مهدی صابری رئیس هیئتمدیره انجمن حمایت از بیماران هویت جنسی در نشست خبری با تشریح مشکلات کسانی که دچار ملال هویت جنسی هستند، اظهار داشت: ما درباره افرادی صحبت میکنیم با عنوان ترنس سکچوال که با افراد دوجنسیتی و همچنین، همجنسگراها متفاوت هستند، زیرا ترنسها بههیچعنوان مشکل فیزیکی ندارند و فقط ازنظر روحی و روانی خود را در جنس مخالف تصور میکنند.
وی افزود: براساس آمارها و اطلاعات علمی، تعداد ترنسها یک در 30 هزار و یا یک در 100 هزار است. بنابراین در کشور ما حدود یک هزارتا 3 هزار نفر ترنسسکچوال هستند که به خاطر رنج و مشکلاتی که دارند برخی از آنها از کشور مهاجرت میکنند و این در شرایطی است که تعداد قابلتوجهی از آنها به دلیل (تابو) بودن وضعیتشان اصلاً هیچ زمانی برای اقدامات درمانی مراجعه به بخشهای بهداشت و درمان نمیکنند؛
بهطوریکه بنده دریکی، دو سال اخیر مراجعهکنندگانی داشتم که با سنین 47 تا 54 سال برای اولین بار مراجعه کرده بودند، مثلاً یک فرد 54 ساله که دارای 5 فرزند، عروس، داماد و حتی نوه نیز بود سالها ترنس بهحساب میآمد، ولی هرگز به پزشک مراجعه نکرده بود و این مسئله مشکلات عدیدهای برای همسرش نیز به وجود آورده بود.
مردهای ترنس که شبها خود را در لباس عروس میبینند
صابری ادامه داد: در جدیدترین طبقهبندی رشته روانپزشکی در آمریکا، اختلالات هویت جنسی را بهعنوان ملال جنسی نامگذاری کردهاند، زیرا برای آنان مسجل شده است که ترنسها ناهنجاری و اختلال ندارند، بلکه یک حس درونی متفاوت دارند.
بنابراین شرایط و تعریف آنان باهمجنسگرایان فرق میکند، زیرا همجنسگراها براساس مکاتب غیرعلمی که عنوان میشود دچار اختلالاتی هستند با اختیار خودشان به این امر روی آوردهاند و هرگز از جنس خودشان ناراحت نیستند ولی ترنسها جنس خود را نمیپذیرند و خود را در جنس مخالف میبینند بهطوریکه شبها یک فرد ترنس خود را در لباس عروس میبیند بنابراین صبح نمیتواند خود را بهعنوان یک مرد تلقی کند.
این متخصص روانپزشکی بابیان اینکه براساس علوم پزشکی و علمی، ریشه مشکل ترنسسکچوال از مباحث روانی نشأت میگیرد، بنابراین باید روانپزشکان در این زمینه اقدام کنند عنوان کرد: متأسفانه دلیل اصلی عواملی که باعث میشود یک فرد بهعنوان ترنسسکچوال شناختهشده نیست و دلایل متعددی و فرضیاتی در این زمینه عنوانشده است ولی تحقیق باید نتایج معنادار داشته باشد.
صابری با تشریح برخی فرضیهها درباره ریشه عارضه ترنسسکچوال بیان داشت: یک فرضیه عنوانشده است که هستههای مغزی در این افراد دچار تغییراتی است و یا هورمونهای مادر در زمان جنینی براثر عوامل زیستی تغییراتی یافته است و یا مطالعه دیگری عنوان کرده است که چون برخی والدین تمایل داشتند فرزندشان از یک نوع جنس مثلاً پسر یا دختر باشد درنهایت آن فرزند باوجوداینکه جنس دیگری دارد به جنس مخالف تمایل پیدا میکند. البته این فرضیات و مطالعات بر روی تعدادی از افراد مسجل شده است و برای همه ترنسسکچوال صدق نمیکند.
وی ادامه داد: در برخی مطالعات نیز آمده است مثلاً پسرانی که همبازی آنان در کودکی دختر بودهاند تمایل به این عارضه در آنها تقویتشده است و حتی برخی محققان درباره چپ و راست بودن دست افراد درزمینهٔ ترنسسکچوالی تحقیق کردهاند.
بنابراین چون ریشه دقیق این عارضه مشخص نیست پیشگیری قابلتوجهی نیز نمیتوان داشت. البته میتوان از سن 3 تا 5 سالگی ترنسسکچوالها را تشخیص داد زیرا هر کودکی از 2.5 سالگی مباحث هویتی خود را تشخیص میدهد ولی بهطور قاطع از زمان بلوغ میتوان عارضه ترنسسکچوالی را تشخیص داد که از زمانهای مهم برای این تشخیص در مقطع راهنمایی و بخصوص در بین مدارس دختران است.
صابری ادامه داد: بنابراین عارضه ترنسسکچوال ربطی به مباحث فیزیکی و جسمی افراد ندارد و حتی اینکه عنوان میشود ارتباطی با ژنتیک دارد این مسئله صدق نمیکند.
بنابراین مداخله روانپزشکان در این مقوله ضرورت دارد. البته باید این مسئله را نیز عنوان کنم که افراد در سنین بحران بلوغ رفتارهایی از آنان دیده میشود که بههیچعنوان ربطی به ترنسسکچوال ندارد.
بهطور مثال برخی دخترها مایلاند مانند پسرها رفتار کنند یا دخترها به دلیل شرایط اجتماعی پسر گونه رفتار کنند و حتی برخی پسرها ابروی خود را بردارند، بنابراین این رفتارها هیچ ربطی به ترنسسکچوال ندارد و ناشی از اختلالات جنسی نیست، بلکه در همان حیطه بحرانهای بلوغ تعریف میشود که گذرا و مقطعی است ولی باید والدین در صورت مشاهده چنین رفتارهایی با روانپزشکان مشورت کنند.
رئیس هیئتمدیره انجمن حمایت از بیماران هویت جنسی ادامه داد: بنابراین ترنسسکچوالها باهمجنسگراها و افراد دوجنسی کاملاً متفاوت هستند زیرا همجنسگرایی نوعی انحراف جنسی آگاهانه است و دوجنسیتی دچار اختلالات فیزیکی در بدنشان هستند ولی ترنسسکچوال ازنظر فکری و روحی دچار مشکلاتی هستند.
صابری بابیان اینکه در برخی جوامع اروپایی مباحث همجنسگرایی قانون شده است ولی جامعه آن کشورها به حالتی مشمئزگونهای با این موضوع برخورد میکنند، گفت: ترنسسکچوالها در دوران نوجوانی دچار بیشترین مشکل میشوند چون این دوران افراد تمایل به جمع دارند و ترنسسکچوالها نمیتوانند بهعنوان یک جنس مذکر و یا مؤنث در بین جمع خودشان شرایط را بپذیرند و بیشتر تمایل به جنس مخالف خود دارند و دوست دارند در آن جنس مخالف تعریف شوند. بنابراین دو مقوله ترنسسکچوال و دوجنسیتیها کاملاً باهم فرق دارد.
وی در تشریح دوجنسیتیها عنوان کرد: دوجنسیتیها چند نوع هستند که دچار مشکلات فیزیکی در اندامشان بوده بهطوریکه در برخی از این افراد اندامهای زنانه و مردانه یکجا وجود دارد و یا برخی از آنها بیضههای کوچک و تخمدان دارند و حتی مثلاً برخی دختران به خاطر بزرگ بودن تناسلشان پسر تشخیص دادهشدهاند بنابراین در اصل این افراد تغییر جنسیت نمیدهند بلکه تثبیت جنسیت میکنند و براساس تشخیص پزشک معالج به جنسیتی که بهطور واقعی در آنان وجود دارد با استفاده از اعمال جراحی تبدیل میشود.
صابری در ادامه به تشریح ترنسسکچوالها پرداخت و عنوان کرد: ترنسسکچوالها ازنظر جسمی سالم هستند و فقط ازنظر روحی کاملاً منطبق با جنس مخالف بوده و گزارشهای معدودی وجود دارد که افراد دچار این ملال جنسیتی توانستهاند با رواندرمانی مشکلشان حل شود. زیرا این گزارشها اشکال دارد چون این افراد اصلاً نمیپذیرند در جنس خودشان زندگی کنند.
البته بار دیگر نیز عنوان میکنم بحرانهای بلوغ در افراد که به برخی رفتارهای خلاف جنسیت منتهی میشود با عارضه ترنسسکچوالها فرق میکند چون در زمان هویت بحران بلوغ، افراد دچار افسردگی میشوند ولی ملال جنسیتی یک زمینه طولانی برای درمان آن صورت میپذیرد.
وی درزمینهٔ درمان ترنسسکچوالها گفت: طبق آمارها با هورموندرمانی میتوان 50 درصد رضایت ترنسسکچوالها را به دست آورد که این کار در ممالک آسیایی و اروپایی صورت میپذیرد. ولی بیشتر این افراد تمایل به تغییر جنسیت دارند که البته بعد ازاینگونه عملهای جراحی نیز نتایج رضایتها متفاوت است.
زیرا افرادی که موردحمایت اجتماعی قرار گیرند و دچار عوارض بعد از عمل نشوند و بتوانند ازدواج کنند، از عمل جراحی تغییر جنسیت خود رضایت خواهند داشت. البته این را نیز باید عنوان کنم که این افراد بعد از عمل جراحی و ازدواج نمیتوانند فرزند دار شوند و اکثر آنان فرزندخوانده میپذیرند که ازنظر شرعی نیز قوانین خاصی برای تغییر جنسیت در کشورمان وجود دارد.
صابری در ادامه با تشریح مباحث مختلف ترنسسکچوالها که حتی در کتب قدیمی و کهن مانند متنها و قصههای ایران باستان و حتی یونانی نیز آمده است، عنوان کرد: براساس مشاهدهها دیدهشده است که ترنسسکچوالها بعد از عمل جراحی پشیمان نیستند زیرا آنها همیشه به دنبال پیدا کردن هویت خود هستند.
البته بار دیگر عنوان میکنم که این عارضه با اختلالاتی که ناشی از انحراف جنسی شود فرق دارد. بنابراین ترنسسکچوالها مجرم نیستند و باید از طریق آموزش و اطلاعرسانی در جامعه نگاه به آنان تغییر پیدا کند.
زندگی آزمایشگاهی
وی بهضرورت حمایت و تداوم آن از ترنسسکچوالها توسط سازمانهایی مانند بهزیستی تأکید کرد و عنوان داشت: متأسفانه در بعضی مواقع این حمایتها با وقفههایی مواجه میشود تا بتوان روند درمان و جراحی این افراد بهخوبی صورت پذیرد.
بنابراین یکی از محدودیتها برای این افراد تست کردن زندگی آزمایشگاهی آنها است بهطوریکه در جوامع دیگر ترنسسکچوالها 6 تا یک سال در لباس جنسیتی که دارند زندگی آزمایشگاهی میکنند و برای آنان کارت هویت موقت صادر میشود و حتی این کارتها با هویت مشخص و با عکس و اسم دلخواه آنها صادر میشود بهطوریکه پلیس و سیستمهای قضایی نیز در این زمینه هماهنگی لازم رادارند.
ولی در ایران اینگونه نیست و فقط این افراد مجوزهایی برای آنها صادر میشود که درنهایت بتوانند به تغییر جنسیت اقدام کنند.
صابری درباره روش تغییر جنسیت ترنسسکچوالها نیز گفت: در این رابطه باید جراحان مرتبط با این حوزه صحبت کنند ولی میتوانند به برخی از این موارد اشارهکنم ازجمله اینکه هزینه جراحی تغییر جنسیت در مرد و زن فرق میکند.
حدود 50 درصد خانوادهها نیز پس از تغییر جنسیت این افراد را جزو خانوادههای خود نمیپذیرند و آنها مجبورند مهاجرت کنند و این مسئله در خانوادههای با سطح فرهنگ پایینتر بیشتر مشاهده میشود. در این راستا 25 درصد خانوادهها نیز با شرایطی این مسئله را میپذیرند و 20 درصد خانوادهها نیز به دنبال ریشه موضوع و تحقیق و بررسی آن میپردازند.
وی درباره عوارض عملهای جراحی تغییر جنسیت نیز گفت: برخی از این عوارض درزمینهٔ ایجاد عفونتها، بدجوش خوردن در خط جراحیها، عدم کارایی پروتزها، عفونتهای لگنی و نداشتن حس طبیعی را میتوان ازجمله عوارض این جراحیهای تغییر جنسیت عنوان کرد. بنابراین ترنسسکچوالها پس از عمل تغییر جنسیت غالباً هویت قدیمی خود را فراموش میکنند و حتی جُنگها و فیلمهای قبلی خود را دور میریزند.
صابری درباره خودکشی ترنسسکچوالها نیز عنوان کرد: آمار خودکشی در این افراد را باید از سازمان پزشکی قانونی دریافت کرد البته گزارشهایی از انجام خودکشی داشتیم که منجر به بستری آنان شد و حتی گزارشهایی نیز از خودکشی آنها بعد از عمل جراحی وجود دارد.
وی در ادامه و در توصیه به خانوادهها برای چگونگی با ترنسسکچوالها عنوان کرد: بهترین راهحل تشخیص بهموقع و کسب مشاوره از روانپزشکان است، بنابراین خانوادهها باید در بحرانهای بلوغ سریعاً برای تشخیص این عارضه اقدام کنند.
صابری در توضیح این مسئله که چرا برای هزارتا 3 هزار نفر ترنسسکچوال باید در سیاستگذاریهای حوزه بهداشت و درمان اقداماتی صورت پذیرد، بیان داشت: در سیستم بهداشت و درمان هرگز یک نفر به معنای واقعی یک نفر تعریف نمیشود، بلکه یک نفر به معنای «همه» تعریف میشود و در ادامه برای آنان اولویتبندیها مشخص میشود.
براین اساس نباید از این تعداد غفلت کرد و آنها را فراموش کرد و به آنها اسم و انگ ازجمله انحراف جنسی زد و یا آنها را مورد تبیهاتی مانند شلاق زدن کرد. زیرا هر ترنسسکچوال میتواند به شعایی 20 تا 30 نفر را تحت تأثیر منفی قرار دهد که حال این افراد میتوانند اعضای خانواده شامل خواهر، برادر و… شود. بنابراین 3 هزارنفری که عنوان کردیم دچارعارضه ترنسسکچوال هستند میتوانند 100 هزار نفر را دچار مشکلات منفی کنند.
وی درباره اقدامات حوزههای بهداشت و درمان کشور برای ترنسسکچوالها بیان داشت: جلساتی در دو سال گذشته در وزارت بهداشت برای آوردن فنهای جدید جراحی به ایران صورت پذیرفت و همچنین، اینکه این جراحیها از بخش خصوصی به بخشهای دولتی منتقل شود، بههرحال اینگونه جراحیها در ایران بالا است.
بنابراین میطلبد فنهای جدید جراحی که بیشتر در کشور تایلند و کشورهای اروپایی وجود دارد به ایران نیز منتقل شود.
صابری درباره چگونگی مجوز دادن به ترنسسکچوالها نیز عنوان کرد: این افراد با مراجعه به مراکز انتظامی و معرفی آنان به دادسراها و درنهایت پزشکی قانونی میتوانند برای گرفتن مجوز تغییر جنسیت اقدام کنند که البته گرفتن این مجوز از 6 ماه تا یکسال زمان میبرد.
وی درباره برخورد نهادهای انتظامی با ترنسسکچوالها گفت: مسلماً وقتی پوشش افراد متفاوت با ظواهرشان باشد نیروی انتظامی با آنها برخورد میکنند و گاهان بازداشت نیز میشوند و درنهایت با تماسی که با خانوادهها گرفته میشود درباره وضعیت آنان رسیدگیهای لازم صورت میپذیرد.
صابری با اشاره به سن زمانی برای انجام عملهای جراحی تغییر جنسیت عنوان کرد: این عملهای جراحی باید از سنین بعد از 15 سالگی صورت پذیرد که البته در ایران بعد از سنین 18 سالگی انجام میشود، ولی هورموندرمانی را میتوان با گرفتن مجوز بعد از سنین بلوغ انجام داد.
در این نشست خبری بر مشکلات ترنسسکچوالها به خاطر هزینههای سنگین عملهای جراحی آنان نیز پرداخته شد، بطوریکه عنوان شد پس از افزایش ارز هزینه عملهای جراحی تغییر جنسیت به بیش از 35 میلیون تومان رسیده است و قالب این ترنسسکچوالها از انجام عملهای جراحی تغییر جنسیت در ایران نیز ناراضی هستند. بنابراین با توجه به توان علمی جراحان ایرانی، میطلبد فنهای جدید اینگونه جراحیها وارد کشور شود.
(+)