درس‌گفتارهای تابستانه مدرسه آفاق حکمت برگزار می‌شود
رویکرد «مسأله‌محور» به علوم انسانی و اسلامی
با گرم‌تر شدن تابستان، دوره‌های آموزشی تابستانه «مدرسه آفاقِ» موسسه علمی فرهنگی آفاق حکمت هم در حال گرم شدن است. دوره‌هایی که آمده است تا خلاهای سرفصل‌های آموزشی حوزه و دانشگاه را در زمینه علوم انسانی و علوم اسلامی پر کند. موضوعاتی مانند تاریخ علم اخلاق، تاریخ فلسفه اسلامی، تاریخ علم فقه و اجتهاد و… از موضوعاتی است که مدرسه آفاق بر آن‌ها دست گذاشته تا طلاب و دانشجویانی که روزمرگی محیط علمی آن‌ها را از بازاندیشی در مبانی علمی بازداشته، با کلاس‌های مدرسه آفاق به این مهم نائل شوند.
زمستان و بهار گذشته بود که مدرسه آفاق کار خود را با دوره‌هایی با عنوان «طیف‌بندی حوزه علمیه در نسبت با علوم انسانی» آغاز کرد. چهره‌هایی مانند آقایان محسن اراکی، سید مهدی میرباقری، مرتضی جوادی آملی، احمد واعظی و… در این دوره که در شهر قم برگزار می‌شد، رویکردهای متفاوت خود را نسبت به علوم انسانی ارائه دادند تا دانشجویان و طلبه‌ها تصویری کلی از نسبت‌های گوناگون جریان‌های فکری حوزوی با علوم انسانی داشته باشند.
حالا و در فصل تابستان، علاوه بر اینکه دوره طیف‌بندی حوزه علمیه، به صورت مجازی و الکترونیکی در سایت مدرسه آفاق در دسترس قرار گرفته، دوره‌هایی جدیدتر هم در دست برگزاری است. دوره «جریان‌شناسی سیاسی فرهنگی تاریخ معاصر» با حضور اساتیدی مانند موسی نجفی، عبدالحسین خسروپناه، موسی فقیه حقانی، محمد حسین صفار هرندی، منوچهر محمدی، صادق کوشکی، عادل پیغامی، به صورت مجازی برگزار خواهد شد
که مشتمل بر بیش از ۳۲ ساعت محتوای آموزشی با عناوینِ مشروطه و نسبت آن با انقلاب اسلامی، اهمیت صفویه در تاریخ ایران و نسبت آن با انقلاب اسلامی، جریان شناسی نظام سلطه در دنیای معاصر، جریان‌شناسی روشنفکری از مشروطه تا امروز، جریان‌شناسی روحانیت قبل و بعد از انقلاب، جریان‌شناسی احزاب و گروه‌های سیاسی، جریان‌شناسی فکری سیاسی جهان اسلام، جریان‌شناسی سنت‌گراها قبل و بعد از انقلاب، جریان‌شناسی اقتصاد ایران، جریان‌شناسی سینما بعد از انقلاب اسلامی و… خواهد بود.
سیر تفکر، فرهنگ و تمدن در اسلام، ایران و غرب، عنوان دوره آموزشی مجازی دیگری است که توسط دکتر محمد رجبی ارائه خواهد شد. اما علاوه بر اینها درس‌گفتارهای حضوری تازه‌ای هم توسط مدرسه آفاق در مرداد و شهریور امسال برگزار خواهد شد: تاریخ علم اخلاق با ارائه حجت‌الاسلام دکتر مهدی علیزاده، مروری بر اندیشه تجدد با ارائه دکتر مهدی مشکی، تاریخ فلسفه اسلامی با ارائه دکتر سید محمدتقی چاوشی و تاریخ فقه و اجتهاد با ارائه حجت‌الاسلام دکتر رضا اسلامی.
درس‌گفتارهای مدرسه آفاق حکمت به دو شکل عمومی و تخصصی برگزار می‌شود. درس‌گفتارهای عمومی موضوعاتی را شامل می‌شود که طیف مخاطبانش عموم طلاب و دانشجویان هستند، اما درس‌گفتارهای تخصصی شامل طلاب از سطح دو به بالاتر و دانشجویان کارشناسی ارشد به بالا در رشته‌های مرتبط با دوره خواهد شد.
دکتر مسعود معینی‌پور، رئیس مدرسه آفاق حکمت و عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم، درباره مدل مفهومی‌ای که درس‌گفتارهای مدرسه آفاق از آن تبعیت می‌کند، به ما می‌گوید: «در حوزه علوم اسلامی بنا داریم که هفت علم اصلی، یعنی کلام، فلسفه، اخلاق، عرفان، تفسیر، حدیث و فقه را در چهار برش بررسی کنیم. این چهار برش شامل تاریخ این علوم، جریان‌شناسی شخصیت‌ها و مکاتب و آثار اصلی هر حوزه، چگونگی تحصیل و تدریس این علوم، و علوم اسلامی و مسأله‌های روز می‌شود.»
او درباره خلأیی که دوره‌های «تخصصی» آموزشی مدرسه آفاق درصدد پر کردن آن است می‌گوید: «متاسفانه بعد از کتاب آشنایی با علوم اسلامی شهید مطهری، منبعی برای آشنایی طلاب با کلیت علوم اسلامی وجود ندارد و طلاب نمی‌دانند که کدام رشته علمی را برای آینده تحصیلی خودشان باید برگزینند و فضای رسمی حوزه به آن‌ها کمکی نمی‌کند.»
معینی‌پور هدف دوره‌های «عمومی» مربوط به علوم انسانی و علوم اسلامی را ورود از مسائل کلی به مسائل جزئی‌تر می‌داند. او از دوره آینده مدرسه آفاق با عنوان «جریان‌شناسی فقه حکومتی» نام می‌برد که قرار است رویکردهای کلان حوزه علمیه در باب حکومت را بررسی کند. بررسی دیدگاه‌ها و جریان‌شناسی علوم انسانی اسلامی (جامعه‌شناسی اسلامی، اقتصاد اسلامی، روان‌شناسی اسلامی و…) هم از دیگر سرفصل‌هایی است که معینی‌پور خبر از برگزاری دوره‌هایی با این موضوع می‌دهد.
او تاکید می‌کند که اساتیدی که در درس‌گفتارهای مدرسه آفاق شرکت می‌کنند، می‌توانند درخواست خود را برای برگزاری دوره‌های تخصصی‌تر و جزئی‌تر درباره رویکرد خودشان در علوم انسانی اسلامی، ارائه دهند.به گفته معینی‌پور، مدرسه آفاق علاوه بر چارچوب مفهومی‌ای که در برگزاری درس‌گفتارها دنبال می‌کند، معیار دیگری را هم در نظر دارد و آن توجه به پیشینه تحقیقاتی اساتید است.
به این ترتیب که برخی اساتید در پژوهش‌ها و پایان‌نامه‌ها گذشته خودشان تجربیاتی به دست آورده‌اند که جایی در ساختار رسمی دانشگاه و حوزه برای طرح این یافته‌ها ندارند و مدرسه آفاق می‌تواند زمینه‌ای را برای ارائه این یافته‌ها در قالب درس‌گفتار فراهم کند.
معینی‌پور می‌گوید: بعضی از درس‌گفتارها قابلیت دارند که در فضای بین‌المللی با زبان‌های عربی و انگلیسی ارائه شوند و مدرسه آفاق قصد دارد تا با استفاده از اینترنت به فضاهایی مانند جنوب شرق آسیا، کشورهای عرب زبان و دیگر حوزه‌های جغرافیایی و فرهنگی وارد شود.
او «تحول‌خواهی» و «مسأله‌محور بودن» را دو دغدغه‌ای دانست که مدرسه آفاق آن را در برگزاری دوره‌های آموزشی لحاظ می‌کند. معینی‌پور درباره مسأله‌محور بودن دوره‌ها گفت: «قصد داریم نشست‌های تحلیلی‌ای را درباره موضوعات روز برگزار کنیم و با دعوت از پژوهشگران حوزه و دانشگاه از مشرب‌های مختلف فکری آن را به بحث بگذاریم تا تضارب آرای نخبگان را شکل دهیم.
این یکی از اقداماتی است که برای نزدیک‌تر شدن به رویکرد مسأله‌محور انجام خواهیم داد. موضوعاتی مانند جامعه‌شناسی شرکت مردم در انتخابات می‌تواند فرود عقبه نظری اساتید در مسأله روز را نشان دهد.»
معینی‌پور تمرکز بر آثار علمی مسأله‌محور را یکی دیگر از راهبردهای موسسه آفاق برای نزدیکی به افق مسأله‌محور بودن عنوان کرد و توضیح داد: «کتاب‌ها و مقالاتی توسط اساتید و پژوهشگران تولید می‌شود که کسی آن‌ها را نمی‌خواند و نگاه مسأله‌محور در آن‌ها بسیار پررنگ است. این آثار جز در مواردی که جنجال سیاسی به وجود می‌آید خوانده نمی‌شوند.
یکی از کارهایی که قرار است انجام شود برگزاری درس‌گفت‌وگوهایی مبتنی بر متون علمی تولید شده است. مثلاً مجموعه مقالات دکتر پارسانیا درباره روش‌شناسی حکمت صدرا، می‌تواند مبنایی برای ارائه این طرح و ادعای علمی باشد و از این طریق به بحث و گفت‌وگو گذاشته شود.»
علاقه‌مندان برای شرکت در این درس‌گفتارها و کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به سایت مدرسه آفاق حکمت به نشانی www.afaghehekmat.ir مراجعه کنند.
[su_note note_color=”#9ff7b5″]
آنطور که در وبسایت موسسه آفاق حکمت آمده است اهداف این موسسه شامل سه مورد است :
هدف اول زمینه حرکت موسسه به سمت پژوهش را تامین خواهد کرد و می‌توان گروهها و کارگروههای علمی در موضوعات و مسائل تخصصی را در آینده شکل داد تا از طریق نیروهای آموزش یافته، برخی از نیازهای پژوهشی با رویکرد حکمت نظری و عملی از طریق کادر تربیت شده در این درس گفتارها تامین شود.
هدف دوم نیز گامی بلند در عرصه تبلیغ و ترویج محتوای برآمده از مبانی اسلام ناب در کشور و حتی جهان اسلام خواهد بود.
هدف سوم نیز تربیت نیرو در سطوح و زمینه های مختلف به منظور تامین نیروهای مومن، انقلابی و کارامد در عرصه علم و فرهنگ و سیاست و اقتصاد را دنبال خواهد نمود.
[/su_note]
[su_note]
در ادامه بخوانید »»
حوزه برویم یا دانشگاه ؟ [ پاسخ استاد پناهیان ]
[/su_note]
