سؤال: اگر نظر مرجع مان را درباره مقدار مسح پا در وضو را نمی‌دانستیم و فقط تا برآمدگی پا مسح می‌کردیم، آیا نمازهای گذشته را باید قضا کرد؟
پاسخ این سوال را در ادامه می خوانیم. همراه بنیانا باشید.
دربارهٔ مقدار مسح پا در وضو، فقها اختلاف‌نظر دارند،
1. بعضی مقدار آن را از سر یکی از انگشتان تا برآمدگی روی پا کافی می‌دانند. (آیات عظام خمینی ره، نوری همدانی دام ظله، فاضل لنکرانی ره)
2. بعضی آن را تا مفصل پا (کمی بالاتر از برآمدگی) واجب می‌دانند. (آیة الله خامنه‌ای دام ظله)
3. برخی مسح تا مفصل پا را بنا بر احتیاط، واجب می‌دانند. (آیات عظام، سیستانی، تبریزی، خویی، شبیری، گلپایگانی، صافی، اراکی)
4. بعضی نیز مسح تا مفصل را احتیاط مستحب دارند. (آیات عظام مکارم شیرازی و بهجت؛ ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج 1، ص 157)
درهرحال، برفرض سۆال، وضوی چنین شخصی صحیح است و از این به بعد به فتوای مرجع خویش عمل کند.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:
حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی):
نسبت به گذشته محکوم‌به صحّت است و از این به بعد، تا مفصل، مسح نمایید.
حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مدظله‌العالی):
حضرت آیة الله احتیاط دارند می‌توانید به فقیه دیگر رجوع کنید با رعایت اعلم فالاعلم.
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله‌العالی):
در فرض سۆال وضو صحیح است ولی احتیاط مستحب این است که تا مفصل پا مسح نماید.
حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی (مدظله‌العالی):
در مسح پا لازم است از سر یکی از انگشت‌ها تا برآمدگی روی پا مسح شود.
سؤال: مسح پا در وضو به اَشکال زیر چه حکمی دارد؟ 1. مسح هر دو پا همزمان با هم؛ 2. مسح پای چپ اول و بعد پای راست؛ 3. مسح پای راست با دست چپ و پای چپ با دست راست…
پاسخ:
1. جایز است، امّا مستحب است مسح پای راست را اول انجام دهد. [1]
2. جایز نیست. [2]
3. جایز است، اما، احتیاط مستحب [3] آن است که مسح پای راست را با دست راست و مسح پای چپ با دست چپ انجام دهد. [4]
سؤال: گاهی در هنگام وضو گرفتن، زمانی که پاها را مسح می‌کشیم احساس می‌شود که کف دست، آن خیسی و تر بودن لازم را بر روی محل مسح پا انتقال نداده است. آیا می‌شود دراین مواقع دوباره پاها را مسح کشید؟
پاسخ مراجع عظام تقلید به پرسشی در همین موضوع، این‌چنین است:
سؤال: چنانچه در وضو یک‌بار پا را مسح کنیم ولی آب خوب آن را فرانگرفت وظیفه چیست؟
جواب: محل را خشک‌کنید و دوباره ] باتری آب وضوی که در دست مانده[مسح کنید، یا چنانچه قسمتی را که خشک مانده از سر یکی از انگشتان پا تا برآمدگی (آیات عظام: خامنه‌ای، سبحانی: «تا مفصل پا مسح کند»، امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، محقق و مصحح، بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 201، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424 ق؛ صافی: «واجب آن است که تا مفصل-جایی که پا خم می‌شود- را نیز مسح کند»، صافی گلپایگانی، لطف‌الله، احکام نوجوانان، ص 47) روی پا مسح کنید بی‌اشکال است. (فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ج 1، ص 50، انتشارات امیر قلم، قم، یازدهم، ه ق؛ تبریزی، جواد، رساله احکام جوانان و نوجوانان، ص 133، بی نا، قم، چاپ اول، بی تا؛ بهجت، محمد تقی، استفتاءات، ج 1، ص 140، نشر دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، چاپ اول، 1428 ق؛ توضیح المسائل (محشی)، ج 1، ص 180)
پی نوشتها:
[1]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ج 1، ص 172، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، 1424 ه ق؛ البته برخی از فقها تقدم مسح پای راست بر پای چپ را بنابر احتیاط واجب لازم می‌دانند که در این موارد می‌شود به دیگر فقها که لازم نمی‌دانند مراجعه نمود؛ آیت الله شبیری: (و باید پای چپ را پیش از پای راست مسح نکند و بنابر احتیاط همزمان نیز مسح ننماید)؛ شبیری زنجانی، رساله توضیح المسائل، ص 62)
[2]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ج 1، ص 172.
[3]. آیت الله خویی: (احتیاط واجب آن است که…) همان ص 157.
[4]. همان ص 157 و 172.
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منابع:
سایت اسلام کوئیست
امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج 1
در ادامه بخوانید » مردم در تنگنا هستند [بررسی هشدارها و مطالبات رهبر انقلاب از مسئولین در شماره ۱۶۸ خط حزب الله ]
ممنون