«تهران قلب فلسطین شد.»؛ این جمله‌ای بود که یاسر عرفات رئیس کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین در دیدارش با امام خمینی(ره) در شامگاه ۲۸بهمن ۱۳۵۷در مدرسه رفاه گفت.

ورود ابوعمار به تهران، پایتخت کشوری که تنها امید مبارزان فلسطینی در مقابل اشغالگران قدس بود، موجی از شادی را در میان مردم برانگیخته بود، طوری که ایرانیان از بسیاری از شهرهای دور و نزدیک به محض باخبر شدن از ورود رهبر مبارزان فلسطینی، برای دیدار با او در مراسم 29بهمن بهشت زهرا تهران با هر وسیله‌ای خودشان را رساندند.

عرفات که با هیأتی 57نفره و عمدتا از چریک‌های ساف به تهران آمده بود بعد از مراسم افتتاح سفارت فلسطین در محل سابق سفارت اسرائیل در خیابان کاخ (فلسطین فعلی) خدمت امام خمینی(ره) رفت. او به امام(ره) گفته بود: «موشه دایان گفته امید من به آمریکاست و من هم گفتم امید من به انقلاب ایران است». امام(ره) هم جواب داده بودند: «امید ما هم به خداست چون بهترین تکیه‌گاه خداست و من به شما این توصیه را می‌کنم که همیشه خدا را درنظر داشته باشید».

هنوز سالگرد انقلاب نرسیده بود که امام خمینی(ره) با توکل به خدا و اتکال به قدرت لایزال الهی، در شرایطی که جنایت‌های اسرائیل در فلسطین و جنوب لبنان به اوج خود رسیده بود آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را روز جهانی قدس اعلام کردند. آنچه می‌خوانید گزارشی از رمضان تاریخی 1399هجری قمری است که در آن معمار انقلاب اسلامی خشت اول مبارزه با اسرائیل را محکم نهاد.

سرویس‌های جاسوسی موساد و سیا در برخی استان‌های مرزی نفوذ کرده بودند و با تشویق آنها به تلاش برای جدایی‌طلبی، برای نظام نوپای جمهوری اسلامی در ایران – قلب جهان اسلام- ایجاد هزینه می‌کردند. در شرق، ارتش سرخ شوروی به افغانستان حمله گسترده کرده بود تا به رؤیای چندصدساله آب‌های گرم جنوب برسد و برای تحقق این رؤیایش مسلمانان زیادی را به خاک و خون کشیده بود.

در عراق هم صدام با کودتایی بدون خونریزی حسن البکر را کنار زده و همه‌کاره بین‌النهرین شده بود و با فشار بر علمای شیعه و سنی، مشکلات جهان اسلام را دوچندان می‌کرد. اما آنچه بیش از همه دل نه‌تنها مسلمانان بلکه آزادیخواهان جهان را هم می‌لرزاند مسئله فلسطین بود؛ مسئله‌ای که طی آن ساکنان سرزمینی، به‌دلیل آنچه «وعده دروغین الهی برای بازگشت فلسطین به قوم یهود» شناخته می‌شد زندگی‌شان زهر و دهرشان سیاه می‌شد.

فلسطینی‌ها به‌دلیل توطئه‌ای استعماری باید میلیون‌ها مهمان ناخوانده را در سرزمین‌شان می‌دیدند تا همین مهمانان در سال 1947در سرزمین خود فلسطینیان کشوری جعلی به نام اسرائیل تاسیس کنند.

فتنه اسرائیل

تا سال 1979 تقابل مسلمانان و یهودیان در این سرزمین، به کشته و آواره شدن هزاران هزار فلسطینی از سرزمین‌شان و مهاجرت هزاران یهودی به این اراضی اشغالی منتهی شده بود. رژیم صهیونیستی که حالا یکی از قوی‌ترین قدرت‌های نظامی خاورمیانه شده بود چشمی هم به لبنان و سوریه داشت و با اشغال جنوب لبنان مشکلات مشابهی را برای مردم این کشور به‌وجود آورده بود.

اما در همه این سال‌ها حاکمان کشورهای مسلمان جز محکوم‌کردن جنایات اسرائیل، تحریم کالاهای این رژیم و انصراف از رودررو شدن با ورزشکاران اسرائیلی در مسابقات ورزشی، اقدام دیگری نکردند و حتی در جنگ‌های چندگانه با این دشمن جهان اسلام هم آنچنان که باید قدرت نظامی خود را بروز ندادند.

اما در این سال با پیروزی انقلاب اسلامی، آن هم در کشوری که تا پیش از این حاکمش متحد اسرائیل محسوب می‌شد و موساد همه جوانب امنیتی‌اش را زیرنظر داشت، حکومتی برخاست که همه‌جانبه حامی مردم مظلوم فلسطین شد. حمایت انقلاب اسلامی ایران از مردم فلسطین نه مانند برخی ممالک عربی بر مبنای ناسیونالیسم عربی بود و نه به شکل برخی ممالک بلوک شرق و آمریکای لاتین حمایت تسلیحاتی.

پشتیبانی جمهوری اسلامی از فلسطینیان کاملا براساس دین مبین اسلام بود؛ دینی که شعارهایی چون «هیهات منّا الذله»، «انما المومنون اخوه» و «یا ایها المسلمون اتحدوا» را در خود داشت. امام خمینی(ره) معمار و رهبر این انقلاب هم درماه رمضان آخرین سال قرن چهاردهم هجری قمری در راستای عمل به احکام پیامبر رحمت، حضرت محمد(ص) و برای نجات نخستین قبله مسلمانان، آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را تا تحقق آزادی قدس شریف، روز جهانی قدس نامیدند.

حضرت امام در بیاناتشان در روز سه‌شنبه 16مرداد، برابر با سیزدهم ماه رمضان، درباره این نامگذاری فرمودند: «من طی سالیان دراز، خطر اسرائیل غاصب را به مسلمین گوشزد کردم که اکنون این روزها به حملات وحشیانه خود به برادران و خواهران فلسطینی شدت بخشیده است، به‌ویژه در جنوب لبنان به قصد نابودی مبارزان فلسطینی پیاپی خانه و کاشانه آنها را بمباران می‌کند.

 

من از عموم مسلمانان جهان و دولت‌های اسلامی می‌خواهم که برای کوتاه کردن دست این غاصب و پشتیبانان آن، به هم بپیوندند و جمیع مسلمانان جهان را دعوت می‌کنم که آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را که از ایام قدر است و می‌تواند تعیین‌کننده سرنوشت مردم فلسطین نیز باشد، به‌عنوان روز قدس انتخاب و طی مراسمی همبستگی بین‌المللی مسلمانان را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان فلسطین اعلام کنند. از خداوند متعال پیروزی مسلمانان را بر اهل کفر خواستارم».

این اقدام امام خمینی(ره) که انقلابی دیگر علیه قدرت‌های جهانی بود بازتاب گسترده‌ای داشت. پس از اینکه وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران از طریق نمایندگی‌هایش در خارج از کشور دعوت امام(ره) از عموم مسلمانان را به اطلاع همه کشورها رساند سفارتخانه‌های کشورهای اسلامی خاورمیانه، شبه‌قاره هند، شمال آفریقا، اتحادیه‌ها و انجمن‌ها و جوامع اسلامی اروپا و آمریکا در پیام‌هایی به دولت جمهوری اسلامی ایران حمایت خودشان را از پیشنهاد امام خمینی(ره) در برگزاری راهپیمایی روز جهانی قدس اعلام کردند.

یاسر عرفات 48ساعت پس از اعلام روز جهانی قدس در پیامی به حضرت امام نوشت: «سلام خدا بر شما. پیام گرامی شما به مسلمانان را درباره بیت‌المقدس دریافت کردیم و مژده خیر وافر را در ماه رمضان، ماه نزول قرآن شنیدیم. در این مرحله حساس که انقلاب فلسطین با نیروهای شّر درگیر است با همبستگی میان برادران مؤمن حمایت مهمی را احساس می‌کنیم. در این مرحله دشوار تاریخی که منطقه خاورمیانه در سایه مشکلات خطیر قرار دارد ما تلاش‌های شما را در راه آزادی بیت‌المقدس و فلسطین گرامی داشته و از خداوند قادر متعال مسئلت داریم شما را حفظ کرده و گام‌های ما را در راه خیر مسلمین و سربلندی اسلام استوار سازد. والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته. انقلاب تا پیروزی. یاسر عرفات».

نخست‌وزیر لبنان هم اعلام کرد که «لبنانی‌ها پیشاپیش دیگر کشورها دعوت امام خمینی را لبیک می‌گویند». عبدالحلیم خدام، وزیر امورخارجه سوریه هم گفت: «اقدام امام خمینی نقش بزرگی در تنظیم مجدد قوا در منطقه خاورمیانه دارد». سازمان نصر افغانستان نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «قدس همان فرودگاه وحی و نبوت و همان خیزشگاه حماسه‌های جاوید است. قدس زادگاه تک‌مردان و نمونه انسان‌های تاریخ است. اکنون که امام امت‌قهرمان بت‌شکن، خمینی بزرگ این روز را روز قدس اعلام کرده برای همه نوید نوینی است که با نخستین قبله مسلمانان و نخستین دیار وحدت اعلام همبستگی کنیم».

اخوان‌المسلمین اردن نیز در تلگرامی نوشت: «این نخستین بار است که از تمام مسلمانان جهان برای آزادسازی بیت‌المقدس دعوت می‌شود، پس باید به این دعوت پاسخ مثبت داده شود».

همه ایران علیه اسرائیل

در ایران نیز بلافاصله احزاب، گروه‌های سیاسی، شهرداری‌ها، ستادهای نظامی ارتش، سپاه، ژاندارمری، شهربانی، کمیته انقلاب اسلامی، وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، اتحادیه‌های دانشجویی، سندیکاها، اتحادیه‌های صنفی، کارخانه‌ها، حوزه‌های علمیه، اقلیت‌های مذهبی و… حضور خود در راهپیمایی روز قدس را اعلام کردند.

امام خمینی(ره) 2 روز پیش از جمعه موعود و راهپیمایی 27مرداد، پس از اینکه به وزیر امورخارجه سوریه گفته بودند: «اگر مسلمین هر کدام یک سطل آب به اسرائیل می‌ریختند او را سیل می‌برد» در پیامی مهم به مناسبت نخستین مراسم روز جهانی قدس فرمودند: «روز قدس فقط روز فلسطین نیست؛ روز اسلام است؛ روز حکومت اسلامی است؛ روزی است که باید بیرق جمهوری اسلامی در سراسر کشورها برافراشته شود. روزی است که باید به ابرقدرت‌ها فهماند دیگر آنها نمی‌توانند در ممالک اسلامی پیشروی کنند. من روز قدس را روز اسلام و روز رسول‌اکرم(ص) می‌دانم و روزی است که در آن باید ما تمام قوای خودمان را مجهز کنیم.

روز قدس، جهانی است و روزی نیست که فقط اختصاص به قدس داشته باشد؛ روز مقابله مستضعفین با مستکبرین است؛ روز مقابله ملت‌هایی است که زیر فشار ظلم آمریکا و غیرآمریکا بودند؛ روزی است که باید مستضعفین مجهز شوند، در مقابل مستکبرین و دماغشان را به خاک بمالند. روز قدس، روزی است که باید سرنوشت ملت‌های مستضعف معلوم شود. باید ملت‌های مستضعف در مقابل مستکبرین اعلان وجود کنند. باید همانطور که ایران قیام کرد و دماغ مستکبرین را به خاک مالید، تمام ملت‌ها قیام کنند و این جرثومه‌های فساد را به زباله‌دان‌ها بریزند».

بقیه عکس ها در مشرق نیوز

روز قدس میلیون ها نفر به خیابان آمدند

بامداد 27مرداد، مردم ایران درحالی برای پشتیبانی از قدس در ماه رمضان به خیابان‌ها آمده بودند که کشورشان در آن مقطع درگیر تحولات شگرفی بود. مردم ایران یک هفته پیش از آن برای انتخاب نمایندگان‌شان در مجلس خبرگان قانون اساسی به پای صندوق‌های اخذ رأی رفته بودند. 3 روز قبل از جمعه موعود نیز برای مقابله با کسانی که تهران و شهرهای بزرگ را در اعتراض به توقیف روزنامه آیندگان به آشوب کشیده بودند تظاهرات میلیونی وحدت انجام داده بودند.

علاوه بر اینها استان‌های کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی هم کانون بحران بودند و با فرمان انقلابی امام(ره)، پاوه داشت از شّر جدایی‌طلبان آزاد می‌شد و نظامیان برای ایجاد ثبات کامل راهی استان‌های مرزی می‌شدند. با این حال تمام خیابان‌های مرکزی پایتخت مملو از مردمی شده بود که برای حمایت از ملت مظلوم فلسطین با مشت‌های گره‌کرده آمده بودند. با توجه به جمعیت 7میلیونی آن زمان تهران، رسانه‌ها تعداد تظاهرکنندگان را 3میلیون نفر تخمین زده بودند.

مردم تهران با شعارهایی مانند «فلسطین پیروز است، اسرائیل نابود است»، «فلسطین فلسطین پاره‌ای از تن ماست، امامت خمینی اساس وحدت ماست»، «آمریکا، اسرائیل دشمن خونخوار ما، فلسطین فلسطین برادر و یار ما»، «ثوره ثوره حتی النصر»، «زمستان فلسطین نوروز باید گردد، شب‌های خیمه‌هایش چون روز باید گردد» راهپیمایی‌شان را به مقصد زمین چمن دانشگاه تهران از نقاط مختلف شهر شروع کردند. در این راهپیمایی زن و مرد، پیر و جوان، مکتبی و مجاهد، پاسدار و ارتشی، روحانی و بازاری و… با هر سلیقه و دیدگاه سیاسی و عقیدتی آمده بودند تا با مردم مظلوم فلسطین اعلام همبستگی کنند.

در مشهد، تبریز و اصفهان هم (هرکدام) بیش از یک میلیون نفر، در راهپیمایی روز قدس شرکت کردند. مردم در شهرهای کوچک و بزرگ سرزمین ایران از نخستین ساعات صبح با شور و شعف خاصی حضور پیدا کردند تا در خیابان‌های اصلی راهپیمایی کرده و به مکان‌های تعیین‌شده برای اقامه نمازجمعه برسند. حتی خبر رسیده بود که در دهات و قصبات و گوشه‌وکنار مملکت، مردم به هر نوعی خواسته امام خمینی را لبیک گفته و با مردم مظلوم فلسطین اعلام همبستگی کرده‌اند.

اولین قطعنامه در روز قدس

اما در تهران مردم تا پایان راهپیمایی تا صلات ظهر زیر تیغ آفتاب ماندند تا متن قطعنامه را که از تریبونی در محوطه زمین‌چمن دانشگاه قرائت می‌شد بشنوند و نمازجمعه خود را به امامت آیت‌الله‌طالقانی ادا کنند.

نخستین امام‌جمعه تهران در سخنرانی روز قدس خود فرمودند: «بسم‌الله الرحمن الرحیم. تبت یدا ابی لهب وتب. به نام قدس و به نام سرزمین مقدس فلسطین، دور هم جمع شدیم تا دعوت مظلومان فلسطین و قدس از دست رفته را اجابت کنیم. همه مسلمان‌ها در هر جایی که هستند مانند سری هستند از پیکری و آنگاه که شکایت کند به درد آید. هر عضو بدن انسان وقتی به درد آمد به وسیله اعصاب، شکایت خودش را به مرکز فرماندهی می‌رساند، سپس فرمانده فرمان می‌دهد و همه اعضا متوجه آسیب‌دیده می‌شوند تا آن را نجات بدهند. چرا؟ چون اگر آن عضو نجات پیدا نکرد همه اعضا فلج خواهند شد».

از روز قدس دنیا بیدار شد

همزمان با ایران در آمریکا و در شهر واشنگتن راهپیمایی عظیمی برگزار شد که در آن، مسلمانان، سیاهپوستان و گروه‌هایی از سایر مردم آمریکا نیز شرکت داشتند. البته در این مراسم اوباش در سرتاسر مسیر راهپیمایی با تخم‌مرغ و میوه گندیده و زباله به سر و صورت تظاهرکنندگان زدند و این در حالی بود که پلیس آمریکا که به‌عنوان انتظامات در کنار خیابان‌های مسیر راهپیمایی حضور داشت واکنشی نشان نمی‌داد. اما به محض عکس‌العمل یکی از سیاهپوستان به آنها، پلیس وارد عمل شد و چند سیاهپوست و تظاهرکننده را به بهانه برهم زدن نظم دستگیر کرد.

در رم و واتیکان هم مراسم ویژه‌ای توسط مسلمانان و مسیحیان به دعوت نمایندگان کشورهای اسلامی و اسقف کاپوچی برگزار شد که در آن پس از شعار دادن و انتشار نشریاتی به زبان‌های عربی و ایتالیایی، فیلمی درباره فلسطین نشان داده شد. در افغانستان هم راهپیمایی روز قدس زیر بمباران خوشه‌ای جنگنده بمب‌افکن‌های ارتش سرخ شوروی انجام شد.

افغان‌ها در خیابان‌های کابل بر ضد امپریالیسم و در حمایت از سخنان امام خمینی(ره) شعار سردادند. البته هزاران افغان مهاجر مقیم تهران نیز در راهپیمایی روز قدس شرکت کردند و با خود پلاکاردهایی حمل می‌کردند که روی‌شان نوشته شده بود: «دست امپریالیسم شوروی از افغانستان کوتاه»، «حزب اسلامی افغانستان، آزادی قدس را خواهان است».

هماهنگی‌های اولین راهپیمایی

در اطلاعیه شماره 3 ستاد برگزاری مراسم روز قدس برای هرچه بهتر برگزار شدن راهپیمایی آمده بود: «در ایفای مسئولیت اسلامی و انسانی خویش و در پی اجرای فرمان تاریخی امام خمینی بر آن شدیم تا مسیرهای راهپیمایی را آنقدر طولانی اعلام نکنیم، لذا از برادران و خواهران تقاضا می‌شود از همه نقاط با وسایل نقلیه به نزدیک‌ترین مسیر تعیین شده مراجعه کنند.

به اطلاع می‌رساند 1- در ساعت مقرر در محل حاضر باشید 2- به شعارهای تعیین‌شده توجه کنید 3- از پارک کردن در خیابان‌های اطراف دانشگاه در محدوده خیابان‌های مصدق (ولیعصر)، بلوار کشاورز، آناتول فرانس (قدس)، تخت جمشید (طالقانی)، خیابان کارگر و خیابان جمهوری اسلامی خودداری کنید 4- به تذکرات مأموران انتظامی توجه فرمایید 5- از حرکت وسایل نقلیه در محدوده تعیین‌شده بالا، از ساعت 10صبح خودداری کنید 6- در برخورد با مسائل غیرعادی صبر انقلابی داشته باشید 7- برای استفاده هرچه بیشتر از ظرفیت دانشگاه از تجمع در خیابان‌های شرقی و غربی دانشگاه خودداری کنید 8- انتظامات داخل دانشگاه برعهده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شهربانی جمهوری اسلامی است، لطفا همکاری کنید 9- پلاکاردهای حمل شده را در اطراف نصب کنید تا دیگران بتوانند دید بهتری داشته باشند 10- در دانشگاه رعایت صف جماعت را کرده و از همان ابتدای ورود جا برای انجام نماز درنظر بگیرید 11- در حد امکان سعی شود رادیو با موج اف-ام همراه داشته باشید تا بتوانید از همه برنامه‌ها بهتر استفاده کنید. 

نویسنده : محمد گرشاسبی (همشهری دو)