گویی دومینوی ممانعت برای فعالیت و اکران محصولات مستندسازان جوان کشور در دانشگاه‌ها ادامه دارد. بعد از ممانعت دو مرتبه‌ای از رونمایی مستند «شب‌نامه» در سال گذشته حالا خبر رسیده است که دانشگاه شریف هم از برگزاری مراسم رونمایی برای مستند دیگری به نام «فروشنده» ممانعت به عمل آورده است.
مستندی که ظاهراً قرار است از پشت‌صحنه «برجام» رونمایی کند. این مستند قرار است امروز در حوزه هنری رونمایی شود. به همین بهانه سراغ آقای محسن حاج‌کرمی تهیه‌کننده این مستند رفتیم که در گروه مستندسازی «فانوس فردا» این محصول را تولید کرده است.
حاج‌کرمی درباره مضمون چالش‌برانگیز این مستند می‌گوید: «فروشنده سعی کرده رخدادهایی را که در سیاست خارجی و اقتصاد کشور طی چهار سال گذشته رخ داده خیلی شفاف، صریح و مستدل مورد نقد و بررسی جدی قرار دهد. در حقیقت ورودیه این مستند از مناظرات سال 92 کاندیداهای ریاست جمهوری آغاز شده و وعده‌های مختلفی که درباه تحریم‌ها و رفع آنها و مشکلات اقتصادی به مردم داده شد، مرور می‌شود.
مستند سعی کرده خیلی صریح این فرایند را در داخل و خارج کشور و همچنین افراد مؤثر در این موضوع را بررسی و پشت صحنه این افراد و فعالیت‌هاشان را رصد کرده و به نمایش بکشد. البته من ترجیح می‌دهم خیلی در مورد محتوای مستند توضیح ندهم تا مردم خودشان ببینند و قضاوت کنند.»
تهیه‌کننده مستند «فروشنده» در ادامه درباره رویکرد حاکم بر مستند می‌گوید: «گفتمان اصلی‌مان هم گفتمان انقلاب اسلامی و عدم اعتماد به آمریکاست. اینکه به وضوح نشان دهیم اعتماد به آمریکا و بستن با کدخدا یک اعتماد پوشالی است. این‌ها حرفهای بر زمین ماندهای است که مستند به آنها می‌پردازد.»
نقد پشت صحنه برجام در مستند فروشنده
حاج‌کرمی در پاسخ به این سؤال که مقصود از پشت صحنه برجام که مستند، آنها را مورد نقد قرار داده، دقیقاً چه مواردی است هم می‌گوید: «خیلی مهم است که بدانیم ذی‌نفع برجام و اتفاقات آن چه کسانی هستند و چه کسانی نقش موثری در شکل‌گیری آن داشتند. خیلی‌وقت‌ها ظاهر قضیه ممکن است خیلی عادی و ساده باشد ولی وقتی پشت صحنه این اتفاقات را می‌بینید و اینکه تصمیم‌گیرنده اصلی که در این مذاکرات، مذاکره می‌کردند و نقش اساسی را داشتند چه کسانی هستند، وجه دیگری از موضوع عیان می‌شود. ما سعی کردیم خارج از تعارفات سیاسی که شاید به مذاق بعضی‌ها هم خوش نیاید به صورت مستند به پشت صحنه این جریان بپردازیم. برای مردم آگاهی از این اتفاق خیلی مهم است که مردم بدانند وقتی جریان بین‌المللی در دنیا کاری انجام می‌دهد، چقدر مردم و تصمیمات آنها اثرگذارند.»
تأمین تصاویر مستند فروشنده از بیش از 300 منبع
تهیه‌کننده مستند «فروشنده» در ادامه درباره تصاویر استفاده شده در مستند هم می‌گوید: «در این مستند با بیش از ده کارشناس مصاحبه شده است و با پژوهش‌های عمیق مملو از اسناد داخلی و خارجی دست اول است، به همین علت هم مستدل و مستند است. حرف‌هایی را که شفاف گفته شده کنار هم چیده‌ایم. نقطه مزیت مستند هم استفاده از تصاویر آرشیوی و مستند است. حرف‌هایی که خارجی‌ها و داخلی‌ها نسبت به این موضوع زده‌اند. حالا وقتی مخاطب می‌بیند این برایش باورپذیر است که این اتفاق افتاده است. منابع هم از جاهای مختلف است. بیش از 300 فیلم از منابع و جاهای مختلف گرفته یا دانلود شده است.»
ویدیو : تیزر مستند فروشنده
فشار زیاد است
حاج‌کرمی درباره لغو مراسم رونمایی در دانشگاه شریف و فشارهای احتمالی بعدی هم می‌گوید: «قرار بود در دانشگاه شریف اکران و رونمایی شود که به‌دلیل فشارهای خارج از دانشگاه باعث شد به‌رغم صدور مجوز، این اتفاق نیفتاد.
طبعاً احتمال اینکه فشارهای خارج دانشگاهی زیاد شود و این اتفاق در جاهای دیگر هم بیفتد وجود دارد، اما ما امیدواریم کسانی که شعار آزادی بیان می‌دهند به لوازم آن پایبند باشند. در دانشگاه شریف هم هیات نظارت دانشگاه امکان بررسی مجدد موضوع را با درخواست تشکل‌های دانشگاه داده است که امیدواریم امکان پخش فراهم شود.»
تهیه‌کننده این مستند در ادامه گفت‌وگو به اکران خصوصی 100 نفره قبل از عید اشاره می‌کند و درباره بازخوردها می‌گوید: «قبل از عید اکران تقریباً 100 نفره ازچهره‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی داشتیم البته محتوای مستند تغییر نکرد. یک سری انتقادات و پیشنهادات انجام شد که به تغییر فرم جزئی انجامید. ولی محتوا تقریباً همان بود. سعی کردیم فرم قدری روان‌تر شود که برای مردم عادی هم قابل فهم باشد. اکران خصوصی بازتاب خوبی داشت و خیلی‌ها فکر نمی‌کردند در قالب مستند، بتوان این چنین دقیق و عمیق حرف‌هایی زده شود.»
او درباره برنامه اکران و واکنش‌های احتمالی آینده به «فروشنده» ادامه می‌دهد: «در اکران‌های دانشگاهی تاکنون رایزنی‌های زیادی داشته‌ایم. ظاهراً بعضی از دانشگاه‌ها موافقت کرده و مجوز داده‌اند و بعضی هم گفته‌اند بعد از اکران تصمیم‌گیری می‌کنیم. چند دانشگاه از دانشگاه‌های تهران و شهرستان‌ها در شرف نهایی کردن موافقت خودند. درباره واکنش‌ها احتمالاً خیلی‌ها واکنش نشان خواهند داد. ما البته سعی کرده‌ایم خیلی مستند و با رعایت احترام به همه گروها حرفمان را بزنیم. امیدواریم که واکنش‌ها به سمت عقلانیت و آگاهی‌بخشی سوق داده شود.»
حاج‌کرمی در پایان سخنان خود می‌گوید: «این مستند کاری از گروه مستندسازی فانوس فرداست. ما یک مجموعه مستندسازی هستیم که ذیل یک مجموعه خصوصی مشغول به فعالیتیم. از جایی حمایت نمی‌شویم. سعی می‌کنیم از درآمدهای حاصل از اکران‌های مردمی و دانشگاهی هزینه تولید مستندها را تأمین کنیم. یک سری در کشور دنبال این هستند که چهره آمریکا را بزک کنند. باید برای مردم جا بیفتد که با اعتماد کردن به آمریکا تغییری در سیاست‌ها و منش‌های دولتمردان و حاکمان کشور نمی‌افتد.
اعتماد به آمریکا از نوع اعتماد به لانه عنکبوت است؛ سست و بی پایه. ما دنبال این هستیم که این را با محصولات‌مان به نمایش بکشیم. از شما و همه فعالان دانشجویی و سیاسی هم دعوت می‌کنم که به تماشای این مستند بنشینید. خصوصاً کاندیداهای ریاست جمهوری. این مستند خیلی از مسائل سیاست خارجی ما و اقتصادمان را به تصویر خواهد کشید.»
گفتنی است ماجرایی ناگفته از پشت پرده مناظرات انتخاباتی 92 و تحولات چهارساله پس از آن، اسناد جدید از شکل گیری برجام و نقش افراد و اشخاصی که تا به حال اسمی از آنها برده نشده در به ثمر رسیدن این توافق، پشت پرده ای از سایه شوم جنگ و… از جمله موضوعات پرداخته شده در این مستند است، همچنین آخرین آرایش انتخاباتی دولت در آستانه مناظره‌های 96 نیز بخش دیگری از این مستند خواهد بود.
گروه های مردمی و مجموعه های دانشجویی می توانند برای هماهنگی جهت اکران این مستند در شبکه های اجتماعی (تلگرام ) با @fanoos_media در ارتباط باشند و اخبار این مستند را از کانال @fanoosefarda پیگیری کنند.
منبع : روزنامه صبح نو ( شماره 215 )
