شعار « دکتر سلام » این است، میتوان در کنار هم به گفتگو و دیالوگ پرداخت
امروز در حوزه رسانه به دنبال پر کردن خلاهای موجود باشیم
هفته گذشته سالن ورزشی امام علی(ع) در شمالیترین نقطه تهران میزبان جشن پنجسالگی طنز «دکتر سلام» بود. از فروردین سال ۹۲ یعنی کمتر از دوماه مانده به انتخابات ریاستجمهوری، با تلاش جمعی از جوانان دانشجو سر و کله یک مجموعه طنز تصویری پیدا شد که شاید آن زمان خیلیها کارکرد آن را صرفاً انتخاباتی میدانستند
اما کمکم جای خود را در میان مخاطبان باز کرد تا جایی که علی صدرنیا یعنی همان صاحب جمله معروف «دکتر سلامیها سلام» در ابتدای برنامه جشن گفت : امسال حدود ۲۵ هزار نفر برای حضور در جشن ثبتنام کردهاند و از این تعداد و با قید قرعه فقط حدود ده هزار نفر توانستند به سالن امام علی(ع) در مجتمع سوهانک دانشگاه آزاد اسلامی حضور پیدا کنند.
به همین مناسبت و در آستانه انتشار فیلم جشن ۵ سالگی ، سایت سایت سینمامارکت به سراغ کارگردان مجموعه دکتر سلام آقای سید علی صدری نیا رفته و با او به گفتگو نشسته است که در ادامه می توانید آن را مطالعه کنید:
ایده و طرح برنامه «دکتر سلام» از کجا نشات گرفت؟ آیا نتیجه یک کار تیمی بود یا یک کار شخصی؟
سید علی صدری نیا : سال ۹۱ چند ماه قبل از شروع «دکتر سلام» بحثی در مجموعه خبرگزاری دانشجو snn.ir در میان بود که دنبال یک کار تصویری جدید بودیم که ایده های زیادی مطرح شد یکی از ایده ها همین بود که یک مجموع طنز ویدیویی با توجه به خلایی که در سایتها و خبرگزاری ها وجود داشت تهیه شود.
کم کم این ایده پخته تر شد و با کار کردن بر روی آن از نظر فرم و محتوا قالبی برای آن طراحی شد که در نهایت به «دکتر سلام »تبدیل شد. در دو ماه قبل از انتخابات ۹۲ کار را شروع کردیم که باید بگویم فراتر از آن چیزی که فکر میکردیم از برنامه استقبال شد که با توجه به استقبال و درخواستی که در ایام انتخابات و بعد از آن دیدیم تصمیم گرفتیم تا برنامه را ادامه بدهیم و تا الان ادامه پیدا کرده است.
چرا سبک کاری طنز را برای «دکتر سلام» انتخاب کردید ؟
سید علی صدری نیا : قالبها و سبکهای مختلفی را در آن زمان بررسی کردیم که در آخر به این نتیجه رسیدیم که جای یک مجموعهای که اخبار را با زبان طنز بیان کند خالی است و این سبک میتواند مخاطب بیشتری را درگیر کند و با زبان لطیف طنز نقدها و خبرهای را بیان کند. بر همین اساس تصمیم گرفتیم که در قالب طنز کار کنیم.
هدف اصلی شما از ساخت چنین مجموعهای چه بود؟ آیا هدف گذاری خاصی داشتید؟
سید علی صدری نیا : دکتر سلام هم مانند هر رسانهای دیگری به دنبال تاثیرگذاری و رساندن پیامش به مخاطب بوده و هست و از ابتدا هدفگذاری های کلان و مقطعی را دنبال کردهایم، مثلاً در ایام انتخابات ۹۲ هدفش ایجاد شور و هیجان انتخاباتی در دانشگاهها و… بود. «دکتر سلام» با توجه به اتفاقات سیاسی و اجتماعی کشور هدفگذاری خود را تعریف کرده و میکند
و در کنار آن هدف کلی و کلان راه خود را ادامه میدهد . تا امروز هم سعی کردیم با آسیبشناسیهای که داشتهایم و بررسیهای مداوم در مسیر هدف گذاریهای کلان و مقطعی خود حرکت کنیم.
آیا به هدفهای که معین کردهاید رسیدهاید؟
سید علی صدری نیا : به برخی بله و به برخی هم خیر. در بازههای مختلف زمانی سعی میکنیم که از میان مخاطبهای خود نظرسنجی داشته باشیم و با متر ومعیارهای خاصی که داریم تاثیرگذاری خود را اندازه بگیریم و یا اینکه آمار جذب مخاطب را به دست آوریم.
برخی نظرسنجیهایی را هم که انجام دادهایم موردی بوده است مثلاً در فلان موضوع نظرسنجی کردهایم که آیا تاثیرگذار بودهایم یا خیر ، در کل میتوان گفت «دکتر سلام» در بسیاری از موارد تاثیر گذاری خوبی داشته است.
اگر بخواهید با توجه به این نظرسنجیها نمرهای به «دکتر سلام» بدهید نمره شما چند است ؟
سید علی صدری نیا : مورد به مورد فرق دارد اما اگر بخواهم سختگیرانه و آرمانخواهانه به کلیت «دکتر سلام» نمره بدهم با توجه به اطلاعی که از نقاط ضعف و قوت آن دارم شاید نمره ۱۴ یا ۱۵ را بدهم. چرا که هم ایرادهای فرمی و هم ایرادهای محتوای را میدانم، اما اگر بخواهیم از این زاویه که «دکتر سلام» چه خلایی را در جریان رسانهای پر کرده است و چه تاثیرگذاری داشته است نمره بدهیم میتوان نمره ۱۷ را هم به آن داد.
دلیل اصلی همراهی مخاطب هم با «دکتر سلام» همین موضوع است که «دکتر سلام» خلا را پر کرده است که نیاز مخاطب بوده و مخاطب هم دنبال پر کردن خلاهایی است که نیاز دارد .
احساس نمیکنید فرم «دکتر سلام» خسته کننده شده باشد؟ آیا برنامهای برای تغییر آن دارید؟
سید علی صدری نیا : سعی کردیم تغییراتی را داشته باشیم خصوصاً در سری جدید «دکتر سلام» که پانزده قسمتی از آن منتشر شده است. کم کم با یک شیبی تغییراتی ایجاد کردهایم مانند استدیو دکتر سلام و یا استندآپ که اضافه شده است و برخی در حال اضافه شدن است مانند مصاحبههای مردمی و یا بخش دوربین مخفی که به کار اضافه میشود، بخشهایی هم که بر اساس آسیب شناسی شناخته شده به مرور اضافه خواهد شد.
نکتهای قابل توجه این است که مخاطب «دکتر سلام» را در این قالب و فرمی دیده است که نمیتوان آن را به کلی تغییر داد، چرا که دیگر اسم آن برنامه را نمیتوان «دکتر سلام» نامید، برنامهای دیگر میشود، درصد بالایی از مخاطبان این مدل از برنامه را پسندیدهاند، تلاش ما این است که تغییراتی را ایجاد کنیم که مخاطب هم احساس نکند به کل فرم برنامه تغییر کرده است.
چه تعدادی برای حضور در جشن ۵ سالگی اعلام حضور کرده بودند؟ چه تعدادی شرکت کردند؟
سید علی صدری نیا : قریب به ۲۵ هزار نفر برای جشن امسال ثبت نام کرده بودند که با توجه به اینکه سالن آزادی را به ما ندادند و سالنهای دیگر هم امکان برگزاری در آنها نبود مجبور شدیم برای ۱۰ هزار نفر کارت ورود صادر کنیم.
مخاطبها بیشتر از کدام استانها بودند؟
سید علی صدری نیا : معمولاً از همه استانها ثبت نام داریم که بجز تهران استانهای قم، البرز، قزوین و مشهد بیشترین آمار ثبت نام را بعد از تهران دارند. نکتهای که امسال در مورد مخاطبان شهرستانی ما وجود داشت این بود که با توجه به اینکه مخاطبان شهرستانی «دکتر سلام» برای شرکت در جشن با زحمت و هزینه شخصی تشریف میآورند بسیاری از گرانیهای بلیط و … گله داشتند که طبق آمار ریزشی هم به همین علت داشتهایم.
ولی الحمدالله با تمام مشکلاتی که بود جشن برگزار شد خصوصاً اینکه سالنهای ما هرساله در مرکز شهر بود اما امسال خارج از شهر بودیم اما با تمامی این مشکلات ظرفیت سالن پر شد.
جشن ۵ سالگی دکتر سلام چه تمایزی از نظر برگزاری و استقبال مخاطب با سالهای گذشته داشت؟ جوابتان به این نقد که جشن امسال اُفت کیفیت داشته چیست؟
سید علی صدری نیا : جشن براساس اتفاقات یک سال گذشته طراحی میشود یعنی بخشهای طنز، میهمانها و تقدیریها همه و همه بر این مبنا و منطق طراحی میشود.
بازخوردهایی که ما در این چند روز بعد از جشن در فضای حقیقی و مجازی داشتهایم این بوده که عموم شرکت کنندگان رضایت داشتهاند ولی خب عدهای هم هستند که به برنامه نقدی داشته و یا اینکه با سال گذشته مقایسه کردهاند و گفته بودند که جشن سال گذشته قوی تر بوده است که تمامی این نقد ها و نظرات مثبت و منفی را جمع کردهایم تا در جلسهی اتاق فکر برنامه مورد بررسی قرار دهیم .
نکتهای که وجود دارد این است که ما امسال در شرایط خاصی «دکتر سلام» را طراحی و اجرا کردیم شرایط که باید به خیلی از مسائل جدی هم می رسیدیم و تنها مرور برخی اتفاقات با زبان طنز نبوده است.
جشن ما امسال از یک طرف در آستانه چهل سالگی انقلاب برگزار میشد و از طرفی دیگر شاهد مشکلات خاص معیشتی و اقتصادی هستیم و همه داریم آنها را لمس میکنیم که نمی توانستیم به راحتی از کنار این محورهای مهم عبور کنیم.
وقتی تمام این مجموعه از نکات را کنار هم قرار میدهیم متوجه خواهیم شد که هر کدام از بخشهای جشن دارای پیامی بوده و در این شرایط رسانهای دارد پیام مهمی را به جامعه ارسال میکند.
ما امسال در جشن تمام تلاشمان بر این بود که نقاط مثبت را بیشتر ببینیم و پر رنگ کنیم چرا که همه رسانهها منتقد هستند اما امسال دکتر سلامی که ماهیتش در اصل نقد است آمد و گفت باید نقاط مثبت و منفی را باهم ببینیم، نباید خود سانسوری کنیم و بدون تعارف هر مسئولی که به درد مردم رسیدگی نمیکند را نقد کنیم
اما در کنار تمامی این مشکلات باید اتفاقات خوب و مثبت را در تمامی حوزههای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و… ببینیم و منتشر کنیم.برخی نقدهای به جشن هم نقدهای درستی بوده که تمامی این نقدها را جمع میکنیم و برای سالهای آینده از آن استفاده می کنیم.
برخی نقدهایی به حضور برخی چهرهها خصوصاً آقای دهباشی داشتند جوابتان به این دسته از نقدها چیست؟
سید علی صدری نیا : یک درصدی هستند که علاقه به نقد دارند مثلاً اگر چهرههای جشن همه یک دست باشند میگویند شما جناحی عمل کردید و فقط یک جناح شرکت کردهاند. اگر چهرهها تفاوت داشته باشند میگویند چرا متفاوت بوده اند. در این چند سالی که جشن برگزار شده است چهرههای مختلفی از جناحهای مختلف شرکت کردهاند که طراحی جشن هم بر این همین اساس بوده است که از چهرههای مختلف در جشن دعوت شوند.
هدف «دکتر سلام» این است که با زبان لطیف طنز فضای گفتگو و دیالوگ را در میان چهرهها و جریانات سیاسی مختلف ایجاد کند. در برنامه هم سعی کردهایم از همه چهرهها دعوت کنیم مگر اینکه مرزبندی فتنه و یا انحراف را داشته باشیم فارغ از این دستهبندی ها و مرز بندیها با تمامی افراد در قالب فضای محترمانه گفتگو میکنیم.
امسال هم مانند سالهای گذشته تمامی چهرههای که در مراسم شرکت کردند یک پرونده کاری مانند هم نداشتهاند دعوت ما هم عملکرد آنها را تایید و یا تکذیب نمیکند، با هر کدام در یک موضوع اشتراک داشتهایم و یا اصلاً اشتراکی نداشتهایم.
در کل خیلی این نقد را وارد نمیدانم چرا که ما هرساله شاهد حضور طیفها و شخصیتهای مختلفی در جشن بودهایم و شعار «دکتر سلام» هم همین است که میتوان در کنار هم به گفتگو و دیالوگ پرداخت.
برخی اعتقاد دارند که مخاطبان دکتر سلام همه از یک طیف و جریان خاص هستند نظر شما چیست؟
سید علی صدری نیا : مخاطبان «دکتر سلام» بچههای امروز این انقلاب هستند و مهمترین هدف و چهارچوبشان انقلاب است و با هیچ شخص و جریانی عقد اخوت نبستهاند حتی با اشخاصی که در جشن دکتر سلام شرکت میکنند هم ما تعارفی نداریم و اگر قرار باشد جایی نقدشان کنیم این کار را کردهایم .
در این پنج سال هم اگر کارنامهی «دکتر سلام» را نگاه کنید میبینید که هم چهرههای اصولگرا را نقد کرده است و هم چهرههای اصلاح طلب را و برای ما فرقی ندارد که چه شخص و چه گروهی است.
فردی در جشن ما آمده بود دو ماه بعد از جشن به خاطر عملکردی او را نقد کردیم زنگ زد و گله کرد که گفتیم کارتان خلاف بوده و ما نقد کردهایم.
«دکتر سلام» چهارچوب ثابتی داشته و آنهم چهارچوب انقلاب اسلامی بوده است. در این پنج سال هر کسی در این چهارچوب عملکرد درست داشته بدون تعارف تقدیر شده و هرکسی ضعفی داشته نقدش کردهایم.
مشخصههای «دکتر سلامیها» چیست؟
سید علی صدری نیا : مشخصه بچههایی که با تمامی سختیها در جشن پنج سالگی دکتر سلام شرکت میکنند این است که نسل جدید انقلاب هستند و معتقد هستند که در کشور هیچ بن بستی وجود ندارد و اگر نگاهمان به مشکلات عوض شود تمامی مشکلات حل شدنی است.
یکی دیگر از مشخصه های مخاطبان «دکتر سلام» این است که میگویند رسانه برای ما مهم است و توجه به بحث رسانه برای ما اهمیت دارد که نشانه این اهمیت را میتوان در این دید که برای اجرای یک برنامه سه چهار ساعت جشن «دکتر سلام» چند ماه برنامه ریزی و جلسه با تیمها و افراد مختلف برگزار میکنیم تا اینکه برسیم به متن برنامه «دکتر سلام»،
این در حالی است که برخی نهادها و قوههای مختلف کشور برای کارهای ملی و بزرگ خود این زمان را صرف نمیکنند و هیچ پیوست رسانهای برای کارهای خود ندارند . این بچهها شعارشان این است که رسانه مهم است و اگر از آن درست استفاده شود مخاطب از شهرستان هم برای استقبال از آن می آید.
یکی دیگر از مشخصههای مخاطبان دکتر سلام این است که چتر انقلابیگری را محدود به یک جمع و نفرات خاصی نمیکنند و معتقد هستند که چتر انقلابیگری و انقلابی بودن بسیار وسیع است،
برخلاف عدهای که در دهههای گذشته سعی داشته و دارند که به بهانه خالص سازی چتر انقلابی بودن را کوچک و کوچکتر کنند و در نهایت به چهار پنج نفر رسیده
و تنها همان نفرات را برای تمامی مناصب و سمتها قابل میدانند، چرا چون دایره انقلابی بودن را به چند نفر محدود کردهاند و با تنگ نظری هر کسی را به بهانهای از این دایره انقلاب بیرون انداختهاند.
برخلاف این عده «دکتر سلام» میگوید که ما نقد میکنیم و اگر کسی خطایی داشته به او تذکر میدهیم اما اینگونه نیست که هرکسی را به خاطر یک خطا از دایره انقلابی بودن بیرون کنیم و نمیخواهیم همه چهرهها را از قطار انقلاب خارج کنیم.
بنظر من اینجا همه دلسوزان انقلاب و نظام اعم از دولتی، شخصی و دانشجو و… دور هم جمع شدهاند که دلسوز انقلاب و کشور هستند و تلاش دارند همه را زیر چتر انقلاب جمع کنند.
به نظر شما پایان «دکتر سلام» چه زمانی است؟
سید علی صدری نیا : هر روزی که فکر کنیم دایره خلاقیتمان خشک شده است و برای مخاطب جذابیت نداریم.
انتشار فیلم جشن بعد از آن علت خاصی دارد؟
سید علی صدری نیا : علت اصلی آن این است که مخاطبان زیادی که نتوانستند در جشن شرکت کنند فیلم را ببینند. خود جشن هم پیامهایی دارد که هر چه بیشتر منتشر شود بیشتر ثمر میدهد.
در مسیر برنامهسازی و فیلمسازی دو مسیر مجزا را پیشگرفتهاید یک مسیر کاری مانند دکتر سلام (در فضای طنز) و یک مسیر تولید مستندهای مانند قائم مقام، زخم تازه و … (در فضای جدی) دلیل انتخاب این دو فضای متفاوت چیست؟
سید علی صدری نیا : تمامی کارها ما حاصل کار شخص بنده نیست و حاصل تلاش و زحمت یک تیم کاری است، هم دکتر سلام و هم قائم مقام و … حاصل تلاش این تیم است.
این تیم کاری مهمترین خصوصیتش این است که تلاش دارد هم فضای رسانهای را خوب بشناسد و هم فضای سیاسی کشور را این تیم بیشتر از فضای طنز به فضای سیاسی تسلط دارد. نه اینکه طنز را نشناسیم نه، اما اسم طنزپرداز را بر روی خودمان نمیگذاریم.
این تیم بنا بر نوع پیام، آن را در فرم و قالب خاصی مطرح میکند در جایی احساس میشود که باید این حرف را در قالب طنز بزنیم در قالب طنز حرف را میزنیم در جای هم احساس میکنیم که نه این حرف آنقدر بزرگ است که باید مستقل زده شود برای آن مستندی ساخته میشود مانند قائم مقام، در جایی نیاز به برنامه تلویزیونی است میرویم و برنامه سازی میکنیم.
به نظر شما که چند سال است در فضای رسانهای کشور فعال هستید رسالت یک جوان در عرصه رسانه چیست و چگونه باید اولویت شناسی کند؟
خلاء در خیلی از حوزهها داریم و نمیشود گفت که فلان حوزه اولویت است. اما خیلی از افرادی مانند ما که داریم در این حوزه کار میکنیم باید به این موضوع توجه کنیم که نگاه دقیقتری داشته باشیم و مراقب باشیم تا موازی کاری و دوباره کاری نکنیم.
مثلاً در حوزهای اگر محصول موفقی تولید شده است ما دیگر سراغ آن نرویم بلکه کمک کنیم تا آن محصول موفق تقویت شود. در حوزه رسانهای باید دید که چه کاری تولید نشده و چه چیزی نیاز است آنوقت بیاییم آن را تولید کنیم و به دنبال پر کردن خلاهای موجود باشیم.
از علی صدری نیا و تیمش در آینده منتظر چه کار و محصولی باشیم؟
سید علی صدری نیا : کار جدیدمان کار مستندی اجتماعی است با موضوع اتفاقات سوریه به نام (تهران_ دمشق) که شهریور سال گذشته ساخته شده است و منتطر فرصتی هستیم تا تدوینش را تمام کنیم که فکر میکنم در چند ماه آینده تمام شود.
منبع مصاحبه : وبلاگ سینما مارکت
برای دریافت فیلم کامل جشن 5 سالگی دکتر سلام روی لینک http://cmmt.ir/51Q بزنید
–
در ادامه بخوانید »»
فیلم کامل سخنرانی سردار سلیمانی در همدان و مراسم بزرگداشت عملیات رمضان [+متن]
دکتر سلام ۱۷۲ – گونه شناسی ترامپ و ترامپیون!
–