[su_note note_color=”#42A5F5″]

متن که در ادامه میخوانید از میان یادداشت های کانال شخصی حجت الاسلام حسن مرادی @hasanemoradi در تلگرام انتخاب شده است . این یادداشت که سال قبل (95) منتشر شد بخش از از تجربیات ایشان از حضور در پیاده روی اربعین حسینی است »» 

[/su_note]

تجربیات پیاده روی اربعین 95

1. روز سه شنبه 25 آبان ساعت 11:30 از تهران، میدان جهاد به همراه آقای تورانلو به سمت مرز چذابه حرکت کردیم.

2. ساعت 21:30 مرز چذابه بودیم و در ورودی پارکینگ چند کیلومتر ترافیک بود، و حدود دو ساعت در آن جا در ترافیک بودیم

3. ساعت 2:30 تشریفات عبور از مرز تمام شد و ترمینال مسافری عراق بودیم

4. مینی بوس نفری 40 هزار تومان و تاکسی ون نفری 60 هزار تومان کرایه تا نجف می گرفت

5. رانندگان عراقی با هم هماهنگ هستند و همه یک کرایه را می گویند، لذا زیاد نباید دنبال ماشین ارزان تر گشت.

6. ساعت 3 از مرز با یک ماشین ون به ظرفیت 11 نفر به سمت نجف حرکت کردیم و ساعت 10:30 نجف از ماشین پیاده شدیم

7. در پایین حرم صافی صفا یک موکب خوبی بود که خلوت بود و ما برای استراحت به آن جا رفتیم.

8. ساعت 15 روز چهارشنبه 26 آبان از نجف به سمت کربلا پیاده روی را آغاز کردیم.

9. شروع حرکت را از راهی که از داخل وادی السلام می گذرد انتخاب کردیم و تا ساعت 17 پیاده روی کردیم و بعد به اصرار یکی از اهالی حاشیه نجف به موکب آن ها رفتیم و استراحت کردیم.این که در روز اول و در آغاز حرکت فقط دو ساعت پیاده روی کردیم خیلی خوب بود چون باعث شد که بدن ما نسبت به پیاده روی اربعین آمادگی پیدا نماید.

10. صبح بعد ازنماز صبح و صبحانه حدود ساعت 6 به وقت عراق به سمت کربلا حرکت و تا تیر(عمود) 413 حرکت کردیم و ساعت 15 در تیر 413 به یکی از موکب ها برای استراحت رفتیم. روز بعد ساعت 4 بامداد بیدار شدیم و ساعت 4:30 به سمت کربلا حرکت و تا تیر 1030 رفتیم. روز سوم بعداز نماز صبح ساعت 5:30 حرکت و تا تیر 1420 یعنی نزدیک حرم رفتیم. ما نماز ظهر تیر 1300 یعنی داخل شهر کربلا بودیم.

11. باید ساعت 15 برای استراحت به داخل موکب ها رفت و الا به خاطر حجم جمعیت موکب ها پر می شود و محل استراحت به خصوص برای تعداد بالا به سختی هماهنگ می شود

12. با توجه به تجربیات سال قبل یک و نیم کیلو برگه زردآلو از ایران آوردیم و روزی حدود 50 گرم هر نفر قیصی می خوردیم که باعث شد که دل درد و یبوست نگیریم

13. بهترین وسیله برای پیاده روی دمپائی طبی است، کتونی هر مقدار هم مناسب باشد باعث تاول زدن پا می شود

14. باید در آوردن وسائل به حداقل ها اکتفا کرد، چون بار هر چه قدر هم کم باشد باعث خستگی می شود

15. وسائل لازم برای سفر: مهر، قبله نما، تسبیح،یک دست لباس شخصی، قرص و دواء های ضروری شخص، پماد پیروکسیکام برای درد های موضعی، پماد کالاندولا برای جلوگیری و درمان عرق سوز شدن، دفترچه یادداشت برای خاطرات و…

16. در کربلا مقابل کنسولگری ایران به یکی از کوچه ها رفتیم و یک موکب جهت اسکان هماهنگ کردیم، موکب ها جنب خیابان اصلی شلوغ است اما موکب ها داخل کوچه ها جا برای اسکان دارد

17. حتی الامکان برای اسکان در مسیر و کربلا و نجف به موکب هایی که درون حسینه ها می باشد برویم بهتر است چون موکب هایی که با چادر برپا شده است شب ها سرد می شود

18. یک شنبه 30 آبان بعد از نماز صبح از کربلا به سمت کاظمین و سامرا حرکت کردیم، گاراژی که ماشین های کاظمین و سامرا در آن است در خیابان باب بغداد پشت حرم حضرت عباس علیه السلام قرار دارد. و برای رسیدن به گاراژ حدود ساعت 6 حرکت کردیم و ساعت 9 به گاراژ رسیدیم. حدود 15 کیلومتر پیاده روی بود. امکان رفتن با ماشین هم نیست چون راه ها بسته است.

19. آن جا یک مینی بوس نفری صد هزار تومان می گرفت و به سید محمد(برادر امام هادی و نزدیک سامرا) و سامرا می برد و از سامرا به کاظمین می برد و پیاده می کرد. ساعت 9 حرکت کردیم، ساعت 13:30به شهر بلد و حرم سید محمد رسیدیم، ساعت 15 از آن جا به سمت سامرا حرکت کردیم، ساعت 16:15 سامرا بودیم. ساعت 19:30 از سامرا به سمت کاظمین حرکت کردیم و ساعت 10 کاظمین بودیم.

20. هر هزار دینار عراقی معادل سه هزار تومان ما می باشد. پولی که همراه برده می شود باید نصف ایرانی و نصف عراقی باشد ، چون در بعضی از جاها صرفه با پول ایرانی است و در بعضی از جاها صرفه با پول عراقی است، مثلا همین مینی بوس سامرا به پول عراقی 30هزار دینار می گرفت که می شد 90 هزار تومان و ده هزار تومان کمتر از قیمتی بود که با پول ایرانی باید پرداخت می شد.

21. وقتی که از کربلا به بغداد می رفتیم، مسیر پیاده روی بغداد به کربلا را دیدیم که بسیار زیبا و از بین نخلستان ها و همچنین نسبت به مسیر نجف به کربلا بسیار خلوت بود و تصمیم گرفتیم سال دیگر از این مسیر به کربلا ان شاالله مشرف شویم، البته کاظمین تا کربلا 120کیلومتر است ولی نجف تا کربلا 80 کیلومتر و لذا اگر مسیر بغداد را بخواهیم برویم تا شهر اسکندریه با ماشین می آییم و از آن جا تا کربلا پیاده که تقریبا مثل مسیر نجف تا کربلا می شود.و شاید تاثیر تبلیغی آن به خاطر حضور کم ایرانیان بیشتر باشد.

22. ما یک شنبه شب بعد از زیارت کاظمین به طرف مهران حرکت کردیم، سه ساعت از کاظمین تا مهران در راه بودیم، نیم ساعت قبل از اذان صبح به مهران رسیدیم و عبور ما از مرز حدود نیم ساعت با پیاده روی هایش طول کشید، از آن جا با اتوبوس های واحد به ترمینال آماده شده برای اتوبوس ها رفتیم و با یک اتوبوس وی آی پی به مبلغ هشتاد هزار تومان به طرف تهران حرکت کردیم

23. کل هزینه سفر ما به این شرح شد:چذابه تا نجف:60هزارتومان، کربلاتاسامرا و کاظمین:100هزارتومان،کاظمین تا مهران 50هزارتومان، مهران تا تهران 80هزار تومان به علاوه 181هزارتومان پول بیمه و ویزا جمعا شد471هزار تومان

24. یکی از دوستان به من چند تا عطر و صلوات شمار داد که من آن ها را به موکب دارها هدیه می دادم،خیلی خوشحال می شدند، برای سال بعد حتما چند هدیه مختصر باخود می برم

[su_note]

در ادامه بخوانید »» 

چگونه به زائران اربعین خدمت کنیم؟ چه وسائلی همراه ببریم ؟

موکب های مستقر در مسیر پیاده روی اربعین چگونه اداره می‌شوند؟

فیلم راهنمای اربعین پخش شده از تلویزیون

[/su_note]

ویدیو : مستند کوتاه «پیاده چه فایده؟ا ؛ اگر هدف زیارت است، چرا وقتمان را با پیاده‌روی تلف کنیم؟! تفاوت زیارت با «پای پیاده» و زیارت با «اتوبوس» چیه؟

دریافت mp4 -حجم 8مگابایت

[su_note note_color=”#42A5F5″]

متنی که در ادامه میخوانید تجربیات حجت الاسلام علوی از حضورشان در پیاده روی اربعین حسینی (علیه السلام) است »» 

[/su_note]

سال گذشته پیاده روی رو از بغداد آن هم داخل شهر شروع کردیم از همان اول کار من شروع کردم پخش کردن هدایایی که باخودم از ایران اورده بودم اغلب اونها رو به صاحبان موکبها و صاحبخونه هایی که شبها اونجا میموندیم دادم

اما هدایا

۱-تعداد ۱۰ عدد تسبیح ۵۰۰تومانی از مغازه درب۱ گرفتم و به ضریح حصرت فاطمه معصومه سلام الله علیها متبرک کردم خیلی عراقی ها از این هدیه خوشحال شدند یکی از موکب دارها وقتی شب رسیدیم موکبشون خیلی استقبال گرمی از ما کرد و بعد از شام یه نفر مامور کرد ما رو ببره خونشون شب اونجا بمونیم وقتی داشتیم میرفتیم من تسبیح بهش دادم و گفتم این تسبیح متبرک به ضریح حضرت معصومه سلام الله علیهاست تا تسبیح گرفت شروع کرد باذصدای بلند گریه کردن

۲-چند عدد جاکلیدی زیبا که یکطرف عکس رهبر و طرف دیگه حاج قاسم البته یکیشون آویزون کردم به کوله پشتیم و با وجود کوچیک بودنش جلب توجه میکرد تو مسیر که حرکت میکردیم دوتا خانم جوان پشت سرم باهم صحبت میکردن یکی شون به دوستش گفت این آقا ایرانیه بعد گفت این عکس قاسم سلیمانیه چرا ازش درخواست(از من) نمیکنی جاکلیدی رو به ما بده اون لحظه دوست داشتم دوتا از این جاکلیدیها رو از کوله در بیارم و بهشون بدم ولی

من جوون بودم و اونا هم دوتا خانم جوون نمشد عرف نبود ٬ البته سعی کردم وقتی به موکبهای بچه های کتائب حزب الله و عصائب جاکلیدی هارو به اونا بدم همین هم شد

امسال تصمیم دارم ان شاء الله متبرکات بیشتری با خودم ببرم

[su_note note_color=”#42A5F5″]

متنی که در ادامه میخوانید تجربیات حجت الاسلام کعبی از حضورشان در پیاده روی اربعین حسینی (علیه السلام) است »» 

[/su_note]

سال گذشته در مسیر پیاده روی اربعین بعضی رفتارهای ناراحت کننده‌ای از بعضی زائرین ایرانی می‌دیدم.

خادم موکبی را دیدم که برای دعوت از زائرهای ایرانی برای غذا می‌گفت بجای غذاهای کثیف عربی بیایید قرمه سبزی خوشمزهٔ ایرانی بخورید.

یا موکبی دیدم که با بنر بزرگی اعلام کرده بود این موکب مخصوص زائران ایرانی است و…

چند نفر هم محل نزدیک ترین موکب ایرانی‌ها را می‌پرسیدند و از همسفره شدن با عرب‌ها پرهیز می‌کردند.

یکی از برکت‌های زیارت اربعین هرچه کمرنگ‌تر شدن رنگ‌ها و نژادها در دریای عظیم عشق اهل بیت است.

شنیدم سید حسن نصرالله امسال به زائران لبنانی توصیه کرده از حمل پرچم حزب الله و هر شعار علامت متمایز کننده ای پرهیز کنند و خودشان را بخشی از این جریان عظیم عقیدتی عاطفی جهادی فرهنگی ببینند.

برای دریافت بقیه مطالب به صفحه اختصاصی پیاده روی اربعین در سایت بنیانا مراجعه فرمایید یا عضو کانال تلگرام بنیانا شوید 

بررسی وقایع شهریور 1359 در گفت‌وگو با یکی از رزمندگان حاضر در نواحی مرزی

جنگ ماقبل جنگ!

فرض کنیم به شهریور سال 59 برگردیم و با چنین اخباری روبه‌رو شویم: «نیروی هوایی عراق به آسمان آبادان تجاوز کرد، نیروی دریایی عراق به اروندرود و منطقه دریایی پاسگاه خورمال تجاوز کرد، نیروی هوایی عراق به آسمان خرمشهر تجاوز کرد، عراق به ارتشش دستور آماده‌باش داد، هنری کیسینجر اعلام کرد جنگ بین عراق و ایران قریب‌الوقوع است، سه هواپیمای عراقی به آسمان مهران تجاوز کردند…»

واکنش ما به آنها چه خواهد بود؟ مشخص است که واقعه‌ای بزرگ در پیش است. عراق مرتب حریم هوایی، دریایی و زمینی ما را نادیده می‌گیرد، ارتشش را آماده رزم در مرزها مستقر می‌کند، تحلیلگران غربی نزدیکی جنگ را پیش‌بینی می‌کنند، یگان‌های مرزی به مراکز رسمی اعلام خطر می‌کنند، مردم در مرزها هراسان هستند و… یحتمل جنگی در پیش است.

در شهریور 59 همه صاحب‌نظران مطمئن بودند که جنگ آغاز خواهد شد. همه به جز آن عده از سیاسیونی که به تعبیر مقام معظم رهبری «نشان دادند لیاقت اداره کشور را ندارند». این عده از سیاستمداران آن‌قدر در برابر تجاوزهای مکرر عراق مماشات کردند تا اینکه تجاوز رسمی عراق در 31 شهریور 59 به یک «حمله غافلگیرانه» تعبیر شد.

وگرنه برای بچه‌های خرمشهر که از 20 شهریور رسماً با عراق بر سر اشغال پاسگاه مؤمنی درگیر بودند، آنچه در 31 شهریور اتفاق افتاد دنباله تجاوزهایی بود که از قبل آغاز شده بود.

 جنگ یا درگیری طایفه‌ای

سیدمسعود ارجعی از رزمندگان خرمشهری که مادر، خواهر و دو برادرش از شهدای دفاع مقدس هستند در این خصوص می‌گوید: «ما مرزنشین‌ها آغاز جنگ را از روی تقویم مشخص نمی‌کنیم. ما جنگ را با پوست و گوشت‌مان از نزدیک احساس کردیم. از همان زمانی که با تحریک دشمنان جنگ عرب و عجم در خوزستان و خرمشهر به راه افتاد، جنگ برای ما آغاز شده بود. ما خرمشهری‌ها دو بار سوم خرداد را تجربه کرده‌ایم، یکی در سال 58 و فتنه‌ای که به اسم جنگ عرب و عجم رخ داد، دیگری در سال 61 که خرمشهر آزاد شد.»

اشاره ارجعی به فتنه خلق عرب است که از خردادماه 58 به اوج خود رسیده بود. مجموعه‌ای از ناآرامی‌ها که تا زمان آغاز رسمی جنگ به اشکال مختلف ادامه داشت. اما اگر خلق عرب را عاملی در دست رژیم عراق بدانیم، حتی خود بعثی‌ها نیز قبل از آغاز رسمی جنگ به مناطق مرزی کشورمان تجاوز کرده بودند.

سیدمسعود ارجعی در این خصوص می‌گوید: «عراق مدت‌ها قبل از آغاز رسمی جنگ، حریم مرزی ما را مورد تجاوز قرار داده بود. یادم می‌آید شهید جهان‌آرا گزارش این تجاوزها را به مراکز رسمی اعلام می‌کرد اما در کمال تعجب می‌گفتند این حوادث مربوط به درگیری‌های طایفه‌ای است و ربطی به سپاه ندارد!

نهایتاً هم که عراق در 20 شهریور 59 یعنی 10 یا 11 روز قبل از آغاز رسمی جنگ، پاسگاه مؤمنی در شلمچه را اشغال کرد. اینجا بود که بچه‌های خرمشهری تصمیم گرفتند به پاسگاه حمله کنند و با به اسارت درآوردن تعدادی از نظامی‌های عراقی، به مسئولان ثابت کنند که عراق به خاک ما تجاوز کرده است.

شهیدان موسی بختور، حیدر حیدری و اقبال‌پور به همین منظور اعلام آمادگی کردند. حیدر بمب‌ساز خوبی بود و از زمان انقلاب با سه‌راهی بمب تهیه می‌کرد. این سه نفر در همین درگیری‌های مرزی به شهادت رسیدند، اما حتی ریخته شدن خون‌شان نیز باعث نشد مسئولان به شروع جنگ اذعان کنند تا اینکه فرودگاه مهرآباد تهران و چند فرودگاه دیگر بمباران شدند و دیگر جای شک و شبهه‌ای برای شروع جنگ باقی نماند.»

 از خان‌لیلی تا شلمچه

از 20 شهریور تقریباً جنگ در جنوبی‌ترین نقاط مرزی خوزستان آغاز شده بود. چند روز قبل از آن نیز یعنی در 16 شهریورماه پاسگاه خان‌لیلی در استان کرمانشاه (مرزهای غربی) به تصرف دشمن درآمد و در همین روز نیروهای هوایی و زمینی عراق به نخستین حملات علنی خود به پاسگاه‌های ایلام، قصرشیرین، خسروآباد، نفت‌شهر و سومار مبادرت کردند و به این ترتیب حداقل سه استان کشورمان از نیمه شهریور 59 رسماً درگیر جنگی شدند که هنوز به شکل رسمی آغاز نشده بود!

ارجعی می‌گوید: «ما شهید داده بودیم اما کسی جنگ را باور نداشت. نمی‌دانم باید چه اتفاقی می‌افتاد تا قبول می‌کردند که جنگ آغاز شده است. در خیلی از نقاط مرزی نیز شاهد چنین اتفاق‌هایی بودیم اما گویا فقط باید تهران بمباران می‌شد تا آغاز جنگ را باور می‌کردند.»

صرف‌نظر از زد و خوردهای مرزی که اواسط شهریور به شکل علنی رخ داد، در تقویم جنگ به موارد عجیبی نیز برخورد می‌کنیم. یک نمونه مربوط به حمله نیروی دریایی عراق به بندر خرمشهر در سوم شهریور 59 و به غارت بردن 43 فروند ناوچه گارد ساحلی متعلق به شرکت اروندان می‌شود.

موردی که ارجعی آن را قبول ندارد و می‌گوید: «کار شرکت اروندان اصلاً ساخت ناوچه نبود. در کل منطقه مرزی نیز تنها دو ناوچه مستقر بودند که تقریباً یک گروهان تکاور نیروی دریایی در آنها مستقر بودند. به غارت بردن 43 فروند ناوچه به نظر من درست نیست، احتمالاً این تعداد قایق‌های غیرنظامی بودند که توسط عراق به غارت برده شدند.»

 تاریخی که تغییر می‌کرد

 تجاوز دشمن کاملاً آشکار بود. آنها از تابستان 59 و خصوصاً از شهریورماه این سال، به شکل علنی و با برنامه‌ریزی دقیقی اقدام به تضعیف بنیه نظامی کشورمان می‌کردند. پاسگاه‌ها را اشغال کرده یا می‌کوبیدند، امکانات دولتی و خصوصی عمده را به سرقت می‌بردند، گشت‌های هوایی و زمینی خود را به طور منظم انجام می‌دادند .

حتی واحدهای نظامی‌شان را مقابل چشم نظامی‌های ما در مرزها مستقر می‌کردند اما در این سو با وجود گزارش‌های پی در پی سپاهی‌ها و ارتشی‌ها، واکنشی از طرف شورای عالی دفاع که بنی‌صدر ریاست آن را برعهده داشت، انجام نمی‌گرفت. شاید اگر شهریورماه و اخبار پی در پی ناگوارش را زودتر درمی‌یافتیم، تاریخ جنگ به گونه دیگری رقم خورده بود.

یاداشتی از علیرضا محمدی

[su_note]

در ادامه بخوانید »» 

شهید ولی الله فلاحی [ زندگی نامه ] + دانلود مستند پروازی در آرامش 

داستان تکان‌دهنده شهید نوجوان درباره کارهای شیطانی دخترخاله‎اش

[/su_note]

در استفاده از فناوری‌های ارتباطی هول نشویم

 متاسفانه شبکه‌های انفرادی جای شبکه‌های اجتماعی را گرفته است

شبکه‌های انفرادی جای شبکه‌های اجتماعی را گرفته است همیشه و همه‌جا و در تمام مقالات اجتماعی، از هجوم تکنولوژی و پیشرفت‌های هر روزه آن که روی زندگی امروزی سایه انداخته است، داد سخن می‌دهند و از آن به عنوان یکی از معضلات زندگی امروزی نام می‌برند.

شبکه‌های اجتماعی و حضور پررنگ آن در زندگی امروزی را از جمله دلایل تغییر سبک زندگی ایرانی،اسلامی می‌دانند و تنهایی انسان امروزی را به گردن این فناوری می‌اندازند. برخی معتقدند شبکه‌های اجتماعی برخلاف نامشان، انسان را از داشتن روابط انسانی صحیح و فرح‌بخش دور کرده‌اند و او را هر روز تنهاتر از قبل می‌کنند و در واقع به آنها باید گفت شبکه‌های انفرادی.

شاید این عقیده بیراه هم نباشد وقتی با استفاده افراط‌گونه از این شبکه‌ها، مهمانی‌ها و دورهمی‌های گرم فامیلی گذشته به محافل سرد و بی‌روح امروزی تبدیل می‌شود باید هم این سردی روابط را به گردن این فناوری نوپا انداخت و به آن دورهمی‌ها باید گفت شبکه‌های اجتماعی و این سر در موبایل بودن‌ها را باید گفت شبکه‌های انفرادی.

در واقع ما ایرانی‌ها مردمانی هستیم که وقتی چیز جدیدی کشف می‌کنیم در استفاده از آن دچار هول و دستپاچگی می‌شویم. تمام وقت و زندگی خود را وسط می‌گذاریم و خود را با این کشف جدید خفه می‌کنیم. شبکه‌های اجتماعی از همان کشف‌های ایرانی‌هاست که در ابتدای حضورش در جامعه، به دلیل هول شدن افراد از این فناوری نوین که به راحتی می‌توانستند با دوستان خود در هر کجای دنیا ارتباط برقرار کنند دچار جوزدگی شدند.

اکنون بعد از گذشت چندین سال از ورود شبکه‌های اجتماعی به زندگی ایرانی، شاید درست نباشد درباره خوب یا بد بودن این فناوری نظر کلی بدهیم که این فناوری مطلقاً خوب یا  بد است. همانقدر که برخی معتقدند این شبکه‌ها افراد را منزوی و تنهاتر کرده است می‌توان گفت چرخیدن در این شبکه‌ها و حال و احوال با دوست‌های دیده و نادیده می‌تواند منجر به احساس بهتر و نشاط بیشتر فرد هم شود.

واقعیت این است که شبکه‌های اجتماعی و تأثیرات آن بر سبک زندگی افراد بستگی به طرز استفاده افراد، ویژگی‌های شخصیتی و شرایط زندگی آنها در این زمینه دارد. اما برای اینکه بتوانیم از این شبکه‌های اجتماعی لذت کافی ببریم بهتر است چند نکته را در نظر بگیریم. نکته اول اینکه اسیر و معتاد این شبکه‌ها نشویم که ما را از کار و زندگی می‌اندازد.

در این زمینه می‌توانیم دست به گزینش آدم‌ها بزنیم و دوستان و آشنایانی را که کمتر می‌بینیم در فضای مجازی پیدا کنیم و با هم در ارتباط باشیم و از این ارتباط و دوستی لذت ببریم. حد و حدود خود را بشناسیم. قبل از هر چیز ما باید جایگاه خودمان را بدانیم و حد و مرزهایمان را مشخص کنیم.

وقت‌گذرانی و پرسه زدن در شبکه‌های اجتماعی را راهی برای جبران کمبودهای عاطفی خود ندانیم و در شبکه‌های اجتماعی به دنبال پرکردن خلأهای زندگی خود نباشیم زیرا افراط در استفاده از آن بیماری‌زاست و حتی موجب بیزاری از هر نوع ارتباط می‌شود و به همین دلیل است که بسیاری از کاربران اینستاگرام پس از یک دوره حضور افراطی در این شبکه ناگهان غیبشان می‌زند و کلاً اینستاگرام را کنار می‌گذارند.

در استفاده از این شبکه‌ها افراط نکنیم و از صبح تا شب و از شب تا صبح، سرمان تو گوشی و تبلت‌مان نباشد زیرا در اینصورت تبدیل به یک معتاد می‌شویم و آخر اعتیاد هم که معلوم است چه خواهد شد.

یادداشتی از  حسین گل محمدی

[su_note]

درادامه بخوانید »» 

تاثیرات استفاده از شبکه‌های اجتماعی بر زنان و حریم خصوصی+صوت 

ویسگون شبکه اجتماعی اشتراک عکس برای ایرانیان

[/su_note]

نقد حال و هوای افراطی برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی

جوگرفتگی از برق‌گرفتگی خطرناک‌تر است!

آیا تا به حال جوگیر شده‌اید؟ یا با افرادی که خیلی زود جوگیر می‌شوند برخورد داشته‌اید؟ حتماً هم این جمله « ما چقدر جوگیر هستیم» را هم زیاد شنیده‌اید. آدمی را می‌شناختم که بسیار تحت تأثیر شرایط محیط خود قرار می‌گرفت و کارهایی را انجام می‌داد که برایم بسیار عجیب بود. یادم است در مجلس مهمانی که با هم حضور داشتیم طبق روال همه مهمانی‌های امروزی، بحث داغی بین مهمانان به راه افتاد که این دوست ما هم در این بحث و گفت‌وگو به شدت شرکت کرده بود.

با گذشت چند دقیقه بحث به اوج خود رسید و مهمان‌ها به دو گروه موافق و مخالف تقسیم شدند. ناگهان این دوست ما با چهره برافروخته از جای خود بلند شد و شروع کرد با حرکات تند دست‌هایش، نظر و عقیده‌اش را به دیگران القا کردن. به قدری تحت تأثیر افرادی که با او هم‌عقیده بودند قرار گرفته و جوگیر شده بود که دیگر کنترل رفتار و گفتارش را نداشت و حرکاتی از خود نشان می‌داد که من به شدت نگرانش شدم، تا جایی که به سمتش رفتم و او را به آرامش دعوت کردم.

بعد از مهمانی با خنده به او گفتم: « آدم رو برق بگیره ولی جو نگیره! دوست عزیز این چه کاری بود تو کردی؟ هم به خودت هیجان بیش از حد وارد کردی هم مجلس مهمانی را به هم ریختی! » بنده خدا بعد از اینکه هیجانش خوابید خودش هم از دست خودش شاکی و عصبانی شده بود و می‌گفت این یک ضعف بزرگ من است که نمی‌توانم رفتار و گفتار خودم را تحت کنترل داشته باشم و همیشه این جوزدگی برایم مشکل‌ساز شده است.

[su_note note_color=”#c8e6c9″]

در ادامه بخوانید »» اینستاگرام بیش از هر شبکه دیگری، سلامت ذهنی افراد را تهدید میکند

[/su_note]

جوگیری مردم با شبکه‌های مجازی

اینکه ما از چه زمانی مردمان جوگیری بودیم مشخص نیست ولی به یمن حضور گسترده شبکه‌های اجتماعی، چند سالی است که به کرات شاهد جوگیر شدن مردم جامعه در موقعیت‌های مختلف هستیم. فرقی هم ندارد در چه گروه سنی یا  اجتماعی هستیم. از هر قشر و صنفی که باشیم خیلی زود نسبت به موضوعات مختلف واکنش هیجانی نشان می‌دهیم که مبادا از قافله عقب بمانیم!

شاید اگر مسابقه جوگیری در سطح دنیا برگزار می‌شد ما مقام اول را کسب می‌کردیم و جام را به خانه می‌آوردیم! آنقدر سریع نسبت به وقایع واکنش نشان می‌دهیم که ناگفتنی است! خوب یا بد، درست یا غلط، این جوگیری مهم نیست. مهم این است که همه مردم دنیا با خبر می‌شوند و جوزدگی‌های یک ملت را در رأس خبرهایشان می‌نشانند.

از حمله یکهویی ایرانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی به صفحه شخصی فلان فوتبالیست یا فلان مجری و… گرفته تا شادی و خوشحالی مردم در خیابان‌ها بعد از برد تیم ملی!

یا  تمام مدت منتظریم یک کسی در یک جایی حتی در فلات دور، حرکتی را انجام دهد تا ما هم پیرو او همان کار را انجام دهیم یا  یک چهره معروف وطنی و غیروطنی مرتکب خطا و اشتباهی سهوی یا  عمدی شود که ما آن را سریع به یک سوژه تبدیل کنیم و به قولی روزمان را بسازیم. از مرگ هنرمندان و نوابغ ایران و جهان بگیر تا بادهای سوئیس و سلفی سیاستمداران و غیره که این روزها بدجوری شبکه‌های اجتماعی را به خود مشغول کرده است.

کلاً مردم جوگیری هستیم! حتماً شما هم جریانات مختلفی را که در حاشیه فوت هنرمند و کارگردان بزرگ کشورمان رخ داد، می‌دانید. از دست دادن این کارگردان فقید، شوک بزرگی برای جامعه هنری و غیرهنری کشورمان بود درست! ولی بعضی از هنرمندان و افراد عادی جامعه واکنش‌هایی نسبت به این خبر از خود نشان دادند که بسیار حیرت‌آور بود.

از طومارنویسی هنرمند و غیرهنرمند علیه جامعه پزشکی بگیرید تا درخواست اشد مجازات برای دکتر معالج بیچاره و غیره. در آن روزها هر کدام از شبکه‌های اجتماعی را که باز می‌کردیم با پست‌ها و کامنت‌هایی مواجهه می‌شدیم که کاملاً معلوم بود این افراد جوزده برای اینکه از این قافله عقب نمانند آتش به هیزم این جریان می‌انداختند که این جوزدگی فقط باعث شد جامعه هنری و پزشکی ما رودرروی هم قرار بگیرند.

ما حتی در کمک کردن هم جوزده هستیم. آنقدر سریع درگیر جو و فضای کمک‌های خیریه قرار می‌گیریم که بدون هیچ گونه تحقیق و بررسی‌ای درباره مراکز خیریه مربوطه و اینکه بدانیم این خیریه برای کی و کجاست سریع و شتاب‌زده کمک می‌کنیم تا فقط به همه نشان بدهیم که ما خیلی خیر هستیم.

در بسیاری از گروه‌های تلگرامی پیام‌هایی حاوی یک شماره حساب و کلی التماس و خواهش برای کمک به یک نیازمند منتشر می‌شود که گاهی از صحت و سقم این پیام آگاه نیستیم و کاملاً هم مشخص است که دست به دست چرخیده تا به ما رسیده و چون از طرف یکی از دوستان ما منتشر شده است سریع برای کمک اعلام آمادگی می‌کنیم.

در این میان قطعاً افراد سودجویی هستند که از این معرکه جوزدگی افراد، سوءاستفاده می‌کنند و کلاهبرداری‌هایی را انجام می‌دهند. نوع دیگری از جوزدگی مردم ما شرکت در حرکات نمایشی در حمایت از بیماری‌های خاص است، مثل چالش سطل یخ که خیلی از افراد جوزده فقط برای جلب توجه، یک سطل یخ روی سر خود می‌ریختند و در اینستاگرام به اشتراک می‌گذاشتند که این چالش با این جوزدگی مردم از هدف اصلی خود خارج شد.

یا مورد اخیر جوزدگی افراد در شبکه‌های اجتماعی، خبر شهادت یکی از مدافعان حرم بود که چه واکنش‌های شتاب‌زده‌ای را در این مورد شاهد بودیم. چه سخنانی را از بعضی از افراد و بعضا چهره‌های معروف مردمی خواندیم و شنیدم که هیچ ربطی به آرمان‌های والای این شهید بزرگوار نداشت و فقط تعجب و حیرت همگان را نسبت به این موضع‌گیری‌های شتاب‌زده برانگیخت.

اما باید این را بدانیم که این دست به دست شدن‌ها و یک کلاغ چهل کلاغ شدن‌های اخبار و رویدادها تنها باعث می‌شود که واقعیت جریان در زیر لایه‌های جوزدگی گم شود و آنچه پیام اصلی این جریان است نادیده گرفته شود. مثل برخی از اتفاقات که جرقه آنها در فضاهای اجتماعی‌زده شده و در یک حرکت هیجانی، موضوعی که فقط در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد به فضای واقعی کشیده می‌شود و گاهی جریانات دیگری را هم به همراه دارد.

در ماجرای گم شدن و مرگ آنیتای هشت ماهه، آنقدر جوزدگی در آن بالا بود که در مراسم ترحیم این کودک شاهد رفتارهای عجیب و غریبی از سوی برخی افراد بودیم، خانواده‌هایی که فرزندان خردسال خود را برای همدردی یا به دلایل دیگری به آغوش این پدر داغ‌دیده می‌سپردند که باعث داغ‌دیدگی بیشتر او می‌شد و در نهایت جوزدگی، این جریان را با خبر فوت پدر آنیتا تمام کردند! که در واقع یک شایعه بیش نبود.

انبوه خلق و جوزدگی

در جامعه امروزی افرادی که جوگیر یا  جوزده هستند یا  به عبارتی خیلی سریع دچار هیجان می‌شوند کم نیستند. تمام این افراد تحت تأثیر شرایط محیط پیرامون خود جوگیر یا  دچار هیجان شده و رفتاهای نابهنجاری را بروز می‌دهند. از نظر رفتارشناسی «جوگیر شدن» به معنای اسیر عوامل محیطی و تسلیم فشارهای محیط شدن و تن دادن به خواسته‌های اطرافیان اعم از دوستان یا همراهان است.

«جوگیر شدن» به تعبیری به حالتی اطلاق می‌شود که فرد هنگامی که تحت فشار رفتارهای محیطی قرار می‌گیرد، برای همرنگ شدن با آن دست به کارهایی می‌زند که در شرایط عادی امکان ندارد به انجام آن حرکت‌ها اقدام کند. رفتارهایی همچون استفاده از مواد مخدر، کشیدن سیگار یا سایر هنجارشکنی‌هایی که مغایر با اصول اخلاقی و رفتاری است و همه و همه ناشی از جوگیر شدن بعضی از افراد است.

بعضی از حرکت‌های سیاسی یا اجتماعی که در جامعه شاهد آن هستیم نیز ریشه در جوگیر شدن افراد دارد. جوگیری بیشتر در سنین بین 11 سال تا 25 بیشتر دیده می‌شود و «جوگیر شدن» در این سن و سال موجب گرفتار شدن جوانان و نوجوانان در آسیب‌های اجتماعی و رفتاری می‌شود و خطر انحراف و ناهنجاری‌های ناشی از «جوگیر شدن» در این سنین بیشتر است.

گوستاو لوبون جامعه‌شناس فرانسوی در حوزه روانشناسی اجتماعی نظریه انبوه خلق را مطرح می‌کند. انبوه خلق به عده‌ای از افراد گفته می‌شود که در عمل مشخصی یا بروز حادثه‌ای گرد هم می‌آیند و دارای ویژگی‌هایی چون وجود احساسات و هیجانات آنی، نداشتن تشکل و انسجام، به وجود ارتباط موقت و ناپایدار میان افراد، از دست دادن حس تشخیص و پیوستن به گروه و در نهایت نبود هدف قبلی و اندیشیده می‌باشند.

همین آشوب‌های خیابانی سال 88 نمونه بارز این نظریه است، بسیاری از جوانان و نوجوانان اسیر جو موجود شدند و برای خودنمایی در مقابل هم سن و سال‌ها یا جنس مخالف اقدام به برخی کارها کردند. شاید 70درصد از جوانان و نوجوانان برای اینکه به اصطلاح از قافله عقب نمانند و با جو موجود همرنگ شوند در برخی از آشوب‌ها حضور داشتند وگرنه در شرایط عادی محال بود دست به چنین کارهایی بزنند.

امروزه نیز شاهد این انبوه خلق‌ها یا  جوزدگی‌های جمعی افراد هستیم. انبوه خلق‌هایی در قالب شبکه‌های اجتماعی که در بعضی موارد از قاب گوشی های موبایل و تبلت‌ها خارج شده و شکل ظاهری به خود می‌گیرد. انبوه خلقی که با جوزدگی فراوان بعد از برد تیمشان برای خوشحالی و پایکوبی به خیابان‌ها آمده و نظم شهر را به هم می‌زنند یا  برعکس بعد از باخت تیم مورد علاقه‌شان دست به تخریب وسایل نقلیه عمومی یا  هتاکی و فحاشی به داور و مربی و بازیکن تیم مورد نظر می‌زنند.

[su_note note_color=”#c8e6c9″]

در ادامه بخوانید » « من شاخ اینستا هستم » بررسی مشکلات روانی خودشیفته ها در اینستاگرام

[/su_note]

   نه گفتن، درمان جوزدگی

همانطور که گفته شد جوگیری در سنین نوجوانی و جوانی بیشتر بروز پیدا می‌کند، بنابراین جوگیری به عنوان یک ناهنجاری رفتاری ممکن است منجر به سقوط آنها به اعتیاد یا دچار شدن به افسردگی یا آسیب‌هایی همچون فرار از خانه، ترک تحصیل، خرابکاری‌های سیاسی و حتی خودکشی شود. اما با آموزش مهارت‌های زندگی و واقع‌گرایی به جوانان می‌توان از این حس «جوگیر» شدنشان در مسیر درست و سازنده‌ای استفاده کرد.

امروزه شبکه‌های اجتماعی بستری برای بروز این ناهنجاری رفتاری است و برای اینکه نوجوان و جوان ما دچار جوزدگی در هیچ زمان و مکانی نشوند بهتر است به آنها نه گفتن را آموزش دهیم. از نگاه آسیب‌شناسی رفتاری، آموزش‌های مهارت‌های زندگی به‌ویژه مهارت گفتن «نه» اصلی‌ترین واکسن برای جلوگیری از گرفتاری در این بیماری رفتاری است.

ترسیدن از تمسخر یا تبرئه کردن خود از اتهام ترسو بودن و امثال آن سبب می‌شود تا جوانان قدرت «نه» گفتن به دعوت‌ها و خواسته‌های نامعقول و ضداخلاقی و مخالفت با ارزش‌ها را از دست بدهند و این مسئله زیربنای اصلی جوگیری آنان است.

جوگیر شدن ریشه رفتاری دارد و به خاطر خلأ رفتارهای سالم و پیشگیری‌کننده به‌وجود می‌آید. الگوهای رفتاری سالم باید در خانواده و مدرسه ارائه شود. جوانانی که مهارت‌های زندگی را آموخته‌اند یا در خانواده‌های اصیل و ارزشی تربیت شده‌اند هرگز اسیر جوزدگی نمی‌شوند.

یادداشتی از خانم مریم ترابی در روزنامه جوان

کار فرهنگی تعطیل!

روزهای خوبی نیست!

وقتی می بینیم هرکدام از دوستان به اصطلاح حزب اللهی ، نفس نفس زنان از راه رسیده ، مانند همیشه دغدغه کار فرهنگی دارند و با خود فکر کرده اند که : « آری! الان زمانش است…»

و در نتیجه یک صفحه یا کانالی تاسیس کرده و شروع میکنند به ارسال رگباریِ روزانه ده ها مطلب…

حالا از هر موضوعی و با هر محتوایی! مگر مهم است؟

بعد مگر میشود بخواهی کار فرهنگی کنی و نام رهبری و شهدا را یدک نکشی؟ حتما باید نام کانالشان با نام رهبری شروع شده و با نام شهدا تمام شود! در غیر این صورت که کار پیش نمیرود…!

حالا هر خسارتی هم به خاطر اشتباهاتمان به رهبری و شهدا زده شد ، اشکالی ندارد… روزانه هزاران تیر به رهبری زده می شود ، یکی هم ما بزنیم!  فرقی نمیکند…!

راستی…؛ مگر اهمیتی هم دارد که محتوای کانالمان چه باشد؟ یا مثلا لحن بیان چطور باشد؟ یا در چه شرایطی قرار گرفته باشیم؟ پناه بر خدا !

هر چیزی که قشنگ به نظر آمد ، حتما به درد کانال با هر مخاطبی میخورد…!

مثلا وقتی می خواهند از بدی های بد حجابی بگویند ، اگر آخر روشنفکری باشند و نخواهند توهین کنند ، چنین مطلبی میزنند : « سیم برق حتی اگر یک رشته اش هم بیرون باشد ، باعث برق گرفتگی می شود ، خواهرم! یک تار موی خویش را هم بیرون مگذار…!»

و پس از ارسال این مطلب دست به سینه منتظر نشسته اند تا میلیون ها انسان ناگهان جرقه ای در دلشان زده شود و از فردا با پوشیه به خیابان بیایند…!

برای این عزیزان یک توصیه بیشتر نداریم : لطفا حجم اینترنت خود را صرف کار فرهنگی نکنید! شک نکنید که اسراف است…!

اجازه دهید یک بار هم ما تکرار کنیم : آسیب های کار فرهنگیِ بدون هدف و تخصص به این زودی ها قابل جبران نیست!

قبول کنید کار فرهنگی ظریف تر از آن است که هرکس از راه رسید ، شروع به کار کند و نتیجه هم بگیرد.

سه راه مقابل این دوستان دغدغه مند – که البته این دغدغه مقدس است – وجود دارد :

۱. کار تعطیل!

۲.  با زیرپا گذاشتن غرورشان ، بروند و برای مدتی پیش افرادی که هدف و تخصص دارند و در این کارها پوست انداخته اند، کار کنند تا بلکه خودشان نیز به جرگه متخصصین فرهنگی بپیوندند…

۳. روزانه چند دقیقه از فرصت گرانبهایشان را در راه نگاه کردن به نمونه کارهای موفقِ فرهنگی صرف کنند؛ باور بفرمایید کار سختی نیست…!

ادامه دادن با همان سبک قبلی، تنها و تنها افراد بیشتری را از جبهه دین خارج خواهد کرد…!

رهبری معظم نیز از این نوع کار فرهنگی دل خوشی ندارند : «همهٔ کارها را #خبره‌ها انجام میدهند؛ چرا کار فرهنگی را خبره‌ها نباید انجام بدهند و #هرکسی وارد میدان کار فرهنگی شود و چیزی بگوید و نظری بدهد و اقدامی بکند؟»

امامنا القائد (حفظه الله)

پ.ن : اولین مخاطب این مطلب خودمان هستیم…

منبع : کانال @enghelabiyun_channel

در چند روز گذشته بحث‌ها و گفت‌وگوها در مورد گذار از نظام نیمه‌ریاستی به نظام پارلمانی (یا به ساده‌ترین عبارت، جایگزینی رییس‌جمهور با نخست‌وزیر) دوباره مطرح شده است. فارغ از اینکه آیا طرح این بحث در این روزها با هدف و نیت خاصی صورت گرفته یا خیر، چند نکته قابل توجه است:

یک) همان‌طور که همه کارشناسان حقوقی و نیز مقام معظم رهبری اعلام کرده‌اند، ظرفیت این تغییر و تحول کاملاً در قانون اساسی موجود است و این امکان فراهم است که با روال مشخص، این گذار صورت بگیرد. هریک از این نظام‌های اداره دولت برای کشور مناسب‌تر بود، می‌تواند انتخاب و اجرا شود.

دو) بر خلاف برخی اظهارنظرهای سیاست‌زده، با احیای سیستم پارلمانی نقش مردم در حکومت کاهش نمی‌یابد. به عبارت دیگر نظام ریاست جمهوری مردم‌سالارتر از نظام پارلمانی نیست بلکه در هر دو نوع نظام حکومتی، مردم نقش تعیین‌کننده‌ای در انتخاب حاکمان دارند و در هر صورت، رییس دولت به‌صورت مستقیم یا غیر‌مستقیم از سوی مردم برگزیده می‌شود.

هیچ‌کس نمی‌تواند مدعی شود که سطح دموکراسی در کره‌جنوبی به این دلیل که ریاست جمهوری است بالاتر از ژاپن است که از نظام پارلمانی برخوردار است.

سه) نظام پارلمانی معمولاً در کشورهایی پا می‌گیرد که احزاب قوی و فعال حضور داشته باشند. به همین دلیل بسیاری معتقدند که نظام پارلمانی به‌دلیل نبود احزاب ریشه‌دار و منسجم موفق نخواهد بود. این استدلال ناقص و نابجاست؛ زیرا نظام پارلمانی و احزاب رابطه‌های دو سویه دارند.

همان‌طور که نظام پارلمانی به حزب قوی نیاز دارد، احزاب هم در نظام پارلمانی تقویت شده و رشد می‌کنند. اگر از ضعف احزاب در ایران شکایت داریم چه بسا کلید حل این مشکل در گذار به نظام پارلمانی باشد که احزاب کارویژه مفیدی پیدا کرده و کم‌کم نضج گرفته و ببالند.

در حال حاضر احزاب ایران قوی و مؤثر نیستند چون مفید نیستند. احزاب فعلی (به‌جز چند حزب معدود) همگی قائم به شخصیت‌های سیاسی هستند و کارکردشان صرفاً حمایت از این شخصیت‌ها در روزهای انتخابات است. اگر احزاب کارویژه‌های جدی‌تری بیابند، حتماً تقویت شده و رشد می‌کنند.

چهار) نظام پارلمانی و نظام ریاست‌جمهوری، هر یک معایب و مزایایی دارند. به‌صورت خلاصه، نظام ریاست‌جمهوری ثبات و قرار بیشتری در سیاست ایجاد و نظام پارلمانی رییس دولت را بیشتر وادار به پاسخگویی می‌کند. اینکه در برهه کنونی ما به کدام ویژگی بیشتر نیاز داریم بررسی مفصل‌تری می‌طلبد؛ اما آنچه مسلم است و کارشناسان و سیاستمداران مختلف نیز بر آن تأکید دارند، این است که بیشتر مشکلات ما ناشی از عوامل زیربنایی‌تر (مانند فرهنگ سیاسی) است.

تغییر شیوه حکومتی نمی‌تواند این مشکلات را مرتفع سازد. تغییر نظام سیاسی به پارلمانی مانند حذف صفر از پول ملی در اقتصاد است که به ظاهر تورم را کاهش می‌دهد اما واقعیت این است که جز تغییر روبنا اتفاق دیگری رخ نداده و مشکلات ریشه‌ای‌تر هنوز به قوت خود باقی می‌مانند.

پنج) با بررسی نظام سیاسی می‌توان دریافت که یکی از مهم‌ترین آسیب‌های دولت‌ها در ایران، تغییر مدام سیاست‌هاست. به گونه‌ای که یک روز توسعه اقتصادی هدف اصلی دولت شده و عدالت و آزادی سیاسی کنار گذاشته می‌شود و روز دیگر، توسعه سیاسی در دستور کار قرار گرفته و عدالت مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد.

یک زمان، صیانت از حقوق هسته‌ای و استقلال اهمیت می‌یابد و زمانی دیگر سیاستی مخالف این به ذائقه دولتمردان شیرین می‌آید. باید توجه داشت که در نظام پارلمانی این وضعیت به مراتب شدیدتر است. زیرا دولت استقلال کمتری دارد و مجلس دخالت زیادی در جهت‌گیری‌های اساسی دولت‌ها دارد و با اندک تلاطمی، رییس دولت به راحتی وادار به تمکین شده یا توسط مجلس کنار گذاشته می‌شود. پس، از این جهت نظام پارلمانی چندان برای وضعیت فعلی ما مناسب نخواهد بود.

شش) نظام پارلمانی هرچند در تلاش است با دادن سهم هر گروه و جریان، مصالحه و رضایت بیشتری ایجاد کند، اما همین امر موجب تشتت و پراکندگی بیشتری می‌شود. زیرا گروه‌های اقلیت قدرت می‌گیرند و در روندهای سیاست، بیش از نظام ریاستی اثرگذارند. در انتخابات مجلس که تعیین‌کننده دولت هم هست، معمولاً رقابت به اوج خود می‌رسد و احتمال بروز آشوب و بی‌نظمی بیشتر می‌شود.

این بحران‌ها می‌تواند بی‌ثباتی زیادی را دامنگیر نظام سیاسی و حتی عرصه اجتماعی کند. این مورد نیز از ملاحظاتی است که باید در تصمیم‌گیری کلان برای تغییر نظام ریاستی مد نظر قرار گیرد.

هفت) در نهایت به نظر می‌رسد به جای تجربه دوباره نظام پارلمانی، بهتر است با حفظ نظام ریاستی، برخی تغییرات صورت گیرد تا مزایای نظام پارلمانی کسب شود بدون اینکه آسیب‌های آن دامنگیر حاکمیت شود. فعال کردن مجلس و قوه قضائیه می‌تواند میزان پاسخگویی دولت را افزایش دهد (مزیت نسبی نظام پارلمانی).

قوه قضائیه باید بتواند با قاطعیت بیشتری دولت را مورد بازخواست قرار دهد و همانگونه که در نظام داخلی ایالات متحده قوه قضائیه توان بازخواست از رییس‌جمهور و وزرا را دارد، در ایران نیز بتواند دولتمردان را مورد پرسش و مواخذه قرار دهد. هرچند این مورد در قانون اساسی وجود ندارد، اما بر اساس قانون اساسی ظرفیت‌های مهمی در اختیار مجلس قرار داده شده که بتوان بدون تغییر قانون اساسی رییس‌جمهور و دولت را وادار به پاسخگویی کرد.

  یادداشتی از دکتر محسن ردادی

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

[su_note]

در ادامه بخوانید »» خلأ قانونی در برگزاری همه پرسی [بررسی روند بازنگری در قانون اساسی]

[/su_note]

با خشونتِ بازی‌های رایانه‌ای چه باید کرد؟

قضیه:

در گرماگرم هیجان بازی مهیج «پرندگان خشمگین/ Angry Birds » کودکان ما آموزش‌های خشم و توش و توان نهفته در آن را می‌آموختند. و در اوج ابربازی «ندای وظیفه/  Call of Duty» در نقش اول شخص به اهداف تیراندازی می‌کنند و همین‌طور در «نبرد قبایل/  Clash of Clans» داستان قتل و غارت برای نابودی شرکای آنلاین واقعی، با بی‌رحمی هر چه تمام‌تر در جریان است.

اغلب بازی‌های پر مخاطب رایانه‌ای در ژانر خشم و پرخاش عمل می‌کنند؛ عاقبت این حجم بالا از خشونت در بیش از نیمی از اوقات زندگی فرزندان ما چه خواهد بود؟

تأمل در قضیه:

نکته اول: موضوع ریشه‌های فرهنگی خلقیات، در چهارچوب جامعه‌شناسی اخلاق تحلیل می‌شود. تمرکز عمده جامعه‌شناسی اخلاق، ملهم از گابریل عباند در مقاله مهم «دو مسأله محوری در جامعه‌شناسی اخلاق/ 2008» به دو موضوع معطوف است؛ اخلاق در مفهوم «اجمالی “thin” » و در مفهوم «تفصیلی “thick” » اخلاق در مفهوم «اجمالی»، صرفاً به بررسی و مقایسه هنجارهای خوب و بد و باید و نباید در نظام‌های اخلاقی و تربیتی گوناگون می‌پردازد؛

ولی اخلاق در مفهوم «تفصیلی» که حیطه جامعه‌شناسی اخلاق «به معنای وسیع جامعه‌شناختی» است، ضمن بررسی عملکردهای هنجاری خوب و بد و باید و نباید، به موضوعاتی همچون شأن، شایستگی، نفاق، پرهیزگاری، مسوولیت، تحمل، اعتدال، تعصب، ظلم و ستم، عفت، انحراف و اموری از این دست می‌پردازد.

در موضوع کاوش ما، یعنی، خشم و پرخاش در بازی‌های رایانه‌ای و بازتاب آن در زندگی روزمره راکد و آزاردهنده امروز کلان‌شهری همچون تهران، رأی «تفصیلی» جامعه‌شناسی اخلاق، فی‌الجمله و در نخستین گام این است که زمینه‌های «فرهنگی/ تاریخی» ما نسبت به این وضع و حال ساکت نیست، و ابعاد خاصی به این خشم و غضب می‌بخشد.

نکته دوم: ابعاد «فرهنگی/ تاریخی» افعال اخلاقی، در سه حیطه تبلور می‌یابند؛ (1) «احساسات»، (2) دغدغه‌های ذهنی و شناختی، و (3) خودپنداره‌ها یا هویت‌ها. «احساسات»، ما را تحریک می‌کنند تا با انتظارات هنجاری مبارزه کنیم یا انطباق حاصل نماییم؛ «دغدغه‌های ذهنی» ما را به درک یا رویارویی و غلبه بر رفتار دیگران معطوف می‌دارد؛

و «هویت‌های اخلاقی»، تلاش می‌کنند تا اقدامات ما را در موقعیت‌های اخلاقی مختلف همساز کنند. بازی‌های رایانه‌ای مشغول اغتشاش گسترده در هر سه حیطه هستند؛ احساسات، دغدغه‌های ذهنی و هویت‌های بازی‌بازان، جابه‌جا می‌شوند و نسلی درک‌ناپذیر را می‌سازند، اگر ما بر توسن سرکش دنیای دیجیتال سوار نشویم، و چیزی را نسازیم که متکی بر تجربه تاریخی ذی‌قیمت فرهنگ کهن انسانی است.

نکته سوم: عبدالرحمن ابن خلدون و بعدها، امیل دورکیم، بر اهمیت احساسات در خلقیات، در یک مقیاس اجتماعی تأکید ورزیده بودند. نحوه هماهنگی و انسجام اجتماعی، به همگرایی مثبت احساسی بین افراد در هنگام تعاملات دوجانبه و گروهی بستگی دارد. مردم وقتی از یک «روحیه Geist » جمعی برخوردار می‌شوند هم احساسی، موجد سطحی از تبلور توقعات و انتظارات نسبت به هنجارها و قوانین می‌شود.

واقع آن است که زندگی شهری جدید، این هم احساسی‌ها را تضعیف می‌کند، و در یک گام جلوتر، زندگی سایبر در فضاهای منحصر به فرد دیجیتال، این فاصله‌گیری روحیه‌ها را تشدید می‌نماید.

هنگامی که احساسات مردم از هم فاصله می‌گیرد، و حتی در متن بازی‌های رایانه‌ای به خصومت‌های مبهم و بی‌دلیل با دیگران بدل می‌شود، اشتراک در دغدغه‌های ذهنی نیز به خطر می‌افتند، و این تفرقه و جدایی شناختی، نهایتاً به تجزیه هویتی منتهی می‌شود که دیگر نه فقط انسجام اجتماع را، بلکه از اصل، سلامت و موجودیت انسان‌ها را تهدید خواهد کرد.

نکته چهارم: وقتی هویت‌های ما توسط دیگران در تعاملات تأیید می‌شوند، احساسات مثبت و انگیزه در ما فزونی می‌گیرد، و بر عکس، در صورت وفور بیماری‌های فوق، اگر تلاش‌ها و عملکردهای ما نتوانند تصدیق مورد انتظار را از دیگران به ارمغان بیاورند، احساسات منفی و پرخاش‌گر و واگرا، جامعه را از رکود و بی‌تحرکی انباشته می‌کنند؛

کم و بیش مانند وضعیتی که در کلان‌شهری مانند تهران مشهود است، و ابداً ریشه صرفاً اقتصادی ندارد. این رکود تا حد زیادی جنبه فرهنگی و اخلاقی دارد. بدین ترتیب، ابعاد عاطفی زندگی ما، عمیقاً در مناسبات اجتماعی ریشه دارند، و خود این وضع و حال، به نوبه خود، در روندهای توسعه‌ای که می‌توانند در آینده امیدبخش یا ناامیدکننده شوند، تأثیر و نفوذ می‌یابد.

تحلیل نهایی:

وضع و حال فعلی در دنیای سایبر، نوجوانان و جوانان و حتی میان‌سالان همه جوامعی را که تحت نفوذ رایانه و شبکه هستند، به وضعیتی تهدید می‌کند که در پس آن «امید»ی نیست.

برای حذر از «سرسام»، حرکت ویژه‌ای لازم است؛ مختصات اصلی این حرکت بر حسب آن چه در کاوش‌های پنج‌گانه فوق آمد، چنین است:

باید رسانه دیجیتال را فعالانه در جهت زمینه فرهنگی انسانی به تحرک واداشت، و به این امید بست که بذرهای احساسات، دغدغه‌های ذهنی و شناختی، و نهایتاً هویت‌های اخلاقی نیرومندی در این زمینه فرهنگی رشد کنند که به نوبه خود، روندهای توسعه‌ای را که می‌توانند امیدبخش باشند به شکل امواج سایبری به راه اندازند.

سر و شکل این حرکت اصلاحی، به‌صورت یک الگوی «کاشت» در زمین فرهنگی است، و عملکرد متمرکز و مستمر را می‌طلبد (توأم با اقتباس‌هایی از گابریل عباند و کوین مک‌کافری).

 یادداشت از دکتر حامد حاجی‌حیدری

(عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران)