یکی از حقوق مسلّم کودک بر والدین، انتخاب نام نیک و شایسته برای اوست.
اهمیت این موضوع به قدری است که در متون اسلامی، فصل جداگانهای به نام «باب الاسماء والکنی؛ باب اسمها و کینهها» و «باب نامگذاری» وجود دارد. در واقع پدر و مادر باید قبل از تولد برای فرزند خود نام زیبایی انتخاب کنند که در طول زندگی، سبب عقده و شرمندگی نشود؛ بلکه از مظاهر تجلی شخصیت وی باشد.
پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) می فرمایند : حق فرزند بر پدرش سه چیز است : 1- نام نیکو برای او انتخاب شود 2- به او نوشتن بیاموزد 3- هنگامی که بالغ شد او را همسر دهد. مکارم اخلاق صفحه 220
پیامبر (ص) فرمودند : فرزندان خود را به نام پیامبران نامگذاری کنید ، و نیکوترین نامها عبدالله و عبدالرحمن است. مکارم اخلاق صفحه 22
***
انتخاب اسم فرزند ، از روی قرآن کریم براساس یک پژوهش قرآنی و برای نخستین بار انجام شد. برای نخستین بار و طی یک تحقیق قرآنی، اسامی پسران و دختران از لابه لای آیات روحبخش قرآن کریم جمع آوری شد.
حسن خسروی یک مدرس دانشگاه که بیش از 25 سال است به آموزش علوم قرآنی در سطوح مختلف اشتغال دارد می گوید: از آنجایی که بعد از تولد هر نوزاد معمولاً پس از اطلاع از صحت و سلامتی و پسر یا دختر بودن آن، موضوع انتخاب اسم اهمیت که بعضاً پاره ای مشکلات و اختلاف سلیقه ها را نیز در پی دارد،و والدین از خود می پرسند ” چه اسمی برای فرزند انتخاب شود بهتر است ” .
بر آن شدم تا کاری کنیم که خانواده ها راهنمایی بشوند و با مراجعه به قرآن کریم که بالاترین راهنما و چراغ هدایت ما انسان هاست، نام فرزند خود را از روی آن انتخاب کنند.
حسن خسروی در ادامه میگوید: در این تحقیق قرآنی سعی شد تا اسامی رایج پرکاربرد و مقبول عامه که بیش از 120 اسم میباشد استخراج و به همراه آدرس آن گردآوری و تنظیم شود، تا انشاءالله خانواده های محترم و جامعه قرآن دوست ما بتوانند با تمسک و انس با قرآن بیش از پیش از مفاهیم و مطالب انسان ساز آن بهره مند شوند.
اتفاقاً در حین انجام تحقیق دریافتیم که چه اسامی زیبا و پرمحتوایی در میان اسامی دختران و پسران در قرآن می توان یافت که واقعاً می تواند مبنا و ملاک خوب و افتخارآمیزی برای انتخاب اسم فرزندانمان باشد؛
چرا که از جمله حقوق فرزند بر والدین آن است که نام نیک برای او انتخاب کنند و چه منبع و مأخذی بهتر از قرآن که نام فرزند خود را متبرک با اسامی قرآنی نماییم. باشد که همه ما مشمول شفاعت قرآن و عترت قرار گیریم.
اسامی قرآنی برای دختر و پسر
که از آیات قرآن کریم استخراج شده است در ادامه مطلب نوشته شده است ( در هر سطر ، ابتدا اسم نوشته شده و در ادامه نام سوره و آیه ای که اسم در آن ذکر شده و در انتهای سطر معنی اسم نوشته شده است )
اسم های قرآنی پسران :
رحمان – سوره حمد یک بخشنانده ـ رحمتگر
رحیم – سوره حمد یک مهربان ـ بسثیار رحم کننده
مالک – سوره حمد 4 صاحب ـ دارنده
فتحالله -سوره بقره 76 گشایش الهی ـ فتح و گشودن خداوند
محرم – سوره بقره 85 حرام شده ـ نام اولین ماه قمری ـ تحریم شده
رسول – سوره بقره 87 فرستاده ـ کسی که رسالتی را بر عهده دارد
جبرییل – سوره بقره 98 نام فرشته مقرب الهی و امین وحی بر پیامبر اکرم (ص)
سلیمان – سوره بقره 102 نام یکی از پیامبران الهی
احد – سوره بقره 102 یکی از صفات خداوند به معنی یگانه ـ واحد ـ تک
قدیر – سوره بقره 106 بسیار قدرتمند ـ قادر
ولی – سوره بقره 107 صاحب ـ سرور ـ سرپرست ـ مولا
نصیر – سوره بقره 107 یاورـ یاری دهنده
محسن – سوره بقره 112 نیک ـ نیکو ـ نیککار
ابراهیم – سوره بقره 125 نام یکی از پیامبران الوالعزم الهی که خانه خدا را بنا کرد
اسماعیل – سوره بقره 125 نام پسر حضرت ابراهیم که مادرش هاجر میباشد
یعقوب – سوره بقره 132 نام یکی از پیامبران الهی و پدر حضرت یوسف (ع)
اسحاق – سوره بقره 133 نام یکی از پیامبران الهی
رووف – سوره بقره 143 بسار دلسوز، کسی که رأفت دارد
حجت – سوره بقره 150 دلیل ـ برهان
شاکر – سوره بقره 158 شکرگزار
غفور – سوره بقره 173 آمرزنده، آمرزشگر
رمضان – سوره بقره 185 نام یکی از ماههای قمری ـ ماه روزه و نزول قرآن
عباد – سوره بقره 186 بندگان ـ جمع عبد
عزت – سوره بقره 206 بزرگی ـ عزت ـ عزیز بودن
نعمت – سوره بقره 211 بخشش
اکبر – سوره بقره 217 بزرگتر ـ بزرگترین
رحمتالله – سوره بقره 218 رحمت الهی، لطف خدا
داوود – سوره بقره 251 نام یکی از پیامبران الهی
علی – سوره بقره 255 بلند مرتبه ـ والا
عظیم – سوره بقره 255 بزرگ با عظمت
تراب – سوره بقره 264 خاک
حمید – سوره بقره 267 ستایش کننده، ستوده
حکمت – سوره آل عمران 269 حکمت (دانش و آگاهی)
وهاب – سوره آل عمران 15 بسیار بخشنده
رضوان – سوره آل عمران 15 خشنودی، رضایت
حسن – سوره آل عمران 37 نیکو ـ نیکویی
زکریا -سوره آل عمران 37 نام یکی از پیامبران الهی
محراب – سوره آل عمران 37 محل عبادت و سجدهگاه
نبی – سوره آل عمران 68 صاحب خبر ـ پیامبر
نعمتالله – سوره آل عمران 103 نعمت خدا، خدادادی، خداداده
محمد – سوره آل عمران 144 نام آخرین پیامبر الهی ـ پسندیده ، ستایش شده
ایوب – سوره نساء 163 نام یکی از پیامبران الهی ـ صبر ایوب شهرت دارد
یونس – سوره نساء 164 نام یکی از پیامبران الهی که مدتی در دهان ماهی بود
برهان – سوره نساء 174 دلیل ـ علت
بشیر – سوره مائده 19 بشارت دهنده ـ کسی که خبر شادی بدهد
قادر – سوره انعام 37 توانا
یوسف – سوره انعام 84 نام یکی از پیامبران الهی و فرزند حضرت یعقوب(ع)
الیاس – سوره انعام 85 نام یکی از پیامبران الهی
صالح – سوره اعراف 73 نام پیامبر قوم ثمود
ماشاءالله – سوره اعراف 188 آنچه خدا بخواهد ـ خواست خدا
ایمان – سوره توبه (برائت) 23 ایمان
نورالله – سوره توبه (برائئت) 32 نورالهی ـ نور خدا
شفیع – سوره یونس 3 شفاعت کننده
ضیاء – سوره یونس 5 نور، روشنی، روشنایی
اصغر – سوره یونس 61 کوچکتر، کوچکترین
مجید – سوره هود 73 بزرگوار، تمجید شده
رشید – سوره هود 78 صاحب عقل و خرد، رشد یافته ـ بالغ
سعید – سوره هود 105 خوشبخت، سعادتمند
عطاء – سوره هود 108 بخشش، موهبت
غلام – سوره یوسف 19 پسر، نوکر
شاهد – سوره یوسف 26 گواه، ناظر، شاهد
امین – سوره یوسف 54 کسی که امانت را رعایت میکند
روحالله – سوره یونس 87 روح خدا، لقب حضرت عیسی (ع)
جبار – سوره ابراهیم 15 صاحب قدرت و زور، سختگیر
شهاب – سوره حجر 18 نام سنگهای آسمانی
جمال – سوره نحل 6 زیبایی
سبحان – سوره اسراء 1 منزه، پاک، پاکیزه
شکور – سوره اسراء 3 بسیار شکرگزار
منصور – سوره اسراء 33 پیروز
خلیل – سوره اسراء 73 دوست، صفت، حضرت ابراهیم (ع)
محمود – سوره اسراء 79 ستایش شده ـ ستوده
فردوس – سوره کهف 107 بهشت
عبدالله – سوره مریم 30 بنده خدا
صادق – سوره مریم 54 راستگو، درستکار
طه – سوره طه 1 نامی برای پیامبر اکرم (ص) از حروف مقطعه قرآن
غفار – سوره طه 82 آمرزنده، بخشنده
مصباح – سوره نور 35 چراغ
هادی – سوره فرقان 31 هدایت کننده
فواد – سوره قصص 10 دل ـ قلب
صباح – سوره صافات 177 صبحگاه
یدالله – سوره فتح 10 دست خدا
متین – سوره ذاریات 58 دارای متانت و وفار ـ سنگین و استوار
جلال – سوره الرحمن 27 صاحب بزرگی و عظمت
حسان – سوره الرحمن 70 نیکو ـ نیک
احمد – سوره صف 6 یکی از نامهای پیامبر اکرم
ودود – سوره بروج 14 دوست ـ یار
حافظ – سوره طارق 4 نگهدارنده ـ نگاهبان
نصرالله – سوره نصر 1 یاری خدا
صمد – سوره توحید 2 بینیاز
[su_note]
بیشتر بخوانید »» یک روز سال , هر مسلمانی دخترش را با نام مبارک خدیجه صدا بزند
[/su_note]
اسم های قرآنی برای دختر :
الهه ـ اله – سوره بقره 133 خدا ـ معبود
مولود – سوره بقره 233 تولد یافته، متولد
سکینه – سوره بقره 248 آرامش، سکون، آرامش خاطر
مریم – سوره بقره 253 نام مادر حضرت عیسی (ع)
طیبه – سوره آل عمران 38 پاک و پاکیزه
هدی – سوره آل عمران 73 هدایت
منیر – سوره آل عمران 184 نورانی، روشن
میثاق – سوره نساء 154 عهد و پیمان
رضوانه – سوره مائده 16 خوشنودی ـ رضایت
ملوک – سوره مائده 20 پادشاهان، جمع ملک
صدیقه – سوره مائده 75 زن راستگو
مائده – سوره مائده 112 غذا، سفر غذا
قمر – سوره انعام 77 ماه
زینب -سوره اعراف 123 شهر
مدینه – سوره اعراف 123 شهر
عشرت – سوره اعراف 160 عدد 10 ـ خوشی
اسماء – سوره اعراف 180 اسمها، نام ها
حدیث – سوره اعراف 185 گفتارـ حدیث ـ سخن
شوکت – سوره انفال 7 بزرگی
هاجر – سوره انفال 72 هجرت کننده
اعظم – سوره توبه 20 بزرگ ـ والا ـ بزرگتر
فضه – سوره توبه 34 گنج ـ نفره ـ نام کنیز حضرت زهرا (س)
لیلا – سوره یونس 24 شب ـ شبانه
کوکب – سوره یوسف 5 خواب ـ رویا
زکیه – سوره کهف 76 پاک شده
عذرا – سوره کهف 76 عذر معذرت
فردوس – سوره کهف 107 بهشت
بهجت – سوره نمل 60 شادی
مهین – سوره سجده 8 مانند ماه
سلاله – سوره سجده 8 تداوم نسل
کبری – سوره دخان 16 بزرگ
محیا – سوره جاثیه 21 زندگی ـ زندگانی
سحر – سوره قمر 34 سحر و جادو ـ سحر (صبح زود)
مرجان – سوره الرحمن 22 نوعی جاندار دریایی
یاقوت – سوره الرحمن 58 نوعی سنگ گرانقیمت
راضیه – سوره حاقه 21 خوش ـ راضی ـ خوشنود
عالیه – سوره حاقه 22 بلند مرتبه
طهورا – سوره دهر 21 پاک ـ پاکیزه
ساهره – سوره نبأ 14 زمین هموار
مرضیه – سوره فجر 28 راضی ـ خوشنود شده
مطهره – سوره بینه 2 پاک ـ پاکیزه
کوثر – سوره کوثر 1 حوض و چشمه کوثر، حضرت زهرا (س)
***
[su_note note_color=”#c8e6c9″]
ترغيب به نامگذارى نوزادان به نامهاى پيامبران و ائمه عليهم السلام
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله می فرمایند:
سَمُّوا أولادَكُم أسماءَ الأنبياءِ . ( مكارم الأخلاق : ۱/۴۷۴/۱۶۲۶ )
فرزندانتان را به نامهاى پيامبران بناميد .
امام باقر عليه السلام فرمودند:
أصـدَقُ الأسمـاءِ ما سُمِّـيَ بِالعُبُودِيَّـةِ ، و أفضَلُهـا أسمـاءُ الأنبياءِ .( الكافي : ۶/۱۸/۱ )
راست ترين نامها ، نامى است كه گوياى عبوديت باشد و بهترين نامها، نامهاى پيامبران است .
امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به اين سؤال كه : آيا نامگذارى [فرزندان] به نامهاى ائمه سودى دارد؟ ـ فرمودند:
إي و اللّه ِ ، و هَلِ الدِّينُ إلاّ الحُبُّ ؟! قالَ اللّه ُ : «إنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللّه َ فاتَّبِعُوني يُحبِبْكُمُ اللّه ُ و يَغفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُم» (آل عمران،۳۱) (تفسير العيّاشيّ : ۱/۱۶۸/۲۸ )
آرى به خدا ، مگر دين جز محبت است؟ خداوند فرموده است : «اگر خدا را دوست داريد از من پيروى كنيد تا خدا دوستتان بدارد و گناهانتان را ببخشايد»
[/su_note]
بیشتر بخوانید »» راهکارهای استاد شهاب مرادی برای احیای نام حضرت خدیجه (س)