بررسی و پژوهش پیرامونِ تحولات اجتماعی جامعه ایران، دغدغه بسیاری از پژوهشگران حوزه علوم اجتماعی طی سال‌های اخیر بوده است. تأکید بر حرکت شتابانِ جامعه ایرانی به سمت مدرنیزاسیون، شاه‌بیتِ غالب تحلیل‌های جامعه‌شناختی منتشرشده در این حوزه است.
با این حال، همین تحلیل‌گران از ترکیب چنین تحلیلی با واقعیاتی چون افزایش هر ساله تعداد زائرین ایرانی اربعین، شرکت کنندگان در مراسم اعتکاف و. . . در می‌مانند.
ما در این مجال، قصد واکاوی این تناقضِ تحلیلی را نداریم، بلکه می‌خواهیم به تشریح یکی دیگر از نقیض‌های موجود در زمینه حرکت جامعه ایرانی به سمت مدرنیزاسیون و تسلط ارزش‌های غربی بپردازیم: اردوهای جهادی!
«بررسی مقایسهای امر به قتال در قرآن با پدیده تروریسم» عنوان مقاله‌ای است که در آن به شبهه ماهیت تروریستی داشتن حکم جهاد در قرآن پاسخ داده شده است.در ادامه مطلب همراه بنیانا باشید
تروریسم از جمله موضوعاتی است که از ابتدای خلقت بشریت مورد استفاده افراد یا احزاب منفی برای رسیدن به اهدافشان قرار گرفته است که در این بین عواملی مانند حسادت، برتریطلبی، منفعتطلبی، زیادهخواهی و دشمنی با حق و حقمداران در این امر شوم دخیل بودهاند. از میان این عوامل آنچه که بیشتر جوامع را تحت تأثیر قرار داده است، همان دشمنی با حق و حقمداران است که دارای ابعاد عقیدتی، سیاسی و اجتماعی است.
از سوی دیگر امروزه دشمنان اسلام به بهانههای مختلف پدیده شوم تروریسم را با جنگی رسانهای به مسلمانان نسبت میدهند و آنان را تروریست معرفی میکنند. آنچه که دستاویز دشمنان برای نسبت دادن تروریسم به مسلمانان قرار گرفته است، موضوع جهاد است؛ زیرا این شبهه را ایجاد کردهاند که مسلمانان به لحاظ قاعده قرآنی جهاد، دست به اعمال خشونتآمیز میزنند و مردم را به هلاکت میرسانند.
بنابراین برای پاسخ به شبهه شباهت جهاد با تروریسم نیاز به بررسی تفاوت‌های موضوع جهاد و ترور است. در این زمینه فاطمه جمشیدی، دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث مقاله‌ای در همین راستا با عنوان «بررسی مقایسهای امر به قتال در قرآن با پدیده تروریسم» نگاشته است که ضمن معرفی اجمالی آن، جهت مطالعه خوانندگان به اشتراک گذاشته میشود.
مؤلف در این مقاله با اشاره به موضوع مورد بحث، ضمن بررسی لغوی و اصطلاحی «قتال» و «تروریسم» و بیان وجه تمایز آنها، کوشش کرده است ضمن معرفی آیات قتال، به شرایط قتال در قرآن بر اساس تفاسیر موجود بپردازد که در این بین دو شرطِ «فی سبیل الله» بودن و «حالت تدافعی داشتنِ» قتال را دو شرط مهم برای انجام آن معرفی کرده است و بعد در بخشی از این مقاله به این استنباط میرسد که «اسلام، دفاع از حقوق مسلمانان را یک اصل واجب دانسته و تحمل هرنوع زورگویی و خوار شدن در مقابل دشمن را نفی میکند» بنابراین در چنین شرایطی جهاد معنا پیدا میکند.
نکته حائز اهمیت در این مقاله، بررسی شرایط و مقررات ممنوعی است که بر اساس نظر فقها باید مسلمانان در عملیات جهاد از آنها امنتاع کنند که نظریه ماهیت تروریستی بودنِ جهاد را رد میکند. در ادامه مقاله پاسخ به شبهه شباهت جهاد با تروریسم ، به موضوع مبانی اعتقادی و رفتاری تروریسم پرداخته شده است که مؤلف پنج مورد از این مبانی را نام میبرد.
در نهایت مؤلف در انتهای مقاله به اصل بحث یعنی «مقایسه قتال و ترور» ذیل عناوین «تفاوت در نوع اقدام»، «تفاوت در هدف»، «تفاوت در نوع اذن»، «تفاوت در کشته شدن افراد»، «تفاوت در نوع افراد در هر گروه» و «تفاوت در نوع حمله» و در نهایت به ذکر یک شباهت میپردازد که به نظر مؤلف، محل شبهه دشمنان در همین یک نقطه شباهت است.
![شبهه شباهت جهاد با تروریسم [پاسخ در مقاله علمی]](https://bonyana.com/wp-content/uploads/2017/03/139511161454477189902684.jpg)