با اکران فیلم سینمایی « کمپ ایکس ری »( camp x ray ) در چند پردیس سینمایی، بعد از مدت‌ها یک فیلم خارجی در سینماهای ایران اکران عمومی گرفت، این در حالی است که ترافیک سنگین فیلم‌های ایرانی اکران نشده باعث شده بسیاری از تهیه‌کننده‌ها نتوانند فیلم‌هایشان را به اکران برسانند.
« کمپ ایکس ری » با بازی پیمان معادی روایتی از زندان گوانتانامو است و بازیگر ایرانی نیز در این فیلم نقش مسلمانی را بازی می‌کند که بی‌گناه به زندان افتاده و در طول فیلم با زندانبانش ارتباط پیدا می‌کند.
[box type=”info” align=”” class=”” width=””]ُ
نگاهی به کمپ ایکس ری ( camp x ray )
در میان فیلم‌های مشهور سینمای هالیوود که برخی از آن‌ها نیز کاملاً شرایط اکران در سینماهای کشور را دارند، چرا باید فیلم ناشناخته‌ای به نام «کمپ‌ایکس‌ری» به شهرت برسد و سر از اکران عمومی درآورد؟ پاسخ این سؤال تنها در حضور پیمان معادی در این فیلم است، بازیگر ایرانی که تابعیت ایالات متحده امریکا را نیز دارد و بعد از حضور در فیلم‌های اصغر فرهادی به شهرت رسید. معادی به غیراز «کمپ ایکس ری» فعالیت‌های دیگری نیز در هالیوود داشته است. بازی در
«13 ساعت: راز سربازان بنغازی» و «آخرین شوالیه» به همراه صداپیشگی در انیمیشن «Window Horses» از جمله این فعالیت‌ها هستند.
[/box]
«کمپ ایکس ری» را پیتر ستلر کارگردانی کرده است. این فیلم اولین و تا امروز آخرین کارگردانی سینمایی ستلر به شمار می‌رود. این کارگردان پیش از این بیشتر یک طراح گرافیک بوده است. گفته می‌شود دیدن یک عکس از زندان گوانتانامو باعث شد جرقه ساخت این فیلم در سر ستلر زده شود.
«کمپ ایکس ری» با بودجه حدود یک میلیون دلار ساخته شده که فروش پایین فیلم باعث شد تا فیلم با شکست تجاری روبه‌رو شود. در صفحه ویکی پدیا این فیلم به نقل از «اریک کوهن»، منتقد سینمایی «آیندی وایر»، آمده است که کمپ ایکس ری را «نمایش اخلاقی و گاه ساده‌لوحانه از شرایط فاجعه‌آمیز بازداشتگاه زندانیان سیاسی ارتش امریکا» خوانده است.
شاید در میان امریکایی‌ها پیدا کردن شخصی که بتواند فیلم «کمپ ایکس ری» را به خاطر بیاورد سخت باشد، اما این فیلم در ایران دنبال تماشاگر می‌گردد و با محتوای ضعیف از سینماهای تهران سردرآورده است.
کمپ ایکس ری فیلمی با رگه‌های سیاسی
شاید پرداختن یک فیلم اولی به موضوع چالش‌برانگیز زندانیان گوانتانامو که از نظر حقوق بشر دولت امریکا را همیشه برابر افکار عمومی جهان قرار داده است، تنها برگ برنده ستلر در ساخت «کمپ ایکس ری» باشد. این فیلم تلاش دارد تا اسلام امریکایی را که در آن مسلمانان زیر پرچم دولت امریکا می‌توانند آزاد باشند و زندگی متمدنانه‌ای را تجربه کنند به تصویر می‌کشد.
حتی تصویر نهایی فیلم از نماز خواندن مسلمانان به سمت پرچم امریکا که بسیار گل درشت نیز از آب درآمده است، نشانه‌ای از پروپاگاندا بودن «کمپ ایکس ری» دارد. از این رو برخی از منتقدان ایرانی عقیده دارند این فیلم «نه برای مصرف ایالات متحده که با حضور بازیگری ایرانی و برای مصرف ایرانیان ساخته می‌شود خود گواهی است بر اینکه تولید فیلم از جای خاصی به کارگردان سفارش شده است.»
[box type=”warning” align=”” class=”” width=””]
این فیلم کپی‌رایت دارد!
پخش فیلم‌های خارجی بدون پرداخت حق مؤلف یا همان کپی‌رایت بارها در «جوان» مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. پیش از این نیز «جوان» با انتشار گزارش‌هایی نسبت به اکران فیلم‌های خارجی به صورت غیرقانونی در چند پردیس سینمایی اعتراض کرده است.
جالب اینجاست که «کمپ ایکس ری» نیز در چنین پردیس‌هایی به روی پرده رفته است. از این‌رو با شرکتی که مدیریت اجرایی «کمپ ایکس ری» را در ایران بر عهده دارد، تماس گرفتیم تا درباره چگونگی اکران فیلم سؤال کنیم.
در این تماس شخصی که خودش را کارمند ساده شرکت معرفی کرد از طی شدن تمامی مراحل خرید کپی‌رایت فیلم خبر داد و گفت: مدت‌ها این شرکت در حال انجام مذاکره برای خرید کپی‌رایت و دوبله فیلم به فارسی بوده است. البته این شخص از ارائه اطلاعات بیشتر درباره هزینه پرداخت شده برای خرید کپی‌رایت خودداری کرد و از اینکه چرا باید در شرایطی که فیلم‌های ایرانی نمی‌توانند اکران شوند این فیلم توانسته اکران بگیرد نیز اظهار بی‌اطلاعی کرد.
[/box]
تضییع حق فیلم‌های ایرانی
از زمان اکران فیلم «کمپ ایکس ری» در سینماهای امریکا بیش از یک سال می‌گذرد و دیگر فیلمی نو و تازه به شمار نمی‌رود. در عوض فیلم‌های ایرانی هستند که هنوز اکران نشده و تلاش می‌شود در یک ماهه باقی مانده تا جشنواره فیلم فجر این فیلم‌ها به نحوی اکران شوند.
در این شرایط سپردن چهار سالن سینما در مجهزترین پردیس‌های سینمایی کشور به «کمپ ایکس ری» جز تضییع حقوق فیلم‌های ایرانی معنایی ندارد. هم‌اکنون تهیه‌کنندگان ایرانی مجبورند برای به دست آوردن اکران حتی دعوا هم بکنند در عوض فیلم متوسطی مانند «کمپ ایکس ری» بی‌سروصدا توانسته اکران بگیرد!
این موضوع حتی از سوی مهدی معزی، مدیر اجرایی فیلم کمپ ایکس ری، مورد تأیید قرار گرفته. معزی درباره اکران «کمپ ایکس ری» در این روزها، می‌گوید: «تعداد فیلم‌های ایرانی که در نوبت اکران قرار دارند، قابل توجه و طبیعی است که حق داشتن سالن برای نمایش فیلم‌ها، برای تهیه‌کنندگان ایرانی باشد که سیاستگذاری درست شورای صنفی اکران هم با اولویت فیلم‌های ایرانی است. سعی ما هم بر این بود که با هماهنگی با این شورا و قوانینش پیش برویم.»
منبع: یادداشت جناب آقای محمد صادق عابدینی در روزنامه جوان
