حجت‌الاسلام مهدی احمدی مسئولیت فضای مجازی و فناوری پژوهشکده امر به معروف و نهی از منکر را به عهده دارد؛ مجموعه‌ای که چند سالی است در قم به صورت جدی فعالیت می‌کند. حجت‌الاسلام احمدی از سال 72 وارد حوزه علمیه شد و در وادی فرهنگی و نویسندگی 30 مقاله درباره تاریخ اهل بیت، بیوگرافی علمای بزرگ شیعه و چهار کتاب به رشته تحریر درآورده است.
وی همچنین در حوزه اجرایی پژوهشکده باقرالعلوم فعالیت دارد و چندین سال در آستان حضرت معصومه مسئولیت‌هایی همچون مسئولیت کتابخانه حرم مطهر، مدیر فرهنگی و هنری و تبلیغات و معاونت فرهنگی آستان را به عهده داشت که در حال حاضر در حرم مطهر حضرت معصومه کارهای پژوهشی می‌کند و عمده فعالیت خود را با عنوان مسئول فضای مجازی پژوهشگاه امر به معروف و نهی از منکر متمرکز نموده است.
کار پژوهشگاه امر به معروف و نهی از منکر چیست؟
هدف تغذیه فکری و علمی ستادهای امر به معروف و نهی منکر کل کشور و تأمین محتواست. پژوهشگاه سه بخش دارد؛ یکی پژوهش‌های بنیادی که درحال نگارش دانشنامه معروف هستند و سه سال است کار آن شروع شده تا تاریخچه امر به معروف و منکر را بررسی کند.
دوم تبارشناسی در ادیان و مکاتب دیگر اعم از الهی و غیرالهی تا وضعیت امر به معروف در فضای فعلی عالم را گردآوری کند و سوم بحث‌های فقهی درباره شیوه‌ها و مراتب و آداب و مصادیق امر به معروف و نهی از منکر.
در حال حاضر گروه‌های پژوهشی شکل گرفته به موضوعات و مداخل مصوب شده می‌پردازند و تا سه سال آینده دانشنامه معروف قابلیت انتشار پیدا می‌کند. همچنین برای اولین بار تمامی منابع حدیثی شیعه با نگاه امر به معروف بازبینی شده و یک جلد کتاب به طور کامل تنظیم گردیده که تا آخر سال منتشر خواهد.
بخشی از فعالیت پژوهشگاه تبارشناسی امر به معروف و نهی از منکر است. مگر امر به معروف و نهی از منکر در جوامع دیگر هست؟
باید بررسی شود که در جوامع و مکاتب دیگر بوده است. یک نگاه عام به مسئله وجود دارد به این معنا که قانون مکاتب و ادیان دیگر دراین‌باره چیست. ضمانت اجرایی آنها همان امر به معروف و نهی از منکر است. ما می‌خواهیم بگوییم این یک امر عقلی است که درهمه جا وجود دارد و نظام اروپایی و غیردینی هم معروف خود را دارد که برای آن ضمانت اجرایی گذاشته‌اند.
در حکومت اسلامی هم باید دنبال ضمانت اجرایی باشیم. منظور ما در دانشنامه این قضیه است. می‌خواهیم بگوییم امر به معروف و نهی از منکر تنها یک امر شرعی نیست و عقل هم آن را تأیید می‌کند و در مکاتب غیردینی هم مطرح است.
شما تنها در بحث گردآوری فعال هستید؟
نه اینها مقدمه شناخت است که از آن به بعد کار اصلی شروع می‌شود. در بحث نگارش در دانشنامه 70درصد گردآوری و 30 درصد تحلیل و ارائه نظریات جدید است. بخش دیگر مجموعه، پژوهش‌های راهبردی است که برای عموم مردم و گروه‌های مختلف است. درحقیقت با این باور تا زمانی‌که معروف‌ها و منکرها در جامعه شناسانده نشود به خوبی نمی‌توان امربه معروف و نهی از منکر خوبی داشت.
لذا تلاش کردیم معروف‌ها و منکرها را معرفی کنیم سپس آسیب‌های هر صنف را شناسایی و احکام و آداب هرکدام را ارائه کنیم که البته درباره آنها از مراجع استفتا دریافت کرده‌ایم. مثلاً برای کسی که صنف ماهی‌فروشی کار می‌کند تراز اسلامی با روزی حلال و اینکه در شغل او چه چیزی منکر است را آماده کردیم و در اختیار صنف ماهی‌فروش‌ها قرار دادیم. حدود 60 صنف به این شکل کار شده است. در پژوهشگاه چهار اثر در حوزه فضای مجازی هم داریم که شامل احکام و آسیب‌های بازی‌های رایانه‌ای است تا کسانی که در این فضا هستند آگاهی پیدا کنند.
درحوزه مکتوب چطور ورود داشته‌اید؟
نشریه مجموعه «آیینه رشد» است. این نشریه ویژه مدیران با نگاه امر به معروف و نهی از منکر است که به مدیران گوشزد می‌کند و یک درس اخلاقی برای آنهاست. اعضای هیئت علمی نشریه همه افراد شاخصی هستند ازجمله آقای جواد محدثی، ابراهیم‌زاده و… که اکثر مقالات این نشریه توسط خود این نویسندگان نوشته می‌شود. غیر از این 55 جلد کتاب، مجموعه چاپ کرده است. مثل امر به معروف و نهی از منکر در سیره معصومین، اجتهاد، قرآن و…
در اسلام به امر به معروف خیلی تأکید شده، ولی با این وجود کاری از سوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر دیده نشده و جامعه هنوز بیمار است چرا؟
حقیقت این است که ستاد امر به معروف تازه قانونی شده و بعد از سی و اندی سال شکل گرفته تا حرکتی در این رابطه صورت بگیرد. قبلاً ستاد احیای امر به معروف بود وظیفه آن هم تبلیغ و ترویج بود، ولی وظایفش جدی‌تر شده است، اما حقیقت این است که ما در یک تهاجم و ناتوی عظیم فرهنگی و اعتقادی هستیم.
یک هجمه سنگین علیه نظام و اسلام هستیم. به تعبیر مقام معظم رهبری در جلسه‌ای که در آذربایجان داشتند، جنگ واقعی همین است که علیه نظام راه افتاده است نباید از آن غافل باشیم. من معتقدم در حوزه شیوه‌ها جای کار زیاد است که شیوه‌ها در این مسئله چیست متأسفانه در سال‌های گذشته به خوبی جانیفتاده باید به درستی تبیین کنیم چه معروف‌هایی اولویت کشور هستند و چه منکرهایی مهم و اینکه چه منکرهایی معروف شده‌اند.
مثلاً رباخواری از منکرهای بسیار بالا در کشور است اگر ریشه این حرام جمع شود خیلی از منکرات از بین می‌رود چون منکرات طبقه‌بندی شده‌اند یا حوزه فکری و خطر ورود لیبرالیسم در جامعه منکر بزرگی است و از آنها غافل شدیم. گاهی همین منکرها میان برخی در جامعه معروف می‌شود. تهاجم اندیشه‌های غیراسلامی بود که اهل بیت هم با آن مبارزه کردند. بحث منکرسازی یا معروف‌سازی خیلی مهم است و به نظرم ستاد باید به آن بپردازد.
اغلب امر به معروف و نهی از منکر را تنها در مقوله حجاب می‌دانند نظر شما چیست؟
قطعاً بدحجابی و بی‌حجابی منکر است؛ مخصوصاً اینکه به دنبال زدودن عفت در جامعه باشد باید حجاب را یک مجموعه بدانیم و نگاه تک‌بعدی به آن نداشته باشیم مثلاً غیرت هم یک معروف است که از آن چیزی نمی‌گوییم به نظرم نباید جزئی‌نگر باشیم.
اولویت‌هایی که اهل بیت به آن تأکید داشتند حجاب هم بوده است؟
بله بسیار زیاد. چون اگر برطرف نشود نظام خانواده که اصلی‌ترین نظام جامعه است آسیب می‌بیند. این مسئله اولویت بالایی دارد؛ اتفاقاً یکی از مواردی که دشمن با ما می‌جنگد همین است تا بی‌حیایی در جامعه گسترش پیدا کند.
به نظر شما امر به معروف بین نخبگان چگونه است؟
اینکه مسئولان ما چقدر در این حوزه هستند بستگی دارد که امر به معروف را چه می‌بینیم. باید معروف را معروف‌سازی و منکر را منکرسازی کرد و تلاش کنیم تا بیشتر و بهتر شناسانده شوند و بیشتر از همه در ذهن و فکر نخبگان نهادینه گردند. باید مصادیق آن را به شکل کامل مطرح کرد. پژوهشگاه 300 معروف و منکرهای قطعی را جداسازی کرده و در سایت پژوهشکده آورده و برای هرکدام مقالاتی هم آورده است.
خاطره خاصی هم از دوران خدمت در حرم مطهر دارید؟
یکی از مواردی که حرم همواره با آن روبه‌رو است ورود توریست‌های خارجی است. تصویری که از ایران در ذهن اینها ایجاد کردند تصویر بدی است. هم از ناامنی در ایران می‌ترسند و هم از برخورد نامناسب وحشت دارند و از اسلام و مسلمان ترس دارند. وقتی به حرم می‌آمدند و اخلاق خوب خادمان را می‌دیدند خیلی خوشحال می‌شدند. دست‌نوشته‌های آنها را که می‌دیدم خوشحال می‌شدم که با ذهنیتی کاملاً تغییر یافته رفته بودند نوشته بودند ایران را طور دیگر دیدیم.
برای ورود به سایت پژوهشگده امر به معروف اینجا کلیک کنید
نویسنده : معصومه طاهری (روزنامه جوان 5052)
