ترکیه کشوری است که نظام حکومتی آن بر مبنای سکولاریسم اداره می شود؛ یعنی هرکس به فراخور دینی که دارد می تواند در جامعه حضور داشته باشد اما امور دینی خود را هرگز به آیین حکومت داری نباید تسری دهد.
انتشار خبر حمایت رجب طیب اردوغان از حجاب زنان اروپایی و نقد به برخورد این حاکمیت ها با زنان محجبه مسلمان از سوی او تعجب اذهان عمومی را در پی داشت.
چرا اردوغان واقعا به عنوان رئیس جمهور یک کشور سکولار که تا همین چند وقت پیش سودای پیوستن به اتحادیه اروپا و اروپایی شدن داشت اکنون دغدغه زنان محجبه اروپایی را دارد؟!!
پاسخ این پرسش ها را باید در سیاست ورزی های ترکیه یافت:
این کشور با اتخاذ رویکرد تأسیس امپراتوری نوین عثمانی در لایه های حکومتی خود در پی الگوسازی برای کشورهای مسلمان است، این رویکرد به دلیل نقش فعال ایران در منطقه غرب آسیا و تأثیر ایدئولوژیک انقلاب اسلامی مدنظر سیاستمداران فرهنگی ترکیه قرار گرفته است
ترس از این تأثیر سبب ارائه الگو شده است از سوی دیگر بعد از کودتای مشکوک و خلق الساعه ترکیه، اردوغان به دنبال دستیابی به پایگاه اجتماعی در میان مردمی است که عموما مسلمان هستند و حجاب به عنوان یکی از مظاهر دین اسلام مورد پذیرش همگان است .
این مهم باعث شده تا وی در داخل نیز برای کسب این پایگاه تلاش کند، وگرنه اصولا کشوری با ماهیت حاکمیت ترکیه نیازی به حمایت از حجاب ندارد
این مهم را البته در حوادث مرتبط با مسلمانان روهینگیایی نیز می توان دید حضور همسر وی و پسرش در میان آوارگان مسلمان تقویت کننده فرضیه الگوسازی برای سایر کشورهای مسلمان و مسلمین جهان است.
کشوری که خودش از حامیان پنهان تروریسم داعش است که اکنون غرب را واداشته تا به بهانه برقع پوشی زنان و ترس از اینکه مبادا آنها وابستگان داعش باشند با بانوان محجبه ساکن در این کشورها مقابله سلبی کند.
ماجرای دلهره‌آور گروگان‌های ایرانی در ترکیه، مربع وحشت در این کشور را کامل کرد
بلیت یک‌سره به سرزمین وحشت ترکیه
پایان ماجرای گروگان‌های ایرانی در ترکیه با اعلام پلیس این کشور، مربع وحشت ایرانیان در این مقصد گردشگری را کامل کرد. مربعی که تهدید و تحقیر، انفجار، قتل و گروگان‌گیری را نصیب گردشگرانی کرده است که به قصد تفریح و گردش، این کشور را انتخاب می‌کنند؛ اما مشخص نیست مربع وحشت، چه تقدیری برای آنان در این کشور رقم خواهد زد.
شاید حدود یک ماه پیش، وقتی آن سه جوان ایرانی داشتند در رویاهای خود، مهاجرت به اروپا و ویزای ورود به قاره سبز را می‌دیدند، حتی در وحشتناک‌ترین کابوس‌های عمرشان هم نمی‌دیدند که کمتر از چند روز بعد، یک ماه تمام همه فکر و ذکرشان تلاش و تقلا برای زنده ماندن و التماس به گروگان‌گیران برای رها شدن باشد. آنان حتی فکرش را هم نمی‌کردند که تمام این روزها و شب‌ها به سرخط خبرها تبدیل شوند و پس از یک ماه دست و پنجه با وحشت مرگ، بالاخره بتوانند از چنگ آدم‌ربایان و گروگان‌گیران خلاص شوند.
پنجم مردادماه، پلیس استانبول بالاخره پس از یک ماه بی خبری و نگرانی درباره سلامت سه جوان ایرانی محبوس در چنگ آدم‌ربایان، اعلام کرد که با بازداشت ربایندگان گردشگران ایرانی، متهمان در حال بازجویی و سیر مراحل قضایی هستند.
خبرگزاری صداوسیما از استانبول گزارش داد که آدم‌ربایان، این سه جوان ایرانی را از یک ماه پیش با ترفند اخذ ویزای اروپا به گروگان گرفته بودند تا از خانواده‌های آنان اخاذی کنند. آنان خواهان 50 هزار یورو برای آزادی گروگان‌ها شده بودند و در تمام این مدت با سخت‌ترین شکنجه‌ها و ارسال تصاویر شکنجه این سه جوان به خانواده‌های آنان، در پی آن بودند که خانواده ربوده‌شدگان را تحت فشار قرار داده و بتوانند از آنان اخاذی کنند.
اتفاقی که البته نیفتاد تا سه جوان ایرانی، پس از یک ماه کابوس وار و جدال با مرگ، بالاخره درعملیاتی که با پیگیری سفارت و کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در استانبول و همکاری و هماهنگی رابط ناجا در نمایندگی آنکارا و پلیس ترکیه انجام شد، آزاد شوند.
گردشگری به صرف مشت و لگد
اما این، تنها آدم‌ربایی نبود که برای ایرانیان در ترکیه اتفاق می‌افتد. همین یک ماه پیش بود که چرب‌زبانی تورلیدر شیاد، یک خانواده ایرانی دیگر را به اسارت‌گاه گروگان‌گیران استانبول کشاند و آنها را تا یک قدمی مرگ پیش برد.
خبرگزاری «میزان» درباره خانواده پنج نفره ایرانی که از سوی چهار گروگان‌گیر به بهانه تورهای مسافرتی در منطقه گردشگری بودروم ربوده شده‌اند نوشت: «آنان که پس از ربوده شدن به منطقه شیشلی در استانبول انتقال داده شده بودند، با ایجاد آتش‌سوزی در محل محبوس شدن خود، از دست آدم‌ربایان نجات پیدا کردند. این خانواده ایرانی که سه روز در اسارات آدم‌ربایان بودند، بعد از ایجاد آتش‌سوزی عمدی برای جلب توجه و درخواست کمک از همسایگان ساکن در ساختمان محل نگهداری و حبس اجباری خود، توانستند با متواری شدن گروگان‌گیران از محل، خود را نجات دهند .
این خانواده که یک زن و شوهر ایرانی به همراه سه فرزند خود بودند، با چهار نفر آدم ربا که گفته می‌شود 2 تبعه ترک و 2 تبعه عرب بوده‌اند، برای شرکت در تورهای گردشگری ارتباط برقرار کرده ولی در نهایت آدم ربایان با اسلحه آنها را از هتل محل اقامتشان خارج کرده و از خانواده آنها در ایران در قبال آزادی درخواست پول کرده بودند.»
این چندمین اتفاق تلخ در 6 ماه گذشته برای گردشگران ایرانی بود. اتفاق‌هایی که با ضرب و شتم ایرانیان در منطقه مرزی گوربولاغ ترکیه توسط ماموران ترکیه‌ای آغاز شد و انتشار فیلم این ضرب و شتم، سبب شد تا موجی رسانه‌ای علیه این رفتار وحشیانه شکل بگیرد و ترکیه‌ای‌ها را وادار به عذرخواهی و برخورد با خاطیان کند.
به ترکیه نیایید
آتش‌زدن تریلی‌های ایرانی و قتل رانندگان ایرانی در جنوب شرقی ترکیه، چشمه دیگری از سرزمین وحشتی بود که مقصد گردشگران ایرانی است. موضوعی که حتی صدای سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در استانبول را هم درآورد و او با این جمله‌ها از ایرانیان خواست ترکیه را به‌عنوان مقصد تفریح و گردشگری خود انتخاب نکنند.
چون آنجا بیش از آن که محل استراحت و خوشگذرانی باشد، ملغمه‌ای از انفجار و گروگان‌گیری و قتل و تحقیر را در خود برای ایرانیان به همراه دارد. آقای « بختیار اسدزاده» گفته بود: «برخی از ایرانیانی که به امید مهاجرت به اروپا ابتدا به ترکیه می‌آیند تا سپس به کشورهای اروپایی بروند، طعمه کلاهبرداران قرار می‌گیرند. آنها با شناسایی افرادی که از وضعیت مالی خوبی برخوردارند، سراغ آنها رفته و می‌گویند ما می‌توانیم با 50 میلیون تومان شما را به فلان کشور اروپایی ببریم و می‌گویند تا زمان انجام نهایی کار امکان اسکان شما را هم فراهم کرده‌ایم و می‌توانید رایگان اقامت کنید.
آن فرد هم این سخنان را می‌پذیرد و در محلی که به او پیشنهاد شده مستقر می‌شود و 50 میلیون تومان هم می‌دهد و وقتی که آن فرد می‌خواهد خارج شود، می‌گویند باید 50 میلیون دیگر هم بدهی تا کار تو را درست کنیم. وی با بیان اینکه گروگان‌گیران در مرحله بعدی با خانواده آن افراد تماس می‌گیرند، اظهار داشت: آنها به خانواده‌ها می گویند ما فرزند شما را گروگان گرفتیم و باید 50 میلیون تومان بفرستید تا این فرد را آزاد کنیم و خانواده‌ها هم به ناچار این پول را می‌دهند ولی این افراد گروگان را آزاد نمی‌کنند.»
اسدزاده وضعیت اسفبار کمپ‌های مهاجران غیر قانونی را هم این طور وصف کرده بود: «عده‌ای از افرادی که به ترکیه می‌آیند اما قطعاً آخرین آنها هم نیستند، پس از ورود به سازمان ملل مراجعه و برای پناهندگی ثبت‌نام می‌کنند. در این مرحله ابتدا اعراب و سوری‌ها رسیدگی شده و سپس نوبت به ایرانیان می‌رسد و اینان سرگردانند و به‌صورت اسفباری در کمپ‌ها زندگی می‌کنند چون فکر می‌کنند در غرب به آرزوهایشان خواهند رسید ولی واقعیت با رویاهای آنان متفاوت است.»
رسمی برای وحشت
این اتفاق‌ها، البته بارها پیش از این برای گردشگران، پناهجویان و مهاجران ایرانی در ترکیه افتاده است تا این کشور را به عنوان یکی از ناامن‌ترین مقاصد گردشگری برای ایرانیان، درگزارش‌های آماری بر سر زبان‌ها بیندازد.
این در حالی است که همین چند روز پیش، وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه اعلام کرد بیش از ۷۷۴ هزار ایرانی در پنج ماهه نخست سال ۲۰۱۷ به ترکیه سفر کرده‌اند. رقمی که با احتساب خرج متوسط دو میلیون تومانی خرید برای هر ایرانی در ترکیه، حدود یک هزار و ۵۴۸ میلیارد تومان از ایران به صنعت این کشور و در رأس آن، پوشاک تزریق شده است و این، جدای از ارقامی است که خرج سفر و اقامت در هتل‌های این کشور و البته خورد و خوراک ایرانیان در ترکیه می‌شود.
به هرحال به نظر می‌رسد سفر به ترکیه، تبدیل به رسمی البته بدشگون شده است که گردشگران ایرانی را با رویاهای زیبا به سمت خود می‌خواند اما معلوم نیست چه سرنوشتی در انتظار آنان خواهد بود و هریک از این 774 هزار ایرانی، می‌تواند گرفتار ماجراهایی شبیه گرفتاری‌های 6ماهه اخیر ایرانیان در ترکیه شود. گرفتاری‌هایی که از این کشور، سرزمین وحشت برای ایرانیان ساخته است.
سرکنسول ایران در استامبول می‌گوید: به اینجا نیایید! ترکیه، ترکیه سابق نیست، تغییر کرده و نا امن شده است، اگر کار ضروری ندارید به ترکیه سفر نکنید. این هشدار شاید زمینه‌ای باشد برای آنکه سازمان میراث فرهنگی در تورهای نوروزی سفر به ترکیه تجدید نظر کند؛ موضوعی که مجلس روی آن پا فشاری دارد.
سفر به استامبول با آفر و پرداخت قسطی!
در روزهای باقی مانده تا تعطیلات نوروز 96، حجم تبلیغات سفرهای خارجی به طور محسوسی افزایش یافته و یکی از مقاصد گردشگری که به ایرانیان جهت صرف ایام تعطیلی عید پیشنهاد می‌شود، سفر به ترکیه است. افرادی که هنوز دریافت پیامک‌های تبلیغاتی را در گوشی‌های تلفن همراهشان مسدود نکرده‌اند، احتمالا این روزها درباره «آفر»های باور نکردی سفر به ترکیه و سفرهای تمام اقساط با پرداخت بلند مدت این سفرها، اطلاعات کاملی را ارائه می‌دهند، زیرا هر روز تعداد زیادی از این گونه تبلیغات پیامکی از سوی تورهای گردشگری منتشر می‌شود.
در حالی که این تورها از ابزار تخفیف‌های ویژه و پرداخت قسطی هزینه سفر برای جذب بیشتری مسافر به مقصد ترکیه استفاده می‌کنند، وزارت امورخارجه و مجلس شورای اسلامی درباره عدم امنیت کشور همسایه و خطراتی که ممکن است مسافران ایرانی را تهدید کند نگران هستند.
آخرین هشدار وزارت امور خارجه!
پانزدهم اسفندماه وزارت امورخارجه با انتشار اطلاعیه‌ای تأکید کرد: «با توجه به در پیش بودن تعطیلات نوروز و برنامه تعدادی از هموطنان جهت سفر گردشگری به خارج از کشور و نظر به شرایط امنیتی ترکیه در ماه‌های گذشته و نگرانی برای امنیت و سلامت شهروندان ایرانی در این کشور، به کلیه هموطنانی که قصد مسافرت به ترکیه را دارند، توصیه اکید می‌گردد در صورت ضرورت غیرقابل اجتناب به انجام سفر، احتیاط لازم را بنمایند.»
سفر ترکیه نا امن برای همه
سال 95 نه تنها برای ایرانی‌ها بلکه برای دیگر مسافران خارجی ترکیه اصلا سال خوبی نبوده است. در اولین روز امسال با انفجار تروریستی در شهر استامبول چهار نفر از جمله یک ایرانی کشته می‌شوند. بعد از آن هم سلسله عملیات‌های تروریستی در این کشور شکل می‌گیرد که برخی از آنها به گروه‌های کرد معارض دولت ترکیه و برخی دیگر به گروه تروریستی داعش نسبت داده شده‌اند.
حمله به فرودگاه آتاترک در استامبول دیگر عملیات تروریستی بود که امسال ترکیه را به وحشت انداخت. در ویدئوی منتشر شده از این عملیات تروریستی که به کشته شدن 36 نفر و زخمی شدن بیش از 100 نفر انجامید، صدای ضجه یک ایرانی شنیده می‌شود که مادرش را صدا می‌کند. اگرچه نام هیچ ایرانی در بین اسامی قربانیان این حمله به چشم نخورد اما این ویدئو آسیب پذیری توریست‌ها از جمله ایرانی‌ها را در برابر اقدامات تروریستی در ترکیه بیشتر نمایان کرد.
در اولین روز از سال 2017 فردی مسلح که لباس بابانوئل پوشیده بود با ورود به یک کلوپ شبانه «رینا» در شهر استامبول حضار را به رگبار بست و در نتیجه آن 39 نفر کشته شدند. در بین کشته شده‌ها 16 توریست خارجی وجود داشتند.
در یکی از گزارش‌های منتشر شده درباره وضعیت امنیتی کشور ترکیه آمده است که در طول یک سال گذشته بیش از 22 حمله تروریستی با بیش از 450 کشته و 2 هزار زخمی در این کشور به وقوع پیوسته است. این میزان از نا امنی با کاهش چشمگیر توریست‌های ورودی به ترکیه همراه بوده. به طوری که 50 درصد از ظرفیت هتل‌های شهر استامبول خالی مانده و صنعت گردشگری این کشور با رکودی جدی روبه‌رو شده است.
در این شرایط تنها کشوری که شهروندانش مشتاقانه راه سفر به ترکیه را در پیش می‌گیرند ایرانی‌ها هستند. گواه این مسئله اظهارات «رضا هاکان‌تکین» سفیر ترکیه در کشورمان است که در مصاحبه‌ای از گردشگران ایرانی به‌عنوان وفادارترین گردشگران ترکیه یاد کرد.
واکنش نمایندگان مجلس درباره سفر ترکیه
اوضاع نا امن ترکیه باعث شد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری رسماً تورهای سفر به ترکیه را ممنوع اعلام کند. با وجود این ممنوعیت سفر به ترکیه چندان طولی نکشید و سازمان میراث فرهنگی در 26 تیرماه با انتشار اعلامیه‌ای رسماً برقراری مجدد تورهای ترکیه را اعلام کرد.
در اعلامیه سازمان میراث فرهنگی بر تأمین امنیت گردشگران ایرانی توسط دولت ترکیه تأکید شده بود، اما آنچه در ماه‌های گذشته رخ داد نشان داد که ترکیه حتی قادر به تأمین امنیت شهروندان ترک نیست چه برسد به مسافرانی که برای گذران اوقات فراغت به این کشور می‌آیند.
از همین رو مسئله سفر به ترکیه مورد توجه نمایندگان مجلس شورای اسلامی واقع شد. نمایندگان مجلس تقریباً متفق‌القول از لزوم بازنگری در سفر به ترکیه و حتی ممنوعیت سفر به این کشور سخن می‌گویند. مرتضی صفاری نطنزی نماینده مردم نطنز، از لزوم سفر ایرانیان به مقصد گردشگری جایگزین ترکیه سخن می‌گوید و از شهروندان خواسته است هشدارهای وزارت امور خارجه درباره سفر نکردن به ترکیه را جدی بگیرند.
سیدحسین نقوی حسینی نماینده مردم ورامین نیز می‌گوید: قطعاً اگر سفر اتباع کشورمان به ترکیه ضرورتی ندارد، باید از سفر به این کشور خودداری کنیم زیرا سفر به این کشور برای ما خسارات مالی، جانی و حیثیتی دارد. فرهاد فلاحتی نماینده مردم قائنات نیز در مصاحبه‌ای تأکید می‌کند: در شرایط کنونی این سؤال مطرح می‌شود که با وجود ناامنی‌های اخیر ترکیه چه دلیل و ضرورتی برای سفر اتباع کشورمان به این کشور دارد زیرا زمانی که جان یا عزت افراد در خطر است چرا برای یک سفر تفریحی باید به کشور ناامنی مانند ترکیه سفر کنند.
حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس نیز خواستار اعمال محدودیت سفر به ترکیه شده است. این نماینده مجلس می‌گوید: قطعا زمانی که ترکیه گردشگران و اتباع ایرانی را مورد بی‌احترامی و هتک حرمت قرار می‌دهد، دلیلی ندارد که ما نسبت به سفر مردم به این کشور علاقه نشان دهیم.
اما غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نماینده رشت، حتی پیشنهادی فراتر از اعمال محدودیت‌ها را ارائه می‌کند و می‌گوید تورهای سفر به ترکیه باید لغو شود. این نماینده مجلس می‌گوید: سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باید آژانس‌های مسافرتی که تورهای گردشگری خود به ترکیه را همچنان سرِپا نگه داشته و با تبلیغ سفرهای ارزان به این کشور مردم را وسوسه می‌کند، برخورد و به‌عنوان متخلف معرفی کند.
مرتضی رحمانی‌موحد، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در گفت‌وگو با «جوان»، درباره موضع سازمان نسبت به سفر به ترکیه گفت: منع سفر فقط برای کشورهایی اعمال می‌شود که از نظر سیاسی روابط‌مان دچار مشکل شده باشد، در غیر این صورت ما نمی‌توانیم افراد را از سفر به دیگر کشورها منع کنیم. در ضمن بخشی از سفرها جنبه تفریحی دارند و بسیاری از سفرها را افراد به منظور مقاصدی چون کار، بیزینس و تحصیلی انجام می‌دهند.
موحد افزود: درباره سفر به ترکیه بارها توصیه کرده‌ایم که سفر به این کشور ناامن است. به خصوص در نوروز که بهترین فرصت برای اعمال تروریستی خواهد بود. به همین دلیل به آژانس‌های مسافرتی اعلام شده در زمان عقد قرارداد سفر به متقاضیان بگویند مسئولیت تمام اتفاقاتی که در ترکیه رخ می‌دهد با خودشان است و دولت جمهوری اسلامی ایران نسبت به آن مسئولیتی نخواهد داشت.
معاون سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تأکید کرد: هم‌اکنون مقاصد گردشگری جایگزینی وجود دارد و ما دارای تنوع مقاصد گردشگری هستیم و توصیه می‌کنیم هموطنان برای سفر این مقاصد را جایگزین ترکیه کنند.
