انقلابی است و از دیدگاه بنده همینها در واقع نشانههای نخبگانی این جریان هم هستند.»
این دانشآموخته حقوق دانشگاه امام صادق(ع) در ادامه توضیحات خود، به بررسی ارتباط مصلحتاندیشی و آرمانگرایی با انقلابیگری پرداخت و گفت: «از مصلحتاندیشی ممکن است تلقیهای منفی یا مثبتی وجود داشته باشد، به این معنا که اگر منظور از مصلحتاندیشی محافظهکاری است که باعث شود یک فرد آرمانهای خود را فدا کند یا در مورد آنها دست به معامله بزند این مصلحتاندیشی با انقلابیگری متمایز و متضاد است،
ولی اگر مصلحتاندیشی به معنای ملاحظه همه جوانب و ملاحظه واقعیتهای پیرامونی باشد، این خود جزئی از انقلابیگری است چراکه انقلابیگری مساوی با بیملاحظگی و شتابزدگی نیست، بلکه واقعبینی و فهم مصلحتها هم جزئی از انقلابیگری است.»
دکتر یامینپور در پایان در پاسخ به سوالی مبنیبر اینکه تکنوکراتها چه نسبتی با انقلابیگری دارند، گفت: «تکنوکراتها قشری هستند که در مواجهه با انقلاب از یک طرف و تحمیلهایی که از عالم غرب به ما میشود از طرف دیگر، اقتضائات اجرایی را مدنظر قرار داده و با این معیار ممکن است در مقابل فشارها انقلاب را مورد معامله قرار دهند.»
وی با اشاره به اینکه «این روزها زیاد شنیده شده که میگویند با پایبندی بر ارزشها نمیشود جامعه را اداره کرد»، گفت: «این تفکر، تفکر تکنوکراتهاست. این جماعت فقط به دنبال اداره مسائل کشور بدون توجه به آرمانها و مبانی هستند و تصور میکنند اگر از ارزشها و آرمانها عقبنشینی کنند مسیر سادهتر و سهلتری را میپیمایند.
به نظر بنده این یک خطاست به نوعی یک خطای محاسباتی است و خطای ناشی از درک شرایط است. تکنوکراتها بار انقلاب را نمیتوانند به دوش بکشند و ما را با مشکل مواجه خواهند کرد.
اینها بیشتر وقت ملت را تلف خواهند کرد و ممکن است ملت را به مسائلی سرگرم کنند که واقعی نیست، بلکه تحت فشار رسانهای یا تحت فشار سیاسی القا میشود.»
[su_note]
در ادامه بخوانید »»
وحید یامین پور : تبلیغات بازرگانی صداوسیما مقاومت شکن است+ویدیو
انقلابی بودن چگونه است و چه ویژگی دارد ؟ [دانلود سخنرانی استاد پناهیان]
[/su_note]