مسئله پوشش و حفظ  عفاف خاصّ دنیای اسلام و حتی دنیای ادیان توحیدی نیست. براساس زمینه فطری، حتی جوامع اولیه و به دور از تمدن و مذهب هم آن را مورد توجه خود قرار داده اند (شیرین بیانی، زن درایران عصرمغول ،ص58) و در همه جوامع و ملل به صورت های گوناگون، کم و بیش وجود داشته است، اما با آمدن اسلام این مسئله به عنوان یک حکم تکلیفی و ضروری برای زنان تعیین گردید.

بر مبنای دستورات اسلام هنگامی که زن پوشیده با وقار باشد و در روابط اجتماعی جانب عفاف و #پاکدامنی را رعایت کند، افراد مغرض، جرات نخواهند کردتا متعرض وی شوند. (سوره احزاب،آیه33 / عبدالله جوادی آملی، زن در آیینه جلال وجمال،ص 438)

بر اساس فطرت و طبیعت انسانی، زنان از از ظرافت، لطافت و جاذبیت های خاصی برخوردار هستند که عمل و رفتار آنها می تواند مردان را به سوی خود جذب کنند.

همچنان که در روایات آمده است: «المرئه ریحانة» یعنی «زن هم چون ریحانه یا شاخه گلی، ظریف است»،اگر باغبان او را پاس ندارد، از دید و دست تعرض گلچین، مصون نمی ماند.

با بررسی آیات و روایات در می یابیم که رعایت عفاف شامل مردان نیز می شود و نیز در لزوم رعایت عفاف، تفاوتی بین افراد زن ومرد وجود ندارد.

(سوره نور،آیه33) اما به علت طبیعت و روحیه زنان،اسلام برای آن که قدر و ارزش زن ها محفوظ باشد با مقرر داشتن حکم پوشش، زنان را از سهل الوصول بودن مصون داشته و با حجاب محدوده مطمئن تری پیرامون او قرار داده است. (سوره نور،آیه30)

بنابراین برای سالم سازی جامعه باید به دنبال عفت عمومی باشیم تا حجاب آگاهانه گسترش یابد تا #سلامت و #امنیت_اجتماعی در جامعه پایدارشود. قرآن کریم، زنان ایده آل را که در بهشت جای دارند، به مروارید محجوب و پوشیده در صدف تشبیه می‏کند: « کَأَمْثالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَکْنُونِ. » (سوره واقعه ) 

هیچ گوهر فروشی گوهرهای ناب و قیمتی خود را در معرض دسترس افراد قرار نمی دهد . استاد شهید مطهری در این باره می‏فرماید: «حرکات و سکنات انسان گاهی زبان‏دار است.

گاهی وضع لباس، راه رفتن، سخن گفتن زن معنا دار است و به زبانِ بی‏زبانی می‏گوید: دلت را به من بده، در آرزوی من باش، مرا تعقیب کن؛ گاهی بر عکس، با زبان بی‏زبانی می‏گوید: دست تعرّض از این حریم کوتاه است.»(مساله حجاب ص 136)

بررسی ابعاد مختلف عفاف و گستره آن در شئونات فردی و اجتماعی دامنه وسیعی دارد که با استعانت از قران و سنت به چند مورد ان اشاره می کنیم:

عفت در اندیشه 

عقل یکی از عوامل موثر در تعدیل خواهش های نفسانی و رام کردن غرایز بشری است، هر چه تفکر انسان متعادل شود و با فطرت کمال جویی او بیشتر منطبق باشد،سریعتر راه تکامل را می پیماید. امیر المومنین امام علی علیه السلام می فرمایند:«من عقل عف» هر آن کس که عقل دارد عفت دارد.

عفت در نگاه 

ارزش و اهمیت این موضوع از این باب است که چشم، دروازه دل است و انچه از این دریچه وارد باطن شخص می گردد، گاهی او را به سر منزل سعادت و گاهی به ورطه سقوط و ذلت می کشاند، چنانچه امام علی (ع) می فرمایند : «العین رائد القلب» چشم، دل را بدنبال خود می کشاند .

از انجا که خداوند خالق انسان است و نسبت به تمام صفات و اخلاقیات او اگاهی کامل دارد و مصلحت و مخیر و صلاح ادمی را بهتر از هر کسی می داند عفت در نگاه را توصیه فرموده است و مومنین را از نگاه های الوده بر حذر می دارد:« قل للمومنین یغضوا من ابصارهم …..* و قل للمومنات یغضضن من ابصارهن.. (سوره نور /آیه 30 و 31) بیان صریح این ایات مبنی بر حرمت نگاه کردن مرد و زن نامحرم به یکدیگر است.

عفت در معاشرت 

انسان موجودی است که به صورت انفرادی معاشرت نمی کند ؛ یعنی برای ادامه زندگی نیاز به روابط اجتماعی دارد. در این میان زن نیز همچون مرد وجودی اجتماعی است و برای تامین نیاز های خو د باید در اجتماع حضور یابد.

انچه مسلم است و از قران و سیره پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) دریافت می شود این است که زنان با رسول اکرم ص و امامان بزرگوار ع معاشرت و گفتگو داشته اند حتی قرآن بیعت با زنان را که یکی از بارزترین نمونه های مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان است پذیرفته. (سوره ممتحه / آیه12)

عفت در زینت

تمایل انسان به زیبایی و جمال با سرشت او امیخته شده است،در کتب اسلامی روایات بسیاری درباره ارزش زیبایی و جمال انسان امده است.

از جمله پیامبر اکرم ص فرمودند :« علیکم باالوجوه الملاح و الحدق السود» (سفینه البحار ص 546) بر شما باد که با خوب رویان نمکین صورت و مشکین چشم معاشرت کنید» امیرالمومنین نیز در این باره فرمودند :«حسن وجه المومن حسن عنایه الله به » (غررالحکم ص 379)روی زیبای مردم با ایمان عنایت نیکوی خداوند به انان است.

بنابراین خداوند نهی از زینت نمی کند بلکه آنچه مذوم است و مورد نهی واقع شده است نهی از تبرج (سوره احزاب/33) و مانند دوران جاهلیت خود آرایی نکنید.

عفت در کلام 

قرآن کریم به ما دستور می دهد به گونه ای هوس انگیز سخن نگویید که بیمار دلان در شما طمع کنند (سوره احزاب/32) بنابر این از نظر قران هر گونه ناز و غمزه در کلام با ادا و اطوار سخن گفتن تغییر صدا که شهوت ران را به فکر گناه می افکند و هر گونه سخن باطل و غیر حقی مردود است.

عفت در ستر (حجاب)

به جرات می توان گفت که یکی از پر دامنه ترین موضوعاتی که در دنیای امروز راجع به زن و حیات اجتماعی او مطرح است موضوع ستر یا حجاب زنان می باشد…

ابن شهر آشوب و قطب راوندی روایت کرده اند که روزی حضرت امیرالمؤ منین علی (ع)مـحـتـاج بـه قرض شد و چادر حضرت فاطمه(س) را به نزد مرد یهودی که نامش زیـد بود رهن گذاشت و آن چادر از پشم بود و قدری از جوبه قرض گرفت .

پس یهودی آن چـادر را بـه خـانـه بـرد و در حجره گذاشت ، چون شب شد زن یهودی به آن حجره درآمد نـوری از آن چـادر ساطع دید که تمام حجره را روشن کرده بود چون زن آن حالت غریب را مـشـاهـده کـرد بـه نـزد شـوهـر خـود رفـت وآنـچـه دیـده بـود نـقـل کـرد.

یـهـودی از اسـتـمـاع آن حـالت در تـعـجب شد و فراموش کرده بود که چادر حـضـرت فـاطـمـه (س) در آن خـانـه اسـت بـه سـرعـت شـتـافـت و داخل آن حجره شد که دید شعاع چادر آن خورشید فلک عِصْمت است که مانند بَدْر مُنیر خانه را روشـن کـرده اسـت ، یـهودی از مشاهده این حالت تعجبش زیاده شد پس ‍ یهودی وزنش به خانه خویشان خود دویدند و هشتاد نفر از ایشان را حاضر گردانیدند واز برکت شعاع چادر فاطمه (س) همگی به نور اسلام منوّر گردیدند. (محمد باقر مجلسی ، ج۴۳،ص۳۰/محمد محمدی اشتهاردی، سیره چهارده معصوم (ع)، ص 64)

گردآورنده : @parasto 
منبع : #نشریه_افسران ( حوریانی پرده نشین در خیمه ها ) ، ص 18