فرهنگ ایران اسلامی به عنوان والاترین هویت و نماد اهالی مشرق زمین از دیرباز تاکنون مورد هجمههای بسیاری از سوی دشمنان قرار گرفته است.
جالب اینجاست که با وجود اینکه تمامی کارشناسان رسانه و صاحبنظران حوزه آسیبشناسی در رابطه با آسیبهای شبکههای ماهوارهای فارسیزبان مدام هشدار میدهند، باز برخی هستند که علاوه بر تماشای این شبکهها، اینگونه تصور میکنند که ماهواره وسیلهای خوب و سرگرمکننده بوده و شبکههایی همچون جم تی وی و منوتو و بی بی سی به دنبال تقویت فرهنگ کهن ما و به نوعی آموزنده! هستند.
نتایج مطالعات و تحقیقات نشان میدهد که در رابطه با این تصور تنها میتوان گفت زهی خیال باطل چراکه استعمارگران برای اینکه سرنوشت ملت مشرق زمین را به دست گرفته و فرهنگ ما را دستخوش تغییر قرار دهند، از طریق همین شبکهها به خانههای ما ورود کرده و بنیان خانواده ما را متزلزل میکنند. کارشناسان در گفتوگو با «جوان» به این تصور واکنش نشان داده و آن را اشتباه میدانند.
سریال های منوتو ، ویرانکننده تدریجی نهاد خانواده

بی بی سی و منوتو فرهنگ جامعه ایران را هدف گرفتهاند
مصطفی مولوی، کارشناس فرهنگی در گفتوگو با «جوان» در خصوص تماشای سریال های ماهواره ای ساخته دست ترکها و غرب میگوید: برخی نگاه بسیار سطحی و سادهلوحانهای نسبت به شبکههای ماهوارهای فارسیزبان دارند.
برخی اینگونه فکر میکنند که فیلمها و سریال های ماهواره ای که از این شبکهها پخش میشود صرفاً برای سرگرمی مخاطب یا آموزش اصول زندگی است.
غافل از اینکه فکر و اندیشهخود را بدون آنکه خود خبر داشته باشند در اختیار آنها گذاشته و مدیران و گردانندگان شبکهها در حال انتقال باورهای ناصحیح و آموزههای غلط در ذهن این افراد هستند و با تغییر اذهان تک تک مخاطبان خود، تغییر فرهنگ جامعه را هدف گرفتهاند.
مولوی میافزاید: البته این انتقال محتوا و تغییر نگرش در افکار را طوری با جلوههای مختلف هنر رنگ و لعاب میدهند که مخاطب بیآنکه از چیزی خبر داشته باشد، آن محتوا و نگرش را در زندگی خود پیاده کرده و از این باورها به آموزههای درست برای زندگی یاد میکند، چراکه ذهن او در طول چندین شبی که به تماشای سریال نشسته همه مفاهیم القا شده به واسطه تصویر را پذیرفته و ثبت کرده است.

تماشای سریالهای منوتو به مثابه سوسیس و کالباس سرطانزاست!
به اعتقاد وی، این دسته از افراد تماشای سریالهای ساخته شده از طرف غرب برای شرقنشینان را بیتأثیر میدانند و اینگونه اظهار میکنند که تأثیری روی آنها نداشته است. در این باره باید گفت که تماشای این شبکهها و تأثیر آنها مثل خوردن سوسیس و کالباس است.
هر کسی از این دو ماده غذایی خورده باشد میداند که طعم خوشمزه و لذیذی دارد و در هنگام خوردن هیچ کس درد و بیماریای احساس نمیکند و حتی به این هم فکر نمیکند که دچار بیماری به واسطه این خوراکی شود.
اما سوسیس و کالباس از اولین عوامل سرطان گوارش شناخته میشوند. افراد بعد از مدتی متوجه ضررهای خوراکی مذکور میشوند و خود را درگیر با سرطان گوارش یا بیماریهای دیگر میبینند.
اثرات مخرب سریال های ماهواره ای در منوتو
مولوی در ادامه میگوید: تماشای سریال های ماهواره ای هم در وهله اول بیتأثیر و بیضرر به نظر میآیند ولی بعد از مدتی اثرات خود را بر آرامش خانواده و جامعه نشان میدهد.
آرامشی که از معمول خانوادهها و جامعههایی که مخاطب این شبکهها هستند به واسطهبدبینی و شک به همسر یا تغییر نگرش نسبت به مسئله خیانت، روابط فرازناشویی، مفاهیم حجاب و غیرت و… از بین رفته است و از این جهت امروزه اخبار افزایش بیحجابی، خیانت و روابط فرازناشویی بیشتر از گذشته به گوش میرسد و طلاق رشد چشمگیری داشته است.
بیشک جامعهای که خرده نظام آن یعنی خانواده از آرامش و استحکام خالی باشد، فرهنگ کلی اجتماع هم بدون آرامش خواهد بود.

تضاد در رفتار مردم
پریناز مهرابی، روانشناس و کارشناس فرهنگی نیز در گفتوگو با «جوان» در خصوص آموزنده بودن یا نبودن سریالهای شبکههای فارسی زبان ماهواره میگوید: وقتی به بررسی میزان رضایتمندی یا بحث و گفت و گو درباره اثرات تماشای سریال های ماهواره ای میپردازیم، با افزایش روند میزان توجه افراد جامعه به این سریالها و فیلمهای ماهوارهای رو به رو میشویم، برنامهها و سریالهایی که خانوارها به صورت مداوم مشغول پیگیری آنها هستند.
زمانی که پای گفت و گو و درد دل همین خانوادهها مینشینیم، به وضوح شاهد نارضایتی آنان از بسیاری اعمال، رفتارها و ماجراهای این سریال های ماهواره ای هستیم. حتی در بسیاری از موارد شاهد افزایش اختلافات در بین خانوادهها و زوجین هستیم.
دیدگاه منفوری که افراد نسبت به اعمال غیراخلاقی و ناشایست این برنامهها دارند. اما با کمی تأمل در این باره ما با یک تضاد آشکار مواجه میشویم؛
از طرفی میزان نارضایتی مردم از اینکه در این سریالها بسیاری از اعمال و اخلاقیات ناشایست و مبتذل وجود دارد و از طرف دیگر هم شاهد پیگیری مستمر آنان و تماشای این قبیل برنامهها توسط همین مردم هستیم.
به گفته مهرابی، نکته اساسی موجود در این سریالها و برنامهها که برای خود این تعداد مخاطب را جور کردهاند، ایجاد جذابیت در آنها، پخش این سریالها در ساعات مختلف و متعدد شبانه روز، تعدد سریالها با موضوعات و شکل و شمایل مختلف، ایجاد برخی اشتراکات فرهنگی با سایر فرهنگها و کشورها و اینکه دقیقاً هنگامی که در مخاطب احساس وابستگی به فیلمها و تشابه فرهنگی و ذهنی را القا کردند، شروع به تغییر محتوا یا روند فکری در سریالها میکنند.
مثلاً ادغام در حوزه اخلاقیات بین فرهنگ شرق و غرب، در صورتی که این دو فرهنگ در بسیاری از مقولهها با یکدیگر غیرقابل جمع هستند. با افکار و اذهان متفاوت، ساختار اجتماعی و روانشناختی گوناگون، حتی ارزشها و هنجارها، الگوهای متفاوت هیچ گاه در یک روند جای نمیگیرند و در یک ظرف فکری و فرهنگی و شخصیتی هماهنگ گنجانده نخواهند شد.

ساختار سریال های منوتو آموزنده و سازنده نیست
مهرابی معتقد است: وقتی بر محتوا و ساختار این سریال های ماهواره ای کمی تمرکز کنیم، به هیچ مقوله و جهت مثبت، آموزنده و سازندهای نمیرسیم، جز اینکه بعد از تماشا و جا افتادن یک یا چند سریال در بستر خانواده، ممکن است شیوه فکر و ارزشگذاری خانوارها نسبت به بسیاری از مقولهها از جمله طلاق و روابط بدون تعهد میان افراد و… خصوصاً در بنیان خانواده و جامعه تغییر کند.
مثلاً در بسیاری از این سریال های ماهواره ای یا برنامهها روی موضوعاتی کار میشود که در خانوادههای ایرانی یا شرقی خصوصاً در زمان گذشته البته منظورم همین چند سال پیش است نه زمان پدربزرگ و مادربزرگهایمان، اصلاً در بطن جامعه وجود نداشته یا اگر هم اتفاق میافتاد، انگشت شمار و بسیار کم و از طرف سایرین قبیح و ناپسند شمرده میشد.
به طوری که حتی فرد از بازگو کردن این اتفاق در جامعه، خانواده و محله بسیار شرمسار و نگران بود. اتفاقاتی از قبیل طلاق، خیانتهای زوجین، افزایش میزان فساد، داشتن روابط و دوستیهای متعدد قبل یا بعد از ازدواج و… در واقع از ادغام نامناسب و درهم فرهنگها، ارزش و دیدگاهها نشئت گرفته و نتیجه و اثر مستقیم خود را بر فرهنگ و بنیان خانواده خواهد گذاشت و در آخر هم ما به آسیبهای وارد شده بر پیکره جامعه برخورد میکنیم که باعث تخریب و ناهماهنگی بسیاری از زیرساختهای جامعه، تفکر و شخصیت افراد میشود.
با تماشای بی بی سی و منوتو تیشه به ریشه فرهنگ و خانوادهمان میزنیم
وی در ادامه اظهار میکند: در نهایت تنها چیزی که از مشاهده اینگونه برنامهها عایدمان شده است، از بین رفتن قبح انجام اعمال ناشایست و افزایش رواج فساد در حوزههای مختلف، خیانت، دروغگویی و… است که البته تمام این اعمال و رفتار را به صورتی جلوه میدهند که انگار حق مسلم افراد است.
انجام اینگونه رفتارها هیچ گونه آسیب و صدمهای بر فرد و جامعه وارد نمیسازد یا حتی انجام آن مطابق با نیاز بشر و امری عادی بوده است.
در صورتی که شاهد آن هستیم با دیدن و وابسته شدن به این گونه سریالها با دستان خود، خانواده، فرهنگ و شخصیت والای انسانی را زیر سؤال برده و در گردابی عمیق فرو میبریم.
در اصل خودمان تیشه به ریشه فرهنگ و بنیاد خانه و خانوادهمان میزنیم. در حقیقت با تماشا کردن یا پیگیری این گونه برنامهها این سبک از زندگی، تفکر و شخصیت را برای فرزندمان عادی، معمول و مجاز شمردهایم و باعث یادگیری این روند در عمق جان، ذهن و روان آنها شدهایم. یعنی انجام این اعمال را در ذهن آنها درونی میکنیم. حتی شاهد تغییر الگوهای رفتاری خصوصاً در بین قشر جوان جامعه هستیم.
از بین رفتن اخلاق در خانواده
این کارشناس در خاتمه تأکید میکند: شک نکنید که سریالهای شبکههای ماهوارهای فارسی زبان ویرانکننده هستند نه سازنده و آموزنده!
قطعاً با تماشای این سریالها و مشاهده این تفکرات ذهنی و در نهایت رواج آن بین دورههای سنی متفاوت و اقشار مختلف جامعه باعث رواج تفکرات منفی، بدبینی در بین خانوارها و جامعه، بیاعتمادی بین زوجین، خانواده و فرزندان آنها و در آخر رهاورد تمام این اتفاقات ناپسند که با روح و ریشه اعتقادات، شخصیت و ساختار فرهنگ ما همخوان نیستند، شاهد فروپاشی برخی مقولههای اخلاقی در بنیان خانواده و در سطح جامعه خواهیم بود.
منبع : مقاله ی جناب آقای بهنام صدقی در سایت روزنامه جوان