نگاه تجاری به مسئله آموزش‌های پیش از دبستان باعث شده به‌رغم سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری و سند تحول بنیادین، مهدهای کودک و مراکز آموزش پیش از دبستان به بازاری رقابتی و نه آموزشی و تربیتی تبدیل شوند.
تحلیلگران توافق هفته گذشته آموزش‌وپرورش و بهزیستی را بر سر مهدهای کودک در راستای تأمین همین نگاه ارزیابی می‌کنند. این امر با پشتیبانی قانون احکام دائمی برنامه ششم توسعه مصوب اسفند سال گذشته مجلس رخ داده است.
آماده کردن بچه‌ها برای ورود به اجتماع یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های والدین به شمار می‌رود. بنابراین سعی می‌کنند در این راستا از تمام امکانات یا فرصت‌ها بهره ببرند. درحال‌حاضر یکی یا شاید تنها گزینه پیش‌روی والدین در این رابطه مهدهای کودک و مراکز آموزش پیش از دبستان باشد.
به بیان دیگر استانداردهای ذهنی والدین ایرانی برای اجتماعی شدن فرزندانشان یا ورود آنها به جامعه و تقویت مهارت‌های ارتباطی کودکان در مهدهای کودک تأمین می‌شود.
این در حالی است که این دغدغه والدین نگاه بازاری را به مهدهای کودک توسعه داده است و ارائه خدمات متنوع آموزشی از رقص و آواز تا برگزاری جشن هالووین و برگزاری اردوهای رنگارنگ ویترینی جذاب برای والدین درست کرده است.
اما تحقق استانداردهای آموزشی، تربیتی و مهارتی در این مراکز با تردیدهایی روبه‌رو است. این تردیدها از جایی تقویت می‌شوند که نهاد حمایتی بهزیستی به جای آموزش‌وپرورش علم اداره مهدهای کودک را برداشته است.
آن هم در شرایطی که بند 2 سیاست‌های تحول در آموزش‌وپرورش، ابلاغی مقام‌معظم رهبری در اردیبهشت 92، بر ارتقای جایگاه آموزش‌وپرورش به مثابه مهم‌ترین نهاد تربیت نیروی انسانی و مولد سرمایه اجتماعی و عهده‌دار اجرای سیاست‌های مصوب و هدایت و نظارت بر آن (از مهد کودک و پیش‌دبستانی تا دانشگاه) به عنوان امر حاکمیتی با توسعه همکاری دستگاه‌ها تأکید می‌کند.
هم‌داستانی مجلس و دولت در بی‌قانونی مهدکودک !
البته پشتوانه عدول از سیاست‌های ابلاغی و منویات سند تحول بنیادین، بند 8 ذیل بند پ ماده 57 احکام دائمی برنامه ششم توسعه است که بدون جلب توجه و در میان سایر وظایف، سازمان بهزیستی کشور را متولی صدور پروانه تأسیس و فعالیت در امور مهدهای کودک معرفی می‌کند.
همچنین اتکا به این دست مواد قانونی ناقض سایر اسناد بالادستی حوزه تعلیم و تربیت و با وجود تمام مواد قانونی که مسئولیت آموزش و تربیت از سنین پیش از دبستان تا دانشگاه را متوجه آموزش‌وپرورش می‌دانند، هفته گذشته آموزش‌وپرورش بر سر میز توافق با بهزیستی برای ساماندهی مهدهای کودک نشست تا به قول رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش‌وپرورش «بر اساس آنچه قانون مشخص کرده مجوز مهدهای کودک توسط سازمان بهزیستی و مجوز پیش‌دبستانی‌ها توسط آموزش‌وپرورش صادر می‌شود، اما استانداردها و شاخص‌ها برای هر دو دوره با همکاری دو دستگاه تعیین خواهد شد و آموزش‌وپرورش از تجارب سازمان بهزیستی در دوره پیش‌دبستانی نیز استفاده خواهد کرد.
آموزش‌های پیش از دبستان، دعوای کهنه، آشتی نو به نو!
اگرچه دعوایی که از سال 65 بر سر اداره مهدهای کودک میان آموزش‌وپرورش و سازمان بهزیستی آغاز شده با کج‌دار و مریز قوانین، آیین‌نامه‌ها، توافقات و تفاهمات ادامه دارد، اما تحلیلگران بر این باورند که چیزی بیش از تعارفات سازمانی به این کشمکش 30 ساله دامن می‌زند.
بازی با ردیف‌های بودجه دولتی مراکز آموزشی و حمایتی و بازتر بودن دست بهزیستی برای بهره‌مندی از ظرفیت‌های بخش‌خصوصی نسبت به آموزش‌وپرورش و حاکمیتی نبودن بهزیستی و فرصتی که از این منظر برای اعمال سلیقه‌های تربیتی فراهم می‌شود، از جمله دلایل افراط بهزیستی برای مسئولیت‌پذیری در حوزه کودکان است.
از طرفی کاهش مسئولیت‌هایی که وزارت آموزش‌وپرورش را در معرض سؤال قرار می‌دهد، مطلوب این وزارتخانه است.
ترکیب این شرایط باعث شده در حال حاضر در کشور حدود ۱۴نهاد و مؤسسه مختلف به کودکان پیش از دبستان خدمات ارائه می‌دهند، از جمله وزارت آموزش‌وپرورش، شهرداری، وزارت ارشاد، سازمان بهزیستی، وزارت بهداشت، سازمان تبلیغات اسلامی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و…
بخشی از این مؤسسات تبعیت از سیاست‌های کلان ملی را ضروری می‌دانند، اما برخی دیگر به دلایلی تصور می‌کنند که در صورت اعمال مدیریت یکپارچه قدرتشان کم می‌شود و با مدیریت یکپارچه مخالفت می‌کنند؛ بنابراین مهم‌ترین مسئله کودکان حوزه پیش از دبستان، «فقدان متولی ملی و یکپارچه نبودن مدیریت» است.
نتیجه این چند صدایی آموزش انواع رقص، برگزاری جشن‌های گرانقیمت با مبنای غربی از جمله جشن هالووین، آموزش اختلاط دختران و پسران و عادی‌سازی رابطه با جنس مخالف ، کلاس شناس مختلط ، آموزش مسائل جنسی است.
علاوه بر این و از همه مهم‌تر تأمین نکردن اهداف آموزش‌های پیش از دبستان و تربیت شهروندان از سنین بسیار پایین برای شهری که هیچ شباهتی با شهرهای ایران اسلامی ندارد.
به گزارش بنیانا ؛ سازمان قرآن و عترت بسیج تهران بزرگ در راستای توجه به امر تربیت قرآنی کودکان اقدام به راه‌اندازی بیش از 300 مهد کودک قرآنی در سطح تهران بزرگ کرده است.
در این گزارش نام و نشانی مهدهای قرآنی تهران بزرگ براساس نواحی بسیج و مناطق شهرداری تقدیم می‌شود.
[su_note]
بروزرسانی : بروزرسانی اسفند 95 لیست مهدکودکهای قرآنی تهران | دریافت فهرست جدید در قالب (PDF )حجم 1مگابایت | برای استفاده روی موبایل به نرم افزار های نمایش پی دی اف همچون برنامه Adobe Acrobat نیاز دارید
مقوله تربیت در ادیان و به ویژه در احادیث، روایات و قرآن کریم مبحثی بسیار مهم است که خانواده‌ها را به اهمیت آن به ویژه رعایت نکات تربیتی برای فرزندانشان توصیه‌های فراوانی می‌کند.
دوران کودکی بهترین زمان برای تربیت انسان به شمار می‌رود به گونه‌ای که در این سن کودک هر آنچه که آموخته را در ذهن داشته و در بزرگسالی طبق آن عمل می‌کند، بدین منظور قرآن کریم و احادیث بر تربیت کودک از خردسالی تا نوجوانی تأکیدات فراوانی داشته و به تشویق و ترغیب خانواده‌ها به تربیت اسلامی پرداخته‌اند.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مهدهای بسیاری در کشور در قالب مهدهای کودک و مهدهای قرآنی شکل گرفت که در دهه اخیر شاهد توسعه مهدهای قرآنی و گرایش خانواده‌ها به تربیت دینی فرزندان بودیم، به نوعی که یکی از مسائلی که امروزه خانواده‌ها را به مهدهای قرآنی سوق می‌دهد خلأ وجود مکانی مورد اعتماد برای تربیت فرزندان است بر همین اساس مهدهای قرآنی که با محوریت تربیت اسلامی فررزندان فعالیت دارند، در سال‌های اخیر در کانون توجه والدین قرار گرفته‌اند که یکی از آنها مهد قرآن «بصیرت» در حکیمیه است.
مهدکودک و پیش‌دبستانی قرآنی بصیرت با رویکرد قرآنی و تربیت دینی در اردیبهشت ماه سال 1393 در مجموعه دارالقرآن تأسیس و پس از تجهیز آغاز به کار کرد.
در این مهد قرآنی تربیت قرآنی و اسلامی افراد مورد توجه ویژه قرار دارد و متولیان و مربیان نیز همواره سعی دارند به طور غیرمستقیم کودکان را بر اساس آداب اسلامی تربیت کنند.
بصیرت یکی از مهدهای قرآن استان تهران است که توانسته با اجرای برنامه‌های گوناگون در جذب و تربیت قرآنی افراد موفق عمل کند تا جایی که حتی خانواده‌ها نیز همواره از تربیت و ادب فرزندان خود نیز ابراز رضایت می‌کنند.
به گفته کمیزی مدیر مهد قرآن بصیرت، در این مهد آموزش‌های مقدماتی به صورت غیرمستقیم به کودکان آموزش داده می‌شود. آموزش‌ها نیز بر اساس مضامین الهی است و آیات کاربردی قرآن استخراج شده و مضامین آن در قالب‌های مختلفی همچون عکس، نقاشی، داستان، شعر، نمایش و نقاشی بیان می‌شود.
بسیاری از افراد از آنچه در مهدهای قرآنی می‌گذرد، اطلاع دقیق ندارند و تصور می‌کنند مهد قرآن یعنی مکانی برای یادگیری و حفظ قرآن؛ در حالی که مهدهای قرآن جایی برای حفظ قرآن کریم نیست بلکه در این محیط آموزشی کودکان با اخلاق و آداب قرآن و اسلام آشنا می‌شوند و رفتاری متناسب با سیره معصومین(ع) را می‌آموزند.
* در مهدهای قرآن آموزش‌های مقدماتی بر پایه مضامین الهی است
مدیر مهد قرآن بصیرت در گفت‌وگو با خبرنگار فعالیت‌های قرآنی خبرگزاری فارس با بیان اینکه مهد قرآنی مکانی برای تربیت قرآنی کودکان است، می‌گوید: در مهدهای قرآن آموزش صرف قرآن کریم نداریم در حالی که برخی تصور می‌کنند در مدت زمان معین فرزندشان باید آیات و حتی چند جزء از قرآن را حفظ کنند؛ این تفکری اشتباه است.
وی با بیان اینکه در مهدهای قرآن آموزش‌های مقدماتی بر پایه مضامین الهی است، می‌افزاید: در مهد قرآن بصیرت ما سعی داریم گروه‌های سنی تحت پوشش را با خلاقیت و نوآوری به صورت غیر مستقیم با مضامین دینی آشنا کنیم. به طور مثال آیات موضوعی قرآن را استخراج کرده و مضامین آن را در قالب داستان، شعر، نقاشی و کاردستی به کودکان القا می‌کنیم.
* لزوم استفاده از زبان هنر برای جذب کودکان در مهدهای قرآن
کمیزی با اشاره به لزوم استفاده از زبان هنر برای جذب کودکان، می‌گوید: اگر کودکان را به صورت نمادین و جذاب با قرآن آشنا کنیم پس از مدتی خودشان مشتاق می‌شوند تا در این مسیر حرکت کنند بر همین اساس ما به آموزش غیرمستقیم توجه ویژه‌ای داریم و همواره سعی می‌کنیم با ابزارهای جذاب تربیت قرآنی کودکان را در مسیر صحیح نهادینه کنیم.
مهد قرآنی بصیرت برای سه گروه سنی مهد، آمادگی و پیش‌دبستانی فعالیت دارد و سعی می‌کند کودکان را قرآنی تربیت کند؛ البته تربیت قرآنی به معنای آموزش‌های قرآنی نیست بلکه همواره آموزش غیرمستقیم آداب و رفتار مد نظر قرار دارد.
هنگامی که وارد این مهد می‌شوی رنگ‌های شاد و جذابی خودنمایی می‌کند. کودکان نیز منظم نشسته، قصه و داستانی مربی را گوش می‌دهند؛ عروسکی که در حال وضوگرفتن است تا نماز بخواند، دختری که با رفتارش موجب خوشحالی خانواده می‌شود و احسان به والدین را سرلوحه فعالیت‌های خود قرار داده است.
در گوشه‌ای از این مهد قرآنی پسر بچه‌ای در حال بازی با همکلاس خود است؛ آنها با هم بر روی یک کاغذ نقاشی کرده و در حال رنگ کردن نقاشی هستند.
تعامل این دو کودک آنقدر جالب بود که حتی نظر یکی از والدین را به خود جلب کرد؛ در مهدهای قرآنی همکاری کودکان در فعالیت‌ها و حتی یادگیری کارهای گروهی بیش از سایر مهدها به صورت غیر مستقیم آموزش داده می‌شود.
در مهد قرآنی بصیرت به نماز نیز تأکید می‌شود تا جایی که حتی به گفته مدیر این مهد نماز جماعت برگزار می‌شود تا کودکان با خواندن نماز آشنا شوند. البته نحوه خواندن نماز نیز در کلاس‌ها همراه با شادی و بازی‌های مفرح در قالب نمایش عروسکی و قصه‌های کودکانه تدریس می‌شود.
در کنار این مهد قرآن فضایی برای تفریح کودکان در نظر گرفته شده است؛ استخر توپ، استفاده از بازی‌های تفریحی و فکری از امکاناتی است که کودکان در زمان حضور در مهد از آن استفاده می‌کنند؛ همچنین در بخش دیگری از مهد قرآن بصیرت فضایی با گیاهان مختلف قرار دارد که در طول هفته کودکان به این مکان رفته و با گیاهان مختلف آشنا می‌شوند.
* برنامه‌های آموزشی این مهد با محوریت قرآن است
به گفته مدیر مهد قرآن بصیرت گیاه شناسی می‌تواند کودکان را با خالق هستی آشنا کند، وقتی در طول فصل‌ها با گیاهان مختلف آشنا می‌شوند و تفاوت فصول را می‌بینند بهتر می‌توانند در آینده تغییرات و شگفتی‌های آفرینش را درک کنند.
در این مهد قرآنی در کنار آموزش‌های مقدماتی به تربیت قرآنی افراد توجه می‌شود تا جایی که کودکان همراه با بازی‌های کودکانه در محیطی دینی رشد می‌کنند.
برنامه‌های آموزشی این مهد با محوریت قرآن است و در هر برهه برنامه‌های خاصی همچون نمایش، نقاشی، داستان، بازی و سرگرمی‌هایی متناسب با آیات قرآن کریم ندارک دیده شده است. در این مجموعه آموزش‌های به‌روز و مورد نیاز کودکان در فضایی آرام و سالم معنوی تدریس می‌شود.
* رضایت کودکان از حضور در مهدهای قرآنی
در ساعتی که کودکان در مهد هستند شادی و سرگرمی‌هایی بسیاری دارند که هر کدام از آنها به نیکی و خوبی از آن یاد می‌کنند.
پویا 5 ساله یکی از کودکانی است که در این مهد قرآنی آموزش می‌بیند. وی با اشاره به سرگرمی‌هایی که در مهد دارد، می‌گوید: من در اینجا کنار بازی‌هایی که داریم با دوستان زیادی آشنا شده‌ام. ما در بیشتر اوقات تفریحات آموزنده‌ای داریم که می‌تواند در آینده برایمان مفید باشد. به طور مثال وقتی داستان‌های پیامبران را می‌شنویم می‌توانیم از آنها درس بگیریم و کارهای خوب آنها را ادامه دهیم.
شاید وقتی اسم « مهد قرآنی » را بشنویم این شبهه پیش بیاید که در این مهدها تنها به امور قرآنی توجه می‌شود و برنامه‌های تربیتی در حاشیه قرار دارد؛ برخلاف این تصور در مهد قرآنی بصیرت نه تنها به تربیت و سرگرمی‌های کودکان بلکه به تغذیه آنها نیز توجه می‌شود. در این مهد سعی شده برنامه‌ریزی‌ها به روز و متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی پیش رود تا جایی که کودکان در زمان حضور در مهد علاوه بر کلاس‌های ورزشی با کلمات انگلیسی هم آشنا می‌شوند.
مهدهای قرآنی
* هیچ اجباری برای حفظ قرآن در کلاس‌ها نداریم
مدیر مهد قرآن بصیرت با اشاره به برنامه‌های روزانه کودکان در این مهد قرآن، می‌گوید: کودکان 3 و 4 سال در بخش کودکستان، 4 و 5 سال در بخش آمادگی و کودکان 5 و 6 در بخش پیش‌دبستان تحت آموزش‌هایی متناسب با سن و توانمندی‌های خود قرار می‌گیرند. به طور مثال در بخش پیش‌دبستانی ساعت 8 تا 8:30 ورزش صبحگاهی داریم و کودکان پس از آن برای داشتن روزی خوب دعا می‌کنند و سوره‌هایی که در کلاس‌های یادگرفتند جمع‌خوانی می‌کنند. همچنین ذکر ایام هفته به صورت شعر را با هم می‌خوانند.
وی با بیان اینکه کودکان یاد گرفتند که قبل از غذا خداوند متعال را به خاطر نعمت هایش شکرگذاری کنند، می‌افزاید: پس از ورزش صبحانه‌ای واحد دارند که قبل از خوردن دسته جمعی دعا می‌کنند. دلیل هماهنگ بودن صبحانه هم این است که عادات بد غذایی را کنار بگذارند تا در کنار ذهنی سالم بدنی سلامت نیز داشته باشند.
کمیزی با اشاره به برگزاری کلاس‌های مختلف هنری و تفریحی، می‌گوید: ما سعی داریم تمامی مفاهیم و اصول را به صورت نقاشی و کاردستی و داستان به کودکان بیاموزیم؛ داستان‌های قرآنی از جذابیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است به طوری که وقتی داستان‌های مفهومی و قرآْنی بازگو می‌شود بسیاری از کودکان جذب آن شده و با دقت به آن گوش می‌دهند.
مهدهای قرآن
مدیر مهد قرآن بصیرت با بیان اینکه ما هیچ اجباری برای حفظ قرآن در کلاس‌ها نداریم، می‌افزاید: در مهد برخی سوره‌های کوچک را کودکان حفظ می‌کنند؛ یکی از مادران وقتی فرزندش سوره مبارکه «توحید» را از حفظ خوانده بود بسیار خوشحال ذوق زده شد و می‌گفت: «من در منزل هر چه با او کار می‌کردم نمی‌توانست حفظ کند».
* استفاده از راهکارهای جذاب یادگیری را برای کودکان آسان می‌کند
وی با اشاره به اینکه استفاده از راهکارهای جذاب یادگیری را برای کودکان آسان می‌کند، می‌گوید: اگر کودکان به صورت عملی با آموزه‌های دینی و قرآنی آشنا شوند به طور حتم آن را در زندگی خود به کار می گیرند و دیگر نیازی به القای مفاهیم به صورت مستقیم نیست.
مهدهای قرآن
کمیزی با بیان اینکه خانواده‌ها همواره برای تربیت صحیح فرزندانشان تلاش می‌کنند، می‌افزاید: برخی تصور می‌کنند مهد قرآن مکانی برای یادگیری قرآن آن‌هم برای خانواده‌های مذهبی است در طول این چند سال خانواده‌های مختلفی به ما مراجعه کردند که حتی بسیاری از آنها از نظر اعتقاد دینی چندان پایبند نبودند. مادری که با حجاب معمولی بود پس از مدتی به خاطر علاقه فرزندش به چادر، چادری شد و هم‌اکنون نیز نه تنها فرزندش بلکه خودش هم حجاب برتر را برگزیده است.
وی با اشاره به اینکه تمایل افرادی که کمتر با قرآن سروکار دارند به تربیت دینی فرزندانشان بیشتر است، می‌گوید: برای بسیاری از خانواده‌ها قرار گرفتن فرزندانشان در محیط های قرآنی از اهمیت زیادی برخوردار است. وقتی یکی از کودکان سوره مبارکه «تین» را حفظ کرد مادر وی هدیه‌ای تهیه کرد و بسیار خوشحال بود و می‌گفت فکر نمی‌کردم پسرم بتواند در این سن این سوره را حفظ کند.
مهدهای قرآن
کمیزی برگزاری مراسم در مناسب‌های مختلف را یکی از برنامه‌های جنبی مهد بصیرت عنوان می کند و می‌افزاید: در تمام برنامه‌ها و مناسبت‌ها سعی می‌کنیم برنامه‌ای داشته باشیم تا کودکان با اهمیت روزهای مهم سال آشنا شوند. حتی در روز پرستار یکی از پرستاران با پوشش بیمارستانی به مهد آمد و کودکان را با کمک‌های اولیه و سایر امور آشنا کرد.
* مهم‌ترین اصول تربیت دینی، آموزش آداب و رفتار است
کمیزی آموزش آداب و رفتار را از مهم‌ترین اصول تربیت دینی می‌داند و می‌گوید: وقتی مادری می‌بیند که فرزندش در جمع خوش‌برخورد و مؤدب رفتار می‌کند و به بزرگترها احترام می‌گذارد بسیار خوشحال می‌شود به همین ما آداب اجتماعی و رفتاری را به کودکان آموزش می‌دهیم به طوری که آنها می‌آموزند باید پس از ورود به جمع سلام کنند یا بهداشت را رعایت کنند. ما وقتی به آنها توصیه می‌کنیم مسواک بزنند در کنار ان احادیث مرتبط با پاکیزگیی و بهداشت را استخراج کرده و به صورت شعر و داستان می‌خوانیم تا آنها تشویق شوند.
آموزش‌های مهدهای قرآن به یادگری آداب و رفتار در بین کودکان خلاصه نمی‌شود؛ ستاری مادر همتا در گفت‌وگو با فارس می‌گوید: وقتی می‌بینم دخترم تا این حد به خواندن دعای قبل از خوردن هر چیزی اینقدر معتقد است بسیار خوشحال می‌شوم. یک روز در جایی شام دعوت بودیم وقتی همه می خواستند غذا بخوردند همتا با استرس و هیجان گفت: «وای صبر کنید، دعای قبل از غذا را نخواندیم». این نشان می‌دهد که رفتارها و تربیت‌های نه تنها در کودکان بلکه در بین اطرافیان آنها نیز مؤثر است.
سالاری مادر پویا یکی از کودکان مهد قرآن بصیرت نیز با بیان اینکه من آیةالکرسی را حفظ نبودم، می‌گوید: وقتی پویا آیةالکرسی را حفظ کرد همیشه پس از بیرون آمدن از منزل می‌خواند. من هم به واسطه تکرارهای او آیةالکرسی را حفظ کردم و در ماشین هم تلاوت این آیات را می‌گذارم تا در ذهنمان تثبیت شود.
بر اساس این گزارش، مقوله تربیت کودکان و نوجوانان امری بدیهی است که در وهله نخست باید آموزش و پرورش و سپس نهادها و ارگان‌های دولتی و غیردولتی به امر مهم تربیت دینی و اسلامی کودکان و نوجوانان توجه بسیار داشته باشند، زیرا اهتمام ویژه به تربیت ایرانی _ اسلامی توسط خانواده و جامعه منجر به شکوفایی کشور در عرصه‌های مختلف خواهد شد.
