حجاب پرچم دین و رفتار مقابل خدا ست . پنجمین برنامه «حکایت همچنان باقیست» با موضوع حجاب با حضور شهریار بحرانی کارگردان فیلم‌های «ملک سلیمان» و «مریم مقدس» از شبکه یک سیما پخش شد.
بحرانی در ابتدای این برنامه در پاسخ به چرایی ساخت مستندی با موضوع حجاب، گفت: سه سال پیش ما اقدامات اولیه این مستند را آغاز کردیم چراکه احساس کردیم موضوع حجاب موضوع بغرنج و پیچیده‌ای شده است و احساس کردیم صحبت کردن و اقدامات انجام‌شده در این حوزه باعث شکاف بین مردم شده است و هنوز در این مقوله فرهنگی کارنکرده‌ایم و هنوز کار فرهنگی و هنری بزرگی را پیشرو داریم و باید که این بار با لحن معارفی و استفاده از آیات قرآن کاری را نمایش دهیم.
وی افزود: معمولاً در سینما به این‌گونه است که ابتدا کار و فکر از خود فرد است و بعد از تحمل سختی‌های خاص این کار خوشحالی خاص خود را هم دارد که کار به‌جایی رسیده است که بعد از پشتیبان برای پشتیبانی از کار وارد می‌شود.
در ابتدا ما احساس می‌کردیم که با 3 یا 4 قسمت می‌توانیم که آیات مربوط به حجاب و عفاف را به پایان برسانیم اما هرچه جلوتر رفتیم متوجه بزرگی و گستردگی بحث حجاب و توجه زیاد خدا در قرآن به این موضوع شدیم که باعث شد کار به 20 قسمت مستند «حجاب، راه رستگاری» برسد. در این مستند از عوامل مانند مصاحبه و تصاویر کامپیوتری استفاده کرده و سعی کرده‌ایم که با جلوه‌های ویژه مفاهیم را به مخاطب برسانیم.
بحرانی با اشاره به اینکه فیلم‌نامه‌های اولیه کار را به برخی مخاطبین قبل از شروع کار ارائه کرده بودیم و نظرات آن‌ها را جویا شده بودیم، گفت: سعی کردیم که از موضوعات حساس و سخت جلوگیری کنیم. در طول فیلم هم برای ارائه مناسب محتوا بارها فیلم‌برداری انجام می‌دادیم تا اینکه به صحنه دل‌چسب خودمان برسیم. ما احساس کردیم که اگر مفاهیم اصلی قرآن با استخراج شود و پس‌ازآن با لحن خوب به مخاطب ارائه شود تأثیر خود را به‌خوبی بر روی قلب انسان می‌گذارد
. ممکن است برخی اصلاً به این موضوعات اعتقادی نداشته باشند پس روش ارائه ما باید عقلانی و به‌دوراز جنجال و خشونت باشد. همچنین در چند نوبت از خارجی‌هایی که به ایران آمدند نیز مصاحبه‌هایی را گرفتیم چراکه در اروپا آن‌ها حجاب خود را ضروری می‌دانند به این دلیل که حجاب برای آن‌ها پرچم دین و خدا و عبادت و خضوع در دین است.
وی تصریح کرد: احساس می‌کردیم که در چنین موضوعاتی که بحث مفهومی است ما باید از جنجال‌ها و جذابیت‌هایی که در سینمای کنونی وجود دارد باید دوری‌کنیم و به مخاطب فرصت بدهیم که مفاهیم باوجود تلاش برای زیبایی مستند در ذهن او جا بیفتد
. انجام و ارائه کار مفهومی در دوران کنونی سخت است چرا مخاطب امروز عادت به کار مفهومی ندارد و مخاطب این مسئله را دوست دارد که در فیلم جنجال و سرعت را ببیند. البته ما سعی کردیم در عین اینکه فیلم خسته‌کننده نباشد جذابیت خوبی را هم داشته باشد.
کارگردان مستند «حجاب، راه رستگاری» تصریح کرد: سختی کار ما در این است که مفهوم صنع و ساختن مفهوم زیبایی است.
خدا می‌گوید که شما کاری را انجام می‌دهید و من از آن آگاه هستم و این نشان از این است که ما داریم در آخرت برای خودمان قصرها و خانه‌ها و یا خدای‌ناکرده عذاب می‌سازیم. حجاب برروی شخصیت و باطن انسان اثر می‌گذارد.
ما در بخشی از مستند سعی کرده‌ایم با ارائه یک تایم لپس این موضوع تأثیر درونی و ساخت را نمایش دهیم. نمایش باطن و درون انسان سخت است و این کاری است که ما باید با استفاده از هنر آن را به نمایش بگذاریم یعنی اینکه مفاهیمی که خدا به آن‌ها بسیار دقت دارد را به مخاطب نمایش داده و حساسیت مخاطب در این موضوع را بالا ببریم. مفهوم حجاب بسیار بزرگ است و اگر در قلب انسان بنشیند انسان بسیاری از مسائل را رعایت می‌کند و تغییر می‌کند.
بحرانی تصریح کرد: پنج قسمت اول سریال در مورد شخصیت انسان است و ما به دنبال این هستیم که مخاطب این مسئله را درک کند و به آن دقت کند که به‌ظاهر دقت نکند و به صیرت نگاه کند.
زمانی که ما در این قسمت‌ها این مسئله را پرورش دادیم که صیرت از صورت مهم‌تر است بعدازآن این مسئله را مطرح می‌کنیم که خدا حجاب را به این دلیل یکی از مباحث اصلی قرآن قرار داده است که یکی از عوامل اصلی رشد انسان حجاب است چراکه به همه اهداف متعالی و مرتفع را می‌توان با استفاده از حجاب دست پیدا کرد. برای مثال فرض کنید که قصد صعود به قله توچال راداریم در بین راه ممکن است مشکلات زیادی جلوی راه ما باشد اما در بین راه تله‌کابینی محافظت‌شده را می‌بینیم که می‌تواند ما را به قله برساند این تله‌کابین می‌تواند مثال خوبی برای حجاب باشد چراکه حجاب هم حریم خود ما را حفظ می‌کند هم حریم دیگران را و با رفتن از قله را آسان می‌کند.
این کارگردان دفاع مقدس با اشاره به اینکه این اولین تجربه در این حوزه است اما بازخوردهای خوبی دریافت است، گفت: این مستند نشان داد که ما می‌توانیم به سمت نمایش معارف حرکت کنیم چراکه بزرگ‌ترین جذابیت‌ها و کشش‌ها به سمت خدا است و این بزرگ‌ترین سفر و هنر است که بتوانیم این کشش را نمایش دهیم. در آن اوایل بحث نوشتار فیلم‌نامه بسیار زمان برد و بارها بازنویسی انجام شد.
ما سعی کردیم باهنر جلوه‌های ویژه‌کار را زیبا کنیم و یک مجموعه 15 نفره تشکیل دادیم که در این مسیر به ما کمک کنند و این افراد هم‌بارها اتفاق افتاده بود که برای اینکه کار به زمان مقرر برسد به خانه‌های بازنمی‌گشتند. برخی از پلان‌های مستند بسیار سخت بود و ما احساس می‌کنیم که گروه ما اکنون آمادگی انجام هر نوع کاری را در این حوزه دارد.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی چرایی ایجاد این بحران حجاب در جامعه، گفت: این‌یک اتفاق دردناک است که بی‌علت در بین مردم شکاف افتاده است و این ایراد از هنرمندان ما است که نتوانستیم این مفاهیم را به شکل زیبا نمایش دهیم و این کوتاهی از ما است که نتوانسته‌ایم جوانانی با عقاید مختلف را بر سر یک موضوع متحد کنیم.
وجود این‌گونه کارهای هنری باعث ایجاد آشتی در بین مردم می‌شود. بحث حجاب و موضوعات دینی بحث‌برانگیز است و ما باید کاری کنیم که مردم بحث داشته باشند و از این نترسیم که در کار دینی حرف جدید بزنیم و فضای باز ایجاد کنیم که مردم وارد شوند و فضای بحث ایجاد شود چراکه مردم جامعه ما به این فضا نیاز دارند که درباره موضوعات مختلف گفتگو کنند.
کارگردان سریال «مریم مقدس» افزود: ما نیاز داریم که از راه‌حل‌های فرهنگی در حال حاضر استفاده کنیم البته قبل آن باید تفکر لازم را انجام دهیم و این تفکر هم‌سخنان اهل‌بیت و خدا در قرآن است. این مسائل باید در بین مردم مطرح شود تا مردم آن‌ها را بررسی کنند و قطعاً هم آن را قبول می‌کنند.
هنر بهترین وسیله برای آشتی با مردم است. هنر این فضا را باز می‌کند که ما بامحبت مانند یک پدر و فرزند با مردم رفتار کنیم. این همان کاری است که هنر می‌تواند انجام دهد هنرمندان ما به‌جای اینکه وارد کار تخریبی شوند باید در این مسیر وارد شوند تا بتوانند آشتی را در بین مردم ایجاد کنند. ما نیازمند اسلام و خدا هستیم و باید بتوانیم در این دنیای پاسخ حیرانی‌های خود را پیدا کنیم.
ما باید بتوانیم که مفاهیم قرآن را نمایش دهیم و ظاهر را نبینیم چراکه حجاب فقط پوشش نیست و اجزای بسیاری مانند حیا، عفاف و تقوا را دارد. البته نمایش این مفهوم درونی انسان در قالب فیلم و مستند بسیار سخت است.
وی با اشاره به اینکه چالش جدی اکنون ما این است که کارهای فرهنگی زیادی انجام‌نشده و این از نیازمندی‌های جامعه اسلامی است، تصریح کرد: در فیلم ملک سلیمان هدف ما معرفی حضرت سلیمان نبود درحالی‌که برخی به ما می‌گفتند که چرا به بحث‌های خصوصی زندگی حضرت سلیمان نمی‌پردازید درحالی‌که مفهوم ملک و اداره کردن کشور برای مهم‌تر بود چراکه خدا با نمایش حضرت سلیمان می‌خواهد ماکتی از مسائل زمان ظهور امام زمان را به مردم دنیا نمایش دهد.
در همین موضوع وقتی ما وارد این مستند شدیم در آیات قرآن این مسئله را کشف کردیم که خدا نگران طهارت قلب ما است و فقط نگران تبعات اجتماعی عدم وجود حجاب نیست و خدا به دنبال این است که قلب و روح انسان سالم بماند.
این مستندساز تصریح کرد: اوضاع دنیا در حال تغییر است، خدا دارد نقشه ژئوپولوتیک دنیا را عوض می‌کند و برنامه‌هایی را که برای آخرالزمان چیده بوده است را دارد اجرا می‌کند. ما اکنون در حال گذراندن یک پیچ تاریخی هستیم چراکه شرایط ویژه‌ای داریم و ما باید به قرآن و مفاهیم اصلی تفکر خودمان بازگردیم.
یکی از این مفاهیم بحث لزوم وجود زره دفاعی است چراکه شیطان قصد دارد که به ما ضربه بزند و ما ضربه می‌خوریم و به این دلیل که شیطان دشمن ما است ما باید زره داشته باشیم و حریم خود و دیگران را حفظ کنیم تا بتوانیم ارتقاء پیدا کنیم. امام صادق می‌گوید که اگر چشمتان را ببندید چشمتان شگفتی‌های عالم را می‌بیند. این مسئله‌ای که امام مطرح کرده‌اند را ما در آن افراد ساده و پاک قدیم مشاهده کرده‌ایم که خدا موضوعات زیادی را برای آن‌ها باز می‌کرد چراکه نگاه خود را کنترل می‌کردند و البته اکنون ما به خاطر هجوم رسانه‌ها بیشتر نیازمند این دقت هستیم.
بحرانی در این برنامه با نمایش فیلمی کوتاه از تصاویر مستندی که زنان اروپایی باحجاب را در سال 1895 نشان می‌داد، افزود: مردم در حال حاضر با هجوم رسانه‌ها و تصاویری که از اروپای کنونی نمایش می‌دهند باور نمی‌کنند که اینجا واقعاً اروپا باشد درحالی‌که زنان اروپایی درگذشته بسیار باحیا بوده‌اند درحالی‌که رسانه‌ها همیشه برهنگی را از زنان آن زمان نمایش می‌دهد.
این کارگردان افزود: بحث مقولات فرهنگی قرآن جای کار دارد که ما به این مفاهیم ارزشی وارد شویم و آن را پیگیری کنیم. خدا این طبیعت را خلق کرده است و ما می‌توانیم از این طبیعت و تصاویر زیبا برای ارائه مفاهیم استفاده کنیم و اکنون راه برای اجرای این اقدامات بازشده است. حاشیه پردازی کار دشمن است دشمن زرنگ است و اگر موج منفی ایجاد شود سوار می‌شود و منتظر این موج منفی است و موج‌سوار خوبی است.
محبت در بین ما هنر ازدست‌رفته است درحالی‌که محبت دوای درد ما است و باعث بازگشت تمرکز برساخت‌های فکری می‌شود و محبت آن چیزی است که ما در فضای فرهنگی کم داریم. فضای فرهنگی جایی است که محبت و امنیت در آن است و مردم در آن احساس خفقان نمی‌کنند و احساس محبت می‌کنند. وجود رهبری بسیار مقدس است و مردم نیز بسیار خوب و سطح بالا هستند اما دراین‌بین حلقه واسط فرهنگی که این دو را به هم وصل کند وجود ندارد.
مفهوم ارزش بسیار بالایی دارد درحالی‌که همیشه شرایط جهاد فراهم نیست اما مقول حجاب یک جهاد برای هر دو جنس مرد و زن است که مجاهده بسیار بالایی شناخته می‌شود.
بحرانی با اشاره به پیام فیلم «حمله به اچ 3» که در آن سربازان نیروی هوایی امکان بمباران تل آویو را داشته‌اند، گفت: این عملیات عجیب را شهید ستاری به من معرفی کرد که ایران در اوایل جنگ می‌تواند خود را به مرزهای اسرائیل نزدیک کند و این پیام را به آن‌ها بدهد که اگر تو وارد جنگ بشوی ما می‌توانیم تو را هم مورد هدف قرار دهیم. هدف قرار دادن هواپیماهای انبارشده نزدیک مرز اردن بسیار غیرممکن بود اما این اتفاق صورت گرفت.
وی در پایان گفت: قوم ایران، قوم بسیار بافرهنگی است چه در جبهه جنگ و چه در بعد از جنگ بسیار باقدرت واردشده است و ما باید قدر این ولایت و مردم خود را بدانیم و با زبان لطیف و زیبا با یکدیگر تعامل داشته باشیم.
منبع : تسنیم
در ادامه بخوانید » یک روز سال , هر مسلمانی دخترش را با نام مبارک خدیجه صدا بزند
